Không Lộ và Bản Tỉnh Thiền-sư
Hà Thanh đệm nhạc bài Ngát hương đàm nở
H́nh ảnh: Liên Như
Thiền sư Bảo
Gíám nói : “ Thành được chính giác không phải chỉ nhờ ở công
tu hành siêng năng c̣n phải trông về trí-tuệ cao siêu nữa’.
Tôi cố gắng ghi chép về vấn đề này trong giới hạn của tôi (
lấy thêm ư của Thiền sư Minh Trực, Trần Nhân Tôn, The Gospel
of Jesus…), có ǵ cần bổ túc xin qúi anh chị chỉ thêm để
cùng nhau học hỏi.
Thiền cho người có duyên, chung cho nhân loại, không phải
chỉ riêng ai (sang, hèn, giàu, nghèo, xấu, đẹp, người ngoài
đời, người tu hành, trí hay ngu v.v..). Với người có duyên,
ḷng quyết chí (Tin tấn, kiên nhẫn) th́ thế nào?
Nói Đạo, th́ Phật là người chỉ Đạo, trước BC 500- 600 năm.
Ngài chỉ cái tính Bổn lai, diệu huyền bất sanh diệt trong
mỗi con người, sau đó Nho Giáo nói ‘ Chí thành, chí Thiện',
Khổng Tử nói ‘ Thiên lư’ (sau BC 450 năm). Đạo Công Giáo (thời
xưa) nhắc ‘Thánh Lời (The Word: ‘ And the Word was made
flesh, and dwell among us, full of grace and truth ‘ - John
I:14) ‘ God within you’ (- John Shelby Spong, sách của
Bishop New Wark, tr.244 dạy về Đạo-Thiền) .
Đạo áp dụng cho tất cả nhân loại, không phân biệt ai. Tâm
Kinh mở đầu: ‘Quán tự tại Bồ tát hành tâm (có người nói
Thành Tâm) Bát nhă ba-la-mật thời chiếu kiến ngũ uẩn…’
Thầy giảng: Bồ tát an vị (thiền-ngồi yên : Quán) trong cảnh
tự tại…..th́ thấy Năm uẩn đều không có Tướng, nên vượt qua
cảnh khổ năo… (Thiền sư Minh Trực - Pháp Bảo Đàn Kinh).
Phật chỉ con đường (Đạo) có 3 Cửa lớn mở cho mỗi người:
Giới-Định-Huệ để tự chỉ huy, tự phát triển, tự huấn
luyện Tâm; Giới song hành với Định, Huệ. Có 3 cửa nhưng vốn
không tách ra 3 (Trần Nhân Tôn).
Giới: Ǵới cốt để tránh bớt Nghiệp lực. Có vô h́nh (Tâm,
Ư), có hữu h́nh (Thân), nó như là cái hàng rào của mỗi Nhà
(con người-có Thân ,Tâm, Ư). Cái hàng rào phân chia bảo vệ
an ninh sự xâm nhập cho dân cư trú, cũng là cái cân đo lường
sự tiến bộ, tự cải huấn cho người đời và người tu hành. Khi
Gia cư an toàn th́ người ta mới ngồi yên được gọi là Định.
Định: Tâm bất loạn th́ gọi là định. Tâm an đồng thời
sẽ giúp Định và phát triển Huệ. Huệ sẽ giúp bớt phá giới th́
cán cân Nghiệp sẽ giảm. Đức Phật ra đời Hành Đạo là v́ thấy
sự khổ đau của nhân loại. Khổ đau là do Nghiệp lực gây nên (có
nhân và có quả,có tốt, xấu, hạnh phúc và khổ đau); cũng
không phải là sự ‘trừng phạt’ mà là được ‘đánh thức’ thấy
cho rơ, t́m cơ hội tự hối cải và hoán chuyển nghiệp lực. (Nghiệp
lực-sẽ bàn thêm ). Cả ba Cửa Ǵới-Định-Huệ-tự bổ túc nhau. (Định:
hơn 20 cách thiền được so sánh trong quyển hai, Kinh Thủ
Lăng Nghiêm- Minh Tâm-BS Lê Đ́nh Thám) (Khi nói chữ ‘Học’,
vị tất cần Thầy).
Huệ: Cửa Bí mật (Ba la mật) khai mở Tâm (Phật Tánh,
Kiến Tánh, diệu tánh, ba-la-mật (không diễn tả hết được, nên
gọi là Ba la mật) của mỗi người. Cái ch́a khoá vô h́nh này
có sẵn trong mỗi con người, và chỉ con người có.
Trong khi cố gắng có thể cảm nhận sự tiến hay lùi của Huệ,
đều có Định và Ǵới phối hợp. Nói cách khác 3 cái cửa đồng
thời nó tự phát triển hay tự đóng cửa tùy vào Nghiệp lực
thúc đẩy; Nghiệp cân bằng qua tŕnh độ giữ Ǵới. Cho nên cố
gắng (Tin Tấn) ‘ Nhất tâm bất loạn’ th́ gọi là Chánh Định. (Chánh
Định và Chánh tin Tấn trong Bát Chánh đạo, hay trong Lục Độ
Ba La Mật- Các Chánh khác mục đích giữ Giới vô t́nh hay hữu
ư cho bớt nghiệp xấu. Không phải chỉ đọc hay tụng suông) cả
ba (Giới-Định-Huệ) liên hoàn hổ tương, không tách rời nhau.
(Trần Nhân Tôn xin nhắc lại ).
Học trường đời hay trường tâm linh đều phải t́m Thầy giúp
lúc khởi đầu cọng vớí ḷng tin để cố gắng thi hành. Đức Phật
luôn luôn nói Ngài chỉ là người chỉ đạo, không chỉ vào nơi
thần thánh hóa, cao siêu quá bản thân, không lợi dụng sự yếu
mềm của người khác. Ngài chỉ thẳng vào cái ch́a khoá để mở (Chân
Tâm, Phật Tánh, Chân Như, Bát nhă, bất sanh diệt, pháp thân…)
cái ‘nhân huyền bí’ này đă được cấy sẵn trong mỗi cá nhân,
chung tất cả nhân loại; mỗi người có khả năng tự khai triển
theo môi trường của ḿnh, cho nên mới sinh nhiều pháp môn
trên con đường thi hành Giới-Định-Huệ. Ngoài ư muốn hay
không, c̣n cơ duyên có nhanh chậm. Quyết định này không sai,
không đúng, không hơn, không kém, không nghiêng bên nào cả.
Tất cả đi qua 6 đường luân hồi của chúng sinh hữu h́nh là:
Trời, A-tu-la, người, địa ngục, ngạ quỷ và súc sanh (6) dẫn
đến bước số 7. Hai câu Kinh:
‘Bảy bước hoa Sen là cha mẹ
Hoa khai kiến Phật ngộ vô sinh’
Muốn thoát khỏi sáu đường này th́ hăy kính trọng, kiên nhẫn
và cám ơn đă làm người và có người quanh ta. Trong Odes
Solomon viết ” The dwelling phace of the Word is a Man and
his truth (reality) is love XII:12.13. Có phải trong mỗi con
người đều cho nhân tính này?
Con người đứng trên nấc thang cuối, trên mọi chủng loại, có
thể trở về Nhà nào ḿnh muốn. Con đường (Đạo) này Đức Phật
đă chỉ rơ trước BC 500-600 năm.
Kính chúc quí anh Chị an lành trong niềm tin của Ông Bà đă
trao lại cho ḿnh từ vô thuỷ vô chung.
art2all.net
|