Lê Duy Đoàn
CÂY GỖ VUÔNG CHÀNH CHẠNH
Hữu Loan, "cây gỗ vuông chành chạnh" Tiêu Dao Bảo Cự
Đó là mấy từ trong trích đoạn bài thơ Hữu Loan chép tặng tôi vào sổ tay 17 năm trước, với nét chữ cứng cỏi và cách xuống gịng bậc thang đặc trưng trong thơ ông. Năm đó ông đă 73 tuổi.
“…Tôi là cây
Đây là phần mở đầu bài viết về thi sĩ Hữu Loan, người nổi tiếng với hai bài thơ "Màu tím hoa sim" và bài "Đèo Cả". Như thế, có 3 yếu tố cấu thành chân dung Hữu Loan: 1. Chân dung Hữu Loan: thể hiện một con người bị vùi dập nhưng vẫn đứng vững thẳng lưng và vẫn ung dung tự tại, thể hiện một bản lĩnh phi phàm không phải ai sống trong thời kỳ Ông đă sống mà chịu đựng được như Ông. 2. Màu tím hoa sim: Được dùng để vẽ màu khuôn mặt và phần trên cây gỗ vuông. 3. Cây gỗ vuông chành chạnh: thể hiện quyết tâm sống hết ḿnh cho những điều ḿnh yêu quư và trân trọng. Không theo đuôi, không ăn bám, không làm trái với lương tâm. Nhất là không ai có thể sai sử ông tin cái này, làm theo điều nọ ! ( lăn long lóc). Tôi không thích vẽ chân dung người nổi tiếng. Sợ rằng, người khác nghĩ ḿnh "ăn theo" tiếng tăm của người ta. Nhưng với Hữu Loan th́ khác. Đó là một nhân cách vượt trội, một giá trị quư hiếm trong thời buổi này ở Việt nam. Đây là bức tranh vẽ theo lối tượng trưng. Giống như một bức tượng đặt trên một chân đế nhưng chân đế này là "chân đế tự thân". Đó là " chân đế cây gỗ vuông chành chạnh" xây dựng từ nhân cách của Ông. Màu sắc cũng mang tính chất tượng trưng. Màu đỏ là ǵ, màu vàng đất là ǵ th́ các bạn biết rồi. Màu vàng chanh là màu của lọc lừa, tráo trở phản bội. Trên nền đất đó, vẫn mọc lên một tượng đài tự thân vững chải. Vài ḍng giải thích để các bạn hiểu ư tưởng và ư đồ của bức tranh. Mến,
Lê Duy Đoàn 16/2/2011
|