ĐỖ TƯ NGHĨA

 

THE STORY OF MY LIFE

CHUYỆN ĐỜI TÔI

 

CHƯƠNG XVI

 

          Trước tháng 10, năm 1893, tôi đă tự học nhiều đề tài trong một cách thức ít nhiều rời rạc, thiếu hệ thống. Tôi đọc những cuốn sử Hy Lạp, La Mă, và Hoa Kỳ. Tôi đă có một cuốn ngữ pháp tiếng Pháp bằng chữ nổi, và khi tôi đă biết một ít tiếng Pháp, tôi thường tự giải trí bằng cách soạn trong trí những bài tập ngắn, dùng những từ mới khi tôi gặp chúng, và bỏ qua những qui tắc và những kỹ thuật khác càng nhiều càng tốt. Thậm chí, tôi cố, không có sự hỗ trợ, làm chủ cách phát âm tiếng Pháp – bởi v́ tôi t́m thấy mọi con chữ và âm thanh đều được mô tả trong cuốn sách.

Dĩ nhiên, đó là cách học chưa thỏa đáng; nhưng nó cho tôi một cái ǵ đó để làm vào một ngày mưa gió, và tôi thủ đắc đủ kiến thức tiếng Pháp để thích thú đọc Ngụ Ngôn của La Fontaine, Le Medecin Malgré Lui và một đoạn từ Athalie.

Tôi cũng bỏ ra một thời gian thích đáng để cải thiện cách phát âm của ḿnh. Tôi đọc to cho cô Sullivan nghe và xướng lên [recited] những đoạn từ những nhà thơ ưa thích của tôi, mà tôi đă học thuộc ḷng; cô sửa cách phát âm của tôi, giúp tôi phân nhịp và điều chỉnh cao độ trầm bổng. Tuy nhiên, măi cho cho đến tháng 10 năm 1893, sau khi sự mệt mỏi và sự hào hứng của chuyến tham quan Hội chợ Thế giới đă lắng xuống, tôi mới bắt đầu có những bài học trong những đề tài đặc biệt vào những giờ giấc cố định.

Thời điểm đó, cô Sullivan và tôi đang ở chơi với gia đ́nh ông William Wade, tại số 73 Hulton, Pennsylvania. Một láng giềng của họ, ông Irons, là một học giả chuyên về Latin; người ta sắp xếp rằng, tôi sẽ học tiếng Latin dưới sự hướng dẫn của ông. Tôi nhớ, ông là một người có tính nết dịu dàng hiếm có, và giàu kinh nghiệm.

Ông chủ yếu dạy tôi ngữ pháp Latin; nhưng thường giúp tôi trong số học, mà tôi thấy rắc rối bởi v́ nó không thú vị. Ông cũng đọc với tôi In Memoriam của Tennyson. Trước đây, tôi đă đọc nhiều cuốn sách, nhưng chưa bao giờ từ một quan điểm phê phán. Lần đầu tiên tôi học để biết một tác giả, nhận ra bút pháp của ông ta, như tôi nhận ra cái xiết tay của một người bạn.

Thoạt đầu, tôi học ngữ pháp Latin một cách hơi miễn cưỡng. Dường như thật phi lư khi lăng phí thời gian để phân tích mọi từ mà tôi gặp – danh từ, sở hữu cách, số ít, giống cái – khi mà nghĩa của nó đă hoàn toàn rơ ràng. Tôi nghĩ, theo cách phân tích đó, th́ để biết con mèo cưng của ḿnh, tôi phải mô tả như sau: – bộ, có xương sống; tiểu loại, bốn chân; lớp, có vú; giống, mèo; cá thể, Tabby. Nhưng khi tôi đi sâu hơn vào đề tài, tôi trở nên quan tâm hơn, và cái đẹp của ngôn ngữ làm tôi thích thú. Tôi thường tự giải trí bằng cách đọc những đoạn Latin, nhặt lên những từ mà tôi biết và cố hiểu cả đoạn. Tôi chưa bao giờ ngừng thưởng thức tṛ giải trí này.
Tôi nghĩ, không có ǵ đẹp hơn những h́nh ảnh và t́nh cảm chóng qua, chóng tàn, được tŕnh bày bởi một ngôn ngữ mà người ta đang trở nên quen thuộc – những ư tưởng đang phóng nhanh qua bầu trời tinh thần, được tạo h́nh và nhuộm màu bởi trí tưởng tượng bốc đồng. Suốt những buổi học, cô Sullivan ngồi bên cạnh tôi, đánh vần vào bàn tay tôi bất cứ cái ǵ mà ông Irons nói, và tra những từ mới cho tôi. Khi bắt đầu đọc Gallic War của Caesar, th́ tôi lên đường về nhà tại Alabama.

_________

Xem tiếp CHƯƠNG XVII

Trở về TRANG CHÍNH
 

 

art2all.net