đỗ tư nghĩa
30. Không mong đợi
Không mong đợi không có nghĩa là chúng ta không nên hoạch định cho tương lai. Nó có nghĩa là, chúng ta sẽ không trở nên luyến chấp vào bất cứ kết quả đặc thù nào. Tốt hơn, chúng ta nên tập trung những nỗ lực của ḿnh trên việc có mặt trong khoảnh khắc hiện tiền, hơn là chú tâm vào chuyện tương lai. Steve Agen
Hăy đừng trông đợi ǵ. Hăy sẵn sàng cho bất cứ cái ǵ. Bài Ca Vơ Sĩ Đạo
Trong trầm cảm, chúng ta có thể trải qua phần lớn thời gian của ḿnh với những mong đợi lớn. Chúng ta dang tay ra chụp bắt một cái ǵ đó, bất cứ cái ǵ mà hứa hẹn là sẽ chấm dứt khổ đau của ta, và đặt tất cả hy vọng của ḿnh vào đó. Hoặc, nếu không thế, chúng ta buông tay, đầu hàng cái dự cảm về một tương lai hiu quạnh (bleak) - mà ta thường có trong trầm cảm - và từ bỏ tất cả mọi hy vọng. Thế nhưng, khi chọn một trong hai tuyển trạch (alternative) này, th́ ta vẫn c̣n đang sống trong những mong đợi của ḿnh. Khi ta mong đợi sự nhẹ nhơm – hay nhiều khổ đau hơn – ta quên cái nơi mà ta đang có mặt ngay bây giờ, và ta từ bỏ cái khoảnh khắc hiện tiền này. Thế nhưng, chỉ trong khoảnh khắc này, và không nơi nào khác, mà con người có thể trải nghiệm niềm vui, sự nối kết, và sự hồi phục. Những mong đợi ngăn cản, không cho chúng ta liên hệ với cái khoảnh khắc hiện tại này. Chúng ta có thể mong đợi rằng, nhờ vào tâm liệu pháp, những thay đổi về chế độ ăn kiêng, hay biện pháp y học, cơn trầm cảm của ta sẽ chấm dứt. Ta hy vọng những kết quả tích cực – có thể thậm chí là sự giác ngộ – từ thiền tập của ḿnh. Thế nhưng tất cả mọi thứ này đều hướng về tương lai. Khi chúng ta bị kẹt trong tương lai, chúng ta không c̣n có mặt với cái mà chúng ta đang làm ngay bây giờ, mà lại nh́n ra phía trước muốn xem kết quả. Thiền định là một điều mà chúng ta có thể làm mà không quan tâm đến việc (là) nó sẽ mang đến cho chúng ta cái ǵ. Chúng ta chỉ đơn giản thiền tập. Nếu chúng ta sử dụng thiền định hay một loại thực tập tâm linh nào khác để đạt tới một cái ǵ đó, để cải thiện hay thăng tiến bản thân, th́ ta đang dùng nó như (ta dùng) mọi sự khác trong đời ḿnh. Ta xem nó hệt như cái xe hơi đắt tiền, y phục hợp thời trang, mối quan hệ thích đáng, và tất cả những cái mà ta hy vọng là sẽ mang đến hạnh phúc cho ta trong một khoảnh khắc tương lai nào đó. Thay vào đó, chúng ta có thể nhớ rằng cái khoảnh khắc này, như nó đang là, đă có sẵn bên trong nó mọi thứ mà chúng ta cần. Vào khoảnh khắc này, ta đă có bên trong ḿnh mọi thứ mà ta cần. Chúng ta chỉ cần có mặt ở đây và chăm sóc chính ḿnh trong khoảnh khắc này. Người ta thường nói: “ mỗi ngày tôi càng trở nên tốt hơn về mọi phương diện.” Tuy nhiên, nói như vậy có nghĩa là, ta chưa đủ tốt trong cái khoảnh khắc này. Trong thiền tập, chúng ta có thể bắt đầu thấy rằng sự việc như chúng đang là, th́ đă hoàn hảo rồi. Trong một thế giới như thế, chúng ta không cần tự lực (self-help). Thay vào đó, chúng ta có thể thực tập vô ngă, “vô trợ giúp” (no-help). Không mong đợi cũng có nghĩa là có một cái tâm cởi mở, một “sơ tâm” (beginner’s mind). Đó là việc giữ một thái độ hoài nghi, một sự hoài nghi có giá trị sâu xa, biểu hiện sự ṭ ṃ và tra vấn. Đó là sự buông bỏ những hy vọng của ta, hy vọng muốn kiểm soát một kết quả. Đó là chú ư một cách nồng nhiệt và từ bi đến chính bản thân và tất cả mọi hữu thể mà ta gặp trong khoảnh khắc này, và trả tương lai về cho tương lai. Không mong đợi là tự cam kết một cách toàn vẹn, đầy đủ với cuộc sống con người. Khi chúng ta không mong đợi, chúng ta giao phó chính ḿnh cho sự huyền nhiệm (mystery). Chúng ta tự chuẩn bị sẵn sàng cho cái kỳ diệu (wonder) mà có thể chờ đợi chúng ta trong bất cứ khoảnh khắc nào.
KHÁM PHÁ THÊM: Khi bạn ngồi yên lặng, hăy chú ư xem là bạn mong đợi sự chấm dứt của buổi tọa thiền như thế nào. Có lẽ bạn đang dùng một đồng hồ báo thức, hay có lẽ, bạn đang ngồi với một ai khác, mà sẽ rung chuông khi hết giờ thiền định. Bạn có tập trung vào cái sự kiện là buổi thiền tập đă xong? Những mong đợi của bạn – bây giờ đồng hồ sẽ reo, thời gian đă hết – có tăng lên cho đến khi bạn không c̣n chú ư đến bất cứ cái ǵ khác (mà) đang xảy ra ngay lúc này ? Bạn có thể đặt mọi thứ này sang một bên và chỉ đơn thuần tập trung vào mỗi khoảnh khắc khi (as) nó đến ?
* * * * * * * * * *
Trước khi ngồi thiền, hăy xem xét những mong đợi của bạn – muốn biết một vài phút kế tiếp sẽ diễn ra như thế nào. Bạn có cảm thấy b́nh thản, và do vậy, bạn chắc rằng bạn sẽ có thể tiếp tục ngồi yên lặng ? Hay có lẽ cái lưng của bạn nhức, và bạn chắc chắn là bạn sẽ có một thời gian khó khăn. Những mong đợi này có xảy ra với bạn không ? Những mong đợi của bạn đă thực sự “tô màu” cho cái đang diễn ra như thế nào? Bạn có thể công nhận những mong đợi của bạn và rồi để cho những sự việc xảy ra như chúng sẽ đến, không quan tâm tới (without regard to) cái mà bạn mong đợi ? Ngồi với một sự cởi mở như thế cho bạn cảm tưởng như thế nào ?
trở về mục lục:
|