|
đỗ tư nghĩa
35. Bốn loại ngựa
Một con ngựa tốt sẽ chạy ngay cả khi nó thấy bóng của cái roi da. Đức Phật
Đức Phật đă kể một câu chuyện về 4 loại ngựa và những cách thức mà chúng học và đáp ứng lại với chủ của chúng. Loại đầu tiên đáp ứng trước cái bóng của chiếc roi; loại thứ hai, trước tiếng động của roi; và loại thứ ba, trước cảm nhận của roi trên da nó. Nhưng loại thứ tư, nó không đáp ứng cho đến khi nó cảm thấy sự đau nhức trong xương và tủy của nó. Đức Phật đưa ra một so sánh giữa những con ngựa này và cái cách mà chúng ta – với tư cách là những kẻ t́m kiếm chân lư (tâm linh) – đáp ứng trước sự hướng dẫn mà chúng ta thụ nhận và sự đau đớn mà chúng ta trải nghiệm trong đời ḿnh. Phần lớn chúng ta muốn ḿnh là loại ngựa thứ nhất, hay ít ra, loại thứ hai hay ba. Nếu được hỏi, chúng ta muốn nói rằng ḿnh có thể học tập và đáp ứng một cách nhanh chóng. Ta không muốn học hỏi theo cách chậm lụt, khó khăn. Ta không muốn phải đợi cho đến khi ḿnh quỵ xuống gối rồi mới bắt đầu thay đổi. Nhưng quả thực là, phần lớn chúng ta đều giống như loại ngựa thứ tư. Ta không thay đổi cho đến khi sự đau đớn trở nên quá lớn, đến nỗi ta không c̣n có thể chịu đựng được nữa. Có thể chúng ta thầm biết điều này, nhưng cảm thấy có một cái ǵ đó không ổn hay đáng xấu hổ về nó – ta cảm thấy rằng giống như loại ngựa thứ tư là chậm chạp hay ngu xuẩn. Và đây là điều sau cùng mà ta muốn công nhận khi ta ở giữa cơn trầm cảm . Nhưng câu chuyện này có thể cho ta một viễn ảnh nào đó. Nó có thể giúp ta có một sự hiểu biết nào đó và một sự chấp nhận chính ḿnh. Ta không cần phải nghĩ rằng ḿnh chậm chạp và đần độn. Thay vào đó, ta có thể chỉ đơn giản nói với chính ḿnh, “ Vâng, tôi là loại ngựa thứ tư, bởi v́ tôi là con người.” Thật ra, là loại ngựa thứ tư cũng là điều tốt. Bởi v́ chúng ta cần cảm nhận sự đau đớn trong xương tủy ḿnh, và khi ta thực sự học một bài học, ta có thể chắc chắn rằng ta đă không chỉ học nó ở mức độ bề mặt, nhưng một cách sâu xa: ta đă đưa nó vào trong chính ḿnh. Rồi khi cần áp dụng bài học đó, ta sẽ sử dụng nó một cách hữu hiệu, bởi v́ ta đă học nó một cách quá sâu sắc. Chúng ta có thể xem câu chuyện về 4 loại ngựa như là một mô tả về cái quá tŕnh học tập. Ta có thể học để không cần phải cảm nhận cái roi da trong xương tủy ḿnh trong mọi lúc; từ lần sau trở đi, ta chỉ cần đáp ứng trước sự cảm nhận về cái roi trên da và bắp thịt ḿnh. Trong trầm cảm, có thể chúng ta cảm thấy sự đau nhức và khổ sở trong xương tủy ḿnh, và sau cùng, ta bắt đầu đáp ứng với sự đau nhức này. Ta có thể cảm thấy là ḿnh chậm chạp và đần độn bởi v́ ta phải mất một thời gian dài để mà bắt đầu nh́n vào những nguyên nhân của sự đau nhức của ta. Cái điều này có như vậy không, th́ không thực sự quan trọng. Cái quan trọng, là chúng ta có mặt ở đây, ta đang học từ sự đau nhức của ta bây giờ. Bạn thậm chí sẽ không đang đọc quyển sách này nếu bạn không sẵn sàng làm một cái ǵ đó để đối phó với sự đau nhức của bạn. Điều này chứng minh rằng bạn có thể học và bạn có thể lành bệnh. Thực ra, cũng có một loại ngựa thứ năm, một loại mà nó sẽ không chạy bất chấp cái sức mạnh của cái roi da hay sự đau nhức mà nó gây ra. Phải mất bao lâu th́ bạn sẽ thay đổi và hồi phục, cái đó không quan trọng. Bao lâu mà bạn vẫn c̣n đang đáp ứng và học hỏi – đó mới là cái điều quan trọng.
trở về mục lục:
|
