Lương Tố Nga

MỘT LỚP TRƯỞNG KHÁC THƯỜNG

Chương 19, 20, 21

 

CHƯƠNG 19

Cô giáo bất bình vì lối hỏi hách dịch của người lạ. Để trả đũa, cô cũng làm ra vẻ ngông nghênh, hất mặt về phía mấy chiếc lều trại đã được dựng lên, nói buông thỏng :

 - Đóng trại, không được sao ?

 Thằng Lâm nhanh trí, chạy tới bên cô giáo, nói nhỏ :

- Thưa cô, bác Tám Được, xã trưởng đó cô. 

A ! Xã trưởng thì phải hách như vậy sao ?! Lần đầu tiên, sau gần một niên học, cô mới giáp mặt một vị đứng đầu chính quyền xã. Tuy thế, cô vẫn không nao núng. Trong thâm tâm, cô chúa ghét những tay cậy thế, ỷ quyền ưa hách dịch, nhất là đối với phụ nữ và trẻ con. Trông họ hèn hèn thế nào ấy ! Im lặng nhìn trả, cô chờ đợi những câu hỏi tiếp theo. Bây giờ, cô mới chú ý thấy hai cây súng trường trên vai hai thanh niên đi theo ông ta. 

Viên xã trưởng đã bớt vẻ phô trương thanh thế, đưa mắt nhìn quanh các lều trại, cất giọng kẻ cả :

- Chà, một cô giáo và bầy học trò loắt choắt vậy mà cũng làm đươc việc như thế à ? Khá đấy chứ. 

Bỗng, ông quay mặt nhìn thẳng mặt cô giáo :

-  Nhưng cô bày trò dựng trại, tụ tập học trò tại đây mà đã xin phép ai chưa ?

Suýt tý nữa cô giáo cho tay lên đầu gãi gãi, giống y như học trò cô vẫn làm mỗi lần đứng trước mặt cô mà không thuộc bài vậy. Ái chà ! Có cái vụ xin phép nữa à ? Đóng trại là trò chơi có tính giáo dục, hoạt động ngoài giờ, cũng chỉ thuộc lĩnh vực dạy và học của cô và trò thì liên can, phiền hà chi tới ai mà phải xin phép, xin tắc đây ta?

Thấy vẻ mặt bỡ ngỡ tình thật của cô giáo, viên xã trưởng chăm chú nhìn, nhận ra cô giáo còn quá trẻ, ông ta suýt bật cười. Nhưng khi liếc thấy lối đứng nghênh nghênh của Y B’Rơ, dáng như đang sẵn sàng bảo vệ cô giáo, ông ta nghiêm mặt lại :

- Cô giáo tự ý tổ chức cắm trại mà không hề kinh qua ý kiến của ông hiệu trưởng chứ gì ?

Rồi ông lên giọng dạy bảo cô giáo :

- Lần này cô giáo không rành việc nên tôi cho qua. Lần sau, muốn làm điều gì ngoài phạm vi trường học, ngoài việc dạy học của cô, cần phải xin ý kiến cấp trên, nhé !

Ông lại nói tiếp sau khi nhìn chăm chăm vào mắt cô giáo một hồi, giọng nửa đùa, nửa thật :

- Tôi không hiểu cô giáo trẻ người non dạ hay là cô gan góc mà không biết sợ ? Những vùng quê hẻo lánh như thế này thường mất an ninh lắm đó. Cần hạn chế những vụ tụ tập đông người nếu chưa được phép. 

Cô giáo ngây người trước những lời úp mở của viên xã trưởng. Cô lướt nhanh một vòng bao quát quanh vùng. Những hàng tre đang nghiêng ngã trong nắng chói. Những tán cây trái um tùm, mát mắt. Xa xa, đám ruộng xanh ngát dập dờn hòa cùng màu trời thăm thẳm. Nơi đây, một vùng quê nghèo nhưng đẫm đầy nét đẹp hiền hòa, dịu ngọt, vậy mà ông ta bảo mất an ninh sao ? Suốt mấy tháng dài, về đây mỗi ngày dạy học, cô có thấy gì khác thường, đáng lo đâu ngoài sự êm ả, yên tĩnh và rất thanh bình ?

Ba người kia bỏ đi để mặc cô giáo bần thần nghĩ ngợi giữa đám học trò ngơ ngơ, ngác ngác. Chợt, cô giật mình khi nghe lũ trẻ la lên hốt hoảng, chạy túa về lều. Chết rồi ! Trời mưa ! Mây đen vần vũ kéo đến thật bất ngờ. Không gian vội vả tối sầm lại, gió thổi ào ào làm vật vã mọi cây cối quanh vườn. Cô giáo thổi một hồi còi dài rồi nói lớn :

- Trưởng lớp, phó lớp, tất cả đội trưởng và đội phó phân công cho các bạn gom góp các thứ thật nhanh, đem vào nhà bếp của Y B’Rơ. Riêng ba lều vải cứ để yên như vậy. 

Cô vừa dứt tiếng, một cơn gió mạnh quật qua, ba chiếc lều rung lên. Cả bọn con trai tuôn vào, mạnh ai nấy thu nhặt các thứ thấy được trong tầm mắt. Mưa xuống từng hạt lớn rời rạc, lát sau đã nghe sầm sập như một đàn ngựa đang phi nước đại, tiến đến gần. Chà ! Cơn mưa đầu mùa đến rồi đây, không cần báo trước. 

Gió càng lúc càng mạnh, căn lều của đội thằng Tấn bị giật tung các dây cọc. Hai mái vải bạt tung lên, quật vào nhau phần phật rồi đột ngột đổ ập xuống. Y B’Rơ đang khệ nệ bưng nồi chè đậu đỏ vừa chín tới trên tay, vội đặt nồi xuống đất, đứng thẳng lên. Vậy là, như cây cột nhà chống đở cho hai mái vải, anh dang tay, anh khuỳnh chân, lùng xùng trong mớ vải lều, trông thật buồn cười. Thấy thế, thằng Lâm, thằng Khanh khoái chí cười khanh khách, quên cả cứu lấy đồ ăn, thức uống. Chúng xúm cả lại, chui vào lều, đứng hai bên Y B’Rơ reo hò :

- A! A! Cái lều này chắc chắn quá ta ! Cái cột lều Y Bờ Rờ này thì không thế nào bị ngã được. Lạy trời mưa to nữa lên ! Gió mạnh nữa lên ! Hi hi. Ha ha... 

Có mấy đứa từ lều khác nghe reo cũng ùa cả lại, vào xem. Tinh nghịch, thằng Tuấn thử đùa, lấy ngón tay ngoáy tít vào nách áo Y B’Rơ. Nhột nhạt chịu không được, Y B’Rơ ngoác miệng ra, cười khành khạch. Được thể, thằng Lâm túm vào một bên tay anh. Thằng Tấn bắt chước, đu người lên tay kia. Y B’Rơ không đừng được, cũng đùa. Anh gồng tay nhấc bổng cả hai bạn nhỏ lên một lượt. Hai thằng nhóc treo tòn teng trên tay Y B’Rơ vừa thích vừa sợ, la chí chóe. Y B’Rơ nhẩy cẩng lên để hai bạn được đong đưa nhiều hơn. Chẳng dè, trong lúc vô ý, một bàn chân anh đá phải nồi chè để kế đó. Chè đổ lên hai bàn chân anh, nóng bỏng, Hết hồn, anh thảy ngay Lâm và Tấn xuống đất, ngồi thụp người, cứu lấy đôi chân mình. Thế là, bầy trẻ cỡ chục đứa, cùng với Y B’Rơ lình xình trong tấm vải lều, miệng la, tay chân đập loạn xạ vào nhau, ồn ào như đám giặc cỏ. 

Y B’Rơ quờ hai tay hất tấm vải lều qua bên, lấy chỗ chui ra. Anh phóng chân chạy vào nhà, vừa lúc cô giáo Thúy từ trong nhà chạy ra. Cô hốt hoảng :

- Có việc gì mà các em hét dữ vậy hả ?

Nhiều tiếng ồn ào cùng méc cô một lúc :

- Thưa cô. Lều ba đổ sụp rồi cô. 

- Nồi chè bị đổ hết trơn rồi cô. 

- Thưa cô. Anh Rờ bị bỏng chân rồi cô. 

Nghe chưa hết, cô giáo đã tái mặt, chạy trở vào nhà. Cô bắt gặp đứa học trò to xác đang lui cui trong góc bếp. Thấy cô, anh đưa một hũ đất nhỏ lên khoe, miệng cười toe toét :

- Đây là mỡ trăn cô à. Em chỉ cần bôi đều lên chân một lượt là chẳng việc gì. Với lại không lo cô à. Nồi chè nấu xong, em không đậy nắp nên đã nguội bớt rồi. 

Cô giáo thở phào. Cô nhìn quanh. Đồ đạc dùng để chơi trại vất ngổn ngang trong căn phòng rộng trống hoác. Đám học trò ướt lướt thướt đứng loanh quanh, chẳng biết làm gì ngoài việc chòng ghẹo nhau. Cô lắc đầu, chán ngán :

- Xui quá. Vừa mới dựng trại đâu ra đó, giờ ngã nhào hết, thiệt phí công. 

Cô nhìn ra ngoài. Bầu trời đã trong xanh trở lại, y như thể chưa hề có cơn mưa nào đổ xuống làm tan hoang mọi thứ. Chợt, đôi mắt sáng lên, cô nói lớn, giọng hớn hở :

- A! Phải rồi. Tại sao chúng ta không tiếp tục chơi trại ngay trong phòng này ?Chúng ta nhóm lửa trong phòng làm lửa trại, vừa có lửa hong khô áo quần vừa để hâm nóng thức ăn. 

Bọn trẻ như được kích hoạt, đồng vỗ tay reo mừng. Y B’Rơ hiểu những gì cô giáo nói. Anh cũng thích như thế. Đốt lửa nấu ăn trong nhà là lề thói của buôn làng anh. Y B ‘Rơ vui vẻ kéo tay thằng Lâm, chạy ra chỗ chuồng heo. Cô giáo vẩy tay gọi thằng Khanh lại gần, thì thầm một lát. Thằng bé tươi nét mặt “ dạ “ một tiếng nhỏ. Nó chạy vào phòng cha nuôi Y B’Rơ. Ngó nghiêng, ngó ngã một hồi, nó đưa gang bàn tay đo lên khung cửa ra vào, xong, nó sung sướng nói lớn với cô giáo :

-  Thưa cô. Được nè cô. 

Không đợi cô giáo lên tiếng, nó ngoắc tay gọi thằng Hà, thằng Vui, hai đứa cao kều, mạnh khỏe tới bên. Chúng chụm đầu nhau, thì thào một hồi rồi vào phòng ông bác sĩ. 

Không lâu sau, mặc cho ông bác sĩ phản đối yếu ớt :” Chớ !Chớ !Các cháu chớ mang ta đi “, bọn thằng Khanh vẫn nhấc bổng cái giường gỗ vừa đủ một người nằm. Trên đó ông bác sĩ gầy đét bị chôn vùi trong đống mền gối. Ông ngúc ngắc chiếc đầu mũ vải tùm hụp, cố vươn cổ lên, nhìn quanh quất. Cô giáo Thúy vội đến bên trấn an ông :

- Thưa bác. Bác yên tâm đi. Cháu cho các em mang bác ra đây để bác cùng dự trại với cả lớp cho vui thôi mà.
 

~~oo))((oo~~

CHƯƠNG 20.

 

Chiếc giường bịnh được đặt nhè nhẹ xuống cạnh cửa sổ. Bọn trẻ con cùng ùa cả lại, chào mừng cha nuôi của Y B’Rơ, người mà từ lâu chúng chỉ nghe nói tới chứ chưa hề thấy mặt. 

Bỗng, tiếng động của một đống củi bị đổ nhào vang lên cùng tiếng gầm gừ trong họng của Y B’Rơ. Anh ta đang bê mớ củi lớn trong tay, vào tới cửa hông, thấy rõ việc gì đang xảy ra, anh nổi giận quẳng tất cả xuống đất. Quắc mắt lên, anh hỏi như quát :

- Ai cho phép mấy trò khiêng cha tôi ra đây hả ? Ai ? Ai cho phép ?

Cô giáo cố nở nụ cười, tiến tới bên Y B’Rơ :

- Y B’Rơ à. Chắc là lâu lắm ông bác sĩ không có được một ngày vui cùng nhiều người. Nhân hôm nay lớp chúng ta tổ chức trại, cô đã cho các bạn khiêng giường ông ra đây cùng vui với chúng ta. Có hại gì đâu, hả em ?

Y B’Rơ trợn trừng đôi mắt tóe lửa nhìn cô giáo. Anh chưa kịp lên tiếng cự nự, ông bác sĩ già đã đưa bàn tay ra, run run chìa về phía cô :

- Cô giáo tốt lắm. Cô cứ gọi ta là bác Hai. 

Như cái máy, cô giáo đón lấy bàn tay ông định nắm chặt lại trong hai tay mình. Đột nhiên gương mặt cô như biến thành thạch cao, trắng nhợt và vô hồn. Đôi mắt cô trừng trừng nhìn vào mặt ông Hai. Hai cánh tay cô đang giữ lấy tay ông rung lên từng chập. Cắn chặt môi, cô cố giữ nhịp thở để chế ngự đôi tay. Thật tệ hại, càng cố lại càng run, vậy mà cô không rút tay về. Ông Hai vẫn để bàn tay mình bình thản trong tay cô giáo. 

Cuối cùng, Lãm Thúy đã thắng. Bàn tay cô ấm áp siết nhẹ bàn tay ông Hai. Sắc hồng đã trở lại trên má cô giáo, nhưng cô chưa kịp mỉm cười gượng gạo thì ông Hai đã giật tay về, đút thật lẹ cánh tay vào dưới đống chăn mền. 

Cô giáo kín đáo thở ra nhè nhẹ một hơi dài. Liếc mắt nhìn bọn trẻ, cô yên lòng. Chúng mãi ngơ ngác trước thái độ dữ dằn bất ngờ của Y B’Rơ. Giương mắt đăm đăm nhìn vào anh ta, chúng nép vào nhau, vẻ sợ hãi. Cô giáo cất tiếng trầm trầm nhưng rất bình tĩnh :

- Tất cả các em lại phụ em Y B’Rơ nổi lửa lên đi. Áo quần cô bị mưa, còn ẩm ướt quá. Cô thấy lạnh, chắc các em cũng vậy ?

Y B’Rơ nhìn chăm chú cha nuôi vài giây, quay qua cô giáo, anh nhíu mày, ngắm nghía khuôn mặt đã trở lại bình thường của cô một lát. Dịu mắt, anh ngồi bệt xuống sàn nhà, lặng lẽ bắt đầu xếp củi nhóm lửa. 

Lãm Thúy rón rén ngồi ghé xuống bên giường ông Hai. Cô khẻ khàng nói :

- Bác Hai à. Cháu xin lỗi bác. Cháu chỉ muốn bác được vui. 

Ông Hai nói giọng rề rề sau khi đã cười đôi tiếng khùng khục trong cuống họng, nghe thật bi thương :

- Cô giáo còn trẻ lắm mà rất can đảm. Quá can đảm. Ta không trách cô gì cả. Trái lại ta cảm ơn cô đã nhân từ với ta, nhưng... 

Bỗng, ông Hai đổi giọng lạnh lùng :

- Mà thôi. Cô giáo để mặc ta. Ta không cần sự thương hại của bất cứ ai. Cô hãy đến với lũ trẻ. Đừng quên, lũ trẻ nông thôn này chưa hề có được ngày vui trọn vẹn dành cho tuổi thơ của chúng. Đừng vì ta mà để chúng mất cơ hội vui đùa thỏa thích.
Cô giáo lặng lẽ ngồi nghe ông Hai nói. Thật sự, trong người cô, máu chưa luân lưu với nhịp độ bình thường. Hình như, máu đã và đang cuống cuồng lên, chảy tứ tung vì nỗi sợ bất ngờ, gây nên chứng tê liệt toàn thân. Cô đã phải vận dụng mọi nổ lực của ý chí để kềm chế tiếng kêu thét hãi hùng chỉ chực thoát ra khỏi đôi môi cô. Và, cô đã làm được. Như vậy có nghĩa là can đảm sao ?

Cô giáo chầm chậm đến bên bếp lửa đã được khơi cao ngọn. Cô ngước gương mặt trẻ trung hướng về đám học trò nhỏ đang quây quần bên Y B’Rơ, chuẩn bị bữa cơm trưa. Cô tươi cười cất giọng :

- Này, các em, nhanh nhanh tay lên. Ăn xong, chúng ta nghỉ ngơi một chút rồi chơi trò chơi lớn. 

Hôm ấy, cuộc vui đã diễn ra sôi động và vui thật sự. Ông Hai cũng như quên đi thân phận mình. Ông gọi bọn trẻ đến bên giường, nghe ông kể chuyện tiếu lâm. Chúng cười như nắc nẻ và ông cười lùng bùng dưới đống mền gối nhàu nát. Cô giáo cũng như bé nhỏ hẳn lại trong bộ y phục khác với thường ngày. Quần Tây dài sẩm màu, áo sơ mi trắng ngắn tay, với hai bím tóc dài nhảy nhót không yên trên đôi vai gầy mỗi khi cô buông chuỗi cười khanh khách, hòa theo niềm vui của học trò cô. 

Đang vui, bỗng Y B’Rơ đứng bật hẳn dậy, cúi đầu khoanh tay rất trịnh trọng. Hướng về cô giáo, anh nói ồ ề, chậm rãi như trẻ con trả bài :

- Thưa cô giáo. Em xin cảm ơn cô. Hôm nay, cô đã làm cho cha em vui, cho cha em ăn được nhiều cơm, nhiều thức ăn ngon. Cô cho cha em cười nhiều nhiều, nói nhiều nhiều. 

Nói dứt, Y B’Rơ quì gối xuống sụp lạy cô giáo giống y người dân tộc miền núi đang tế thần. Cô giáo kinh ngạc vội đỡ YB’Rơ đứng lên. Bọn trẻ con tưởng Y B’Rơ bày trò lạ lùng, chúng bò ra cười ha hả, không tài nào hiểu được lòng biết ơn sâu sắc trong từng cử chỉ của Y B’Rơ. Duy chỉ có ông Hai là hiểu quá rõ. Hai giọt nước mắt ứa ra, từ từ lặng lẽ rơi xuống cặp má khô gầy của ông.

~~oo))((oo~~

CHƯƠNG 21

 

Thằng Khanh nhớ lại mọi chuyện, chợt bật cười khan một tiếng lớn. Cả lớp quay lui, tò mò nhìn nó. Tới lúc này, Thằng Khanh mới lúng túng nhận ra mình đang ở trong lớp, trước tờ giấy trắng chưa viết chữ nào. 

Chà ! Ý tưởng trong đầu nó thì... vô thiên lủng ! Nhiều lắm chớ. Nhưng, làm sao nó viết ra giấy hết được tất cả những trò vui của buổi cắm trại đó chớ ? Nào dựng trại, nào trời mưa, nào ăn trưa, nào vừa hát vừa đùa, nào nghe ông bác sĩ kể chuyện vui, hỏi câu đố, nào chơi trò chơi... Chưa bao giờ nó được cùng các bạn vui đùa thỏa thích nguyên một ngày mà không bị ai rầy, ai mắng cả. Thật tuyệt vời ! Vì thế, thằng Khanh muốn viết ra giấy tất cả những gì không thể nào quên được đó. Nó muốn viết tuốt luốt mọi chi tiết, ngay cả những thái độ lạ lùng của ông Hai và cô giáo nữa. 

Ngước mắt lên, thằng Khanh hướng mặt về phía cô giáo, bắt gặp ngay cô đang đăm dăm nhìn vào nó. Lạ Chưa ! Mọi khi, trong giờ làm bài tập, để nhắc nhở những đứa lơ đễnh không làm bài, cô thường nhìn thẳng mắt đứa đó với vẻ nghiêm nghị, ngầm hỏi :” Sao em không làm bài đi. Sắp hết giờ rồi đó “. Nhưng lần này, đôi mắt buồn buồn của cô như chứa chan biết bao tâm sự, nó không hiểu ra, vậy mà nó có cảm giác mũi mình cay cay. 

Điều này nhắc thằng Khanh nhớ lại một việc. Trí óc nó bắt đầu đi lan man, trở về với buổi cắm trại ngày nào. 

Hôm đó, khi cuộc vui đã tàn, cô giáo kêu bọn thằng Khanh mang trả ông bác sĩ vào phòng ngủ. Cô cũng theo vào. Chiếc giường được đặt vào chỗ cũ, ông Hai bỗng nói :

- Ta cảm ơn các cháu rất nhiều. Ta thật vui khi có các cháu bên cạnh nhưng bây giờ các cháu ra ngoài hết đi. Chỉ mình cô giáo ở lại. 

Chừng mười lăm phút sau, cô giáo trở ra, cô nhẹ khép cánh cửa phòng với nét mặt buồn, rất buồn. Lấy làm lạ, thằng Khanh muốn hỏi cô mà không dám. Nó để ý thấy cô trở nên ít nói từ khi đó cho tới lúc lên xe về thành phố. Nhưng, nếu thằng Khanh nghe được cuộc nói chuyện giữa ông Hai và cô giáo, chắc chắn nó sẽ nhảy dựng lên vì sợ. Nó sẽ không dám tới nhà Y B’Rơ ngày hôm sau để chứng kiến cảnh anh ta đốt nhà thiêu xác cha nuôi. Và, chắc chắc hơn nữa, nó không hiểu điều gì tệ hại đã xảy ra cho cô giáo để đến nỗi cô mang mãi vẻ mặt buồn thầm lặng và nặng nề suốt hai tuần qua. 

Phải, chuyện buồn đã xảy ra cho cô giáo cách nay gần hai tuần. 

Sáng hôm Thứ hai sau buổi cắm trại. Khi cô giáo Lãm Thúy vừa mới nhảy xuống từ chiếc thổ mộ, thằng Lâm chực sẵn từ cổng trường từ lâu, chạy vụt ra đứng tấn trước mặt cô với đôi mắt hốt hoảng :

- Thưa cô. Anh Y B’Rơ đốt nhà và bỏ đi rồi cô !

Cô giáo đứng sững nhìn thằng Lâm như không hiểu gì. Thằng Khanh ở đâu bỗng xộc đến tiếp lời bạn :

- Thưa cô, ông Hai tự tử chết rồi nên anh Rờ đốt nhà thiêu xác ông luôn đó cô. 

Lãm Thúy vẫn không thốt nên một lời nào. Cô chậm rãi đi từng bước vào lớp, ngồi phịch xuống ghế. Chống hai tay lên bàn, đỡ lấy chiếc trán rịn mồ hôi lạnh, cô lặng lẽ lắng nghe thằng Lâm tuần tự kể lại mọi chuyện. 

Tối hôm qua, Chủ nhật, sau khi dọn dẹp tinh tươm căn phòng rộng, trước đó vương vãi đủ thứ rác rưởi của một ngày chơi trại, Y B’Rơ chuẩn bị cơm tối cho cha nuôi. Lúc bước vào phòng ông Hai, Y B’Rơ mới hay cha nuôi đã chết, trên tay còn nắm chặt một nắm lá kịch độc đã khô rốc. Trên ngực ông, quyển sách Y khoa dày cộp đã sờn gáy nằm ngay ngắn. Y B’Rơ đọc được những giòng chữ viết nguệch ngoạc ghi ở trang sách đầu tiên :
“ Y B ‘Rơ, con.
Cha muốn chết từ lâu để con được về với buôn làng nhưng cha không đủ can đảm tự giết chết mình. Nay đã đến lúc cha phải từ giã tất cả để ra đi. Cha cho con cuốn sách thuốc này. Trong đó có những phương thuốc chữa bịnh dân dã mà cha đã công phu biên soạn mấy chục năm rồi. Con cần học để giúp đời. Vĩnh biệt đứa con hiếu nghĩa của cha. Nguyễn Đức Hai “. 

Y B’Rơ không khóc. Anh ngồi lặng lẽ bên xác cha nuôi, như thế suốt đêm. Tờ mờ sáng hôm sau, anh mở cổng chuồng gà, vịt lẫn hai con heo mới lớn, xua hết ra khỏi vườn. Sau đó, anh ôm mớ củi còn lại sau chuồng heo vào nhà, chất đống quanh chỗ nằm của ông Hai, tưới dầu hôi lên và châm lửa đốt. Chốc sau, ngọn lửa bốc cao, khói đen bay ngút trời, dân làng ra đồng sớm, hốt hoảng chạy đến định dập lửa, cứu cái nhà và đem ông Hai ra. Nhưng, Y B’Rơ cầm cái xẻng lớn đứng chấn ngay cổng vườn, mặt hầm hè dữ tợn như con gấu xám, không ai dám xông vào. 

Ngay khi lửa vừa liếm sạch thanh gỗ cuối cùng, căn nhà lớn hầu như không còn gì nữa ngoài hàng đống gỗ đã hóa thành than cháy đỏ rực nằm ngổn ngang, ông xã trưởng và hai thanh niên nhân dân tự vệ mới chạy tới nơi. Lắng nghe mọi người quanh đấy nói lao xao một lát, ông xã trưởng hùng hổ túm lấy vai Y B’Rơ, quát :

- Mày đốt nhà, giết ông Hai để cướp của phải không ?

Dưới bầu trời ban mai còn nhập nhoạng, bên cạnh ánh lửa bập bùng, Y B’Rơ trông thật đáng sợ. Gạt tay ông ta ra, anh không thèm trả lời một tiếng nào. Anh tì cằm lên cán xẻng, dạng hai chân, nhìn đăm đăm vào đống lửa lớn, nơi đó xác cha nuôi anh đã đen thui, bốc khói nghi ngút, tỏa ra mùi khét lẹt của thịt cháy và mùi chăn mền bị đốt. Viên xã trưởng tức giận hét lên :

-  Hả ? Mày điếc à ?Trả lời đi. Vì sao đốt nhà ? Vì sao giết ông Hai ?

Y B’Rơ không quay lại, đôi mắt nôn nóng nhìn ngọn lửa sắp tàn, trả lời từng tiếng một :

- Cha tôi tự giết. Tôi không giết. 

- Tại sao mày không can ổng ?

- Tôi không biết. 

- Thế tại sao mày đốt nhà ? Bộ mày giết ông Hai rồi đốt nhà, đốt xác ông Hai để phi tang phải không ?

Y B’Rơ thản nhiên quay đầu, ngước mắt nhìn về phía chân trời ửng hồng, ra ý không xem ông xã đang có mặt. Ông xã trưởng giật cây súng dài trên tay tên nhân dân tự vệ, chọc mũi súng vào bụng Y B’Rơ :

-  Tao bắt mày về tội đốt nhà. Đi ! Đi về trụ sở, mau !

Y B’Rơ không nhúc nhích nhưng mắt anh đỏ lửa nhìn thẳng mắt ông xã trưởng :

- Tôi không có tội. Trên buôn tôi, người chết phải được thiêu xác. 

- Thế sao ông Hai chết, mày không báo tao ?Tao cho phép mới được thiêu. 

- Tôi không biết. 

-  Mà ở đây có lệ người chết thì chôn, không thiêu. Hiểu chưa ?

-  Tôi không biết. 

-  Tao vẫn bắt mày vì tội phá của công. 

Y B’Rơ mím môi rồi cười khục một tiếng nhỏ :

- Nhà của cha nuôi tôi mà ông cho là của công à ?

- Ông chết rồi, không còn bà con thân thích, không con cái, đương nhiên nhà cửa phải sung công. Còn mày là con nuôi nhưng có gì làm bằng chứng đây ?

Y B’Rơ trừng mắt lên, sừng sộ :

- Nhà này của cha tôi. Ông chết, tôi đốt theo cho ông về dưới có nhà mà ở. Không được sao ?

Nghe cũng có lý nhưng không đúng luật lệ chút nào. Viên xã trưởng không thèm cãi tay đôi với Y B’Rơ nữa. Ông ta “ hừm hừm “ trong miệng, tay lên đạn “ rẹt rẹt “ :

-  Đi ! Không nói nhiều. Về trụ sở, nhanh lên. 

Thằng Tấn và đám bạn đứng đấy từ lâu, chứng kiến từ đầu sự tranh cãi của hai người. Đến lúc này, nó nghĩ ra một kế. Đến kế bên ông xã trưởng, nó thì thầm nghe khá to :

-  Thưa ông Xã. Ông nhớ, đừng để anh Y B’Rơ nhìn thẳng vô bụng ông nha. 

- Chi vậy ?

- Ông không biết sao ? Anh ấy mà đã nhìn vào bụng ai, coi như người đó chết chắc. Anh sẽ thư vào bụng nào là kim tây, nào là thép gai, nào là đá cục, có khi cả mìn nổ chậm nữa đó. 

Viên xã trưởng rùng mình. A ! Dám lắm ạ. Ông từng nghe người ta đồn rằng. Người Thượng thường ưa ngậm ngãi rồi thư người, chết như chơi ! Bất chợt, ông đưa tay sờ vào chiếc bụng khá bự của mình, nghĩ thầm :” Chà, không biết tên “tù trưởng “ lớn con đó đã ngắm cái bụng mình mấy lần rồi nhỉ ? “ Ngần ngừ môt lát, ông vẫy tay gọi hai tên nhân dân tự vệ, bỏ đi thẳng. 

Đống lửa thiêu xác ông Hai vừa lụi tàn cũng là lúc trời đã sáng rõ. Y B’Rơ thu nhặt xương cốt của ông rồi cuộn vào mấy tấm áo đi học của anh. Bọn thằng Khanh, Tấn và Lâm cùng xúm lại đào một chiếc huyệt nhỏ sau vườn rau. Nơi ấy, mới hôm qua thôi, là cả một thiên đường vui nhộn của đám trẻ con trong làng, nay là nơi yên nghỉ cuối cùng của một người nhiều năm lang thang vô định, đơn độc một mình. Bây giờ lại cũng một mình nằm đó, ngậm ngùi liên tưởng về một Hàn Mặc Tử mà thương cho bản thân, một đời sống và chết trong lạnh lùng, đầy bất hạnh. 

Không một giọt nước mắt nhỏ trước mộ người cha nuôi, không một lời từ giã bạn bè, Y B’Rơ khoác chiếc tay nải nhẹ hều trên vai, cùng độc chiếc khố vải bạc màu của người núi rừng, che tấm thân của người núi rừng, Y B’Rơ sải chân trần bước đi thẳng một mạch trên con đường trở về với buôn làng.

CHƯƠNG 22

Nghe xong, Lãm Thúy cảm thấy một luồng khí lạnh chạy suốt dọc sống lưng. Một nỗi sợ, một nỗi ân hận làm tê liệt toàn thân cô. Từ từ đưa lòng bàn tay phải ra gần sát mặt, cô nhìn chằm chằm vào như thể đang theo dõi một đoạn phim quay lại quá khứ của ngày hôm qua.
Cô nhớ. Khi đã đuổi khéo bọn thằng Khanh ra khỏi phòng, ông Hai chỉ cho cô một chiếc ghế đẩu ở cạnh giường, ra dấu cô ngồi rồi chìa một bàn tay về phía cô. Lãm Thúy cố tỏ ra không ngần ngại, định bắt lấy tay ông nhưng ông tránh tay cô, cười gằn :.
- Không. Tôi không định thử thách lòng can đảm của cô thêm lần nữa. Tôi chỉ muốn cô thấy rõ bịnh của tôi. Tôi mắc bịnh cùi khô, không lỡ loét toàn thân mà chỉ bị rụng dần những bộ phận của cơ thể. ban đầu là ngón tay, ngón chân sau là tai, mũi... may là gương mặt tôi chưa bị tàn phá...
Lãm Thúy kềm giữ giọng nói cho khỏi run, cô lên tiếng :
- Dạ phải. Gương mặt bác rất bình thường, chỉ hơi gầy. Quanh mũi và hai gò má ửng đỏ...
- Nên cô biết được bịnh tôi ?
- Dạ. Cháu đoán thôi. Năm trước, cháu ở Qui Nhơn có viếng trại Qui Hòa mấy lần, nên...
- Ngoài cô ra, bọn trẻ không đứa nào biết chứ ?
- Nhất định không. Các em vô tư, ham chơi không để ý những chuyện nhỏ nhặt đâu ạ.
Ông bác sĩ lại cười gằn :
- Nhỏ nhặt à ? Đối với tôi, nó là một gánh nặng quá não nề.
Ông nói tiếp, sau khi đã thở ra một hơi dài như trút bỏ bao nỗi u uất trong lòng :
- Tôi đã muốn chết đi ngay khi biết mình mắc phải căn bịnh bất trị đó. Nhưng tôi không đủ can đảm để tự giết mình. Là một kẻ hiếu động, ham thích giúp đỡ người khác, vậy mà giờ đây tôi phải nằm một chỗ chết dần mòn. Không còn làm được việc gì có ích cho ai lại ngại rằng chường mặt ra ngoài chỉ gây kinh sợ cho kẻ khác. Sống như thế thì sống làm gì ?
- Không, bác à, đừng nói vậy, bác còn có em Y B’Rơ mà, em ấy rất cần bác. Nhiều người rất cần bác...
Ông Hai đưa bàn tay cụt hai lóng ngón cái và lóng ngón trỏ huơ huơ trước mặt cô, nói giọng cáu kỉnh :
- Thôi đủ rồi. Cô không có quyền an ủi, nói giọng thương hại tôi !
- ... .
- Chỉ tội cho Y B’Rơ. Lần sau cùng về thăm tôi, cha mẹ nó bắt gặp tôi nằm trong góc nhà gần kiệt sức vì đói lả. Tôi cố tình nhịn ăn, nhịn uống để chóng chết đó mà. Họ hiểu ra bịnh trạng của tôi ngay. Họ bắt tay hành động liền, kêu người đến bán hết đồ đạc trong nhà tôi, mua vàng cạo thành bột, nấu thuốc bắt tôi uống. H ết tiền mua vàng, họ lại cho tôi uống một thứ thuốc đặc chế bằng cỏ cây rừng để làm ngưng căn bịnh. Họ hết lòng vì tôi trong nhiều tháng ròng. Sau, vì không thể bỏ hoang nương rẫy lâu hơn được nữa, họ phải trở về buôn. Trước khi đi, họ bắt Y B’Rơ lạy tôi làm cha nuôi, ở lại săn sóc tôi cho tới khi nào tôi lành bịnh. Nhưng làm gì có chuyện lành bịnh được kia chớ ?
Lãm Thúy cúi đầu lắng nghe ông Hai nói, không sót lời nào. Cô ngậm ngùi thương ông. Một bác sĩ giỏi, yêu nghề có thể cứu chữa cho nhiều người lại mắc phải căn bịnh ngặt nghèo mà không tự chữa được. Cô triền miên với nỗi bất nhẫn của mình và ông Hai cứ tiếp tục kể lể :
- Thằng bé thật đáng thương. Nó tận tụy, trung thành với tôi như một đứa con hiếu thảo đối với cha ruột của mình. Nó lo cho tôi từng tí một. Nó hiểu tâm trạng tôi nên cố hết sức tránh cho tôi khỏi phải tiếp xúc với người đời. Ai hỏi đến tôi, nó nói “Cha tôi bị bịnh cao áp nặng dữ lắm. Chỉ cần xúc động mạnh một lần là ông đứt dây máu chết ngay “. Nó còn dọa thêm ;” Ai làm cha tôi chết, tôi đập chết người đó luôn ! “ Vì thế, ai cũng sợ không dám tới nhà. Tuy nhiên, dân làng rất quí mến tôi, thường hay giúp đỡ bằng cách gọi thằng bé về làm vườn, sửa chữa cửa nhà rồi đưa cho nó gạo, ngũ cốc rất hậu hĩ.
Ngưng một lát để thở dài, ông tiếp :
- Gia đình Y B’Rơ hết lòng vì tôi chẳng qua muốn trả cái ơn tôi đã cứu sống họ ngày trước. Nhưng cái cách trả ơn như họ thật là hiếm. Nhất là thằng bé. Bằng đủ mọi cách, tôi đuổi nó về với buôn làng, nó một mực không chịu về. Cuối cùng tôi đành cho nó ở lại nhưng buộc phải đến trường học để tiếp thu chút ít kiến thức...
Lãm Thúy buột miệng nói chặn ngang :
- Thưa bác. Là một bác sĩ giỏi, tại sao bác không hành nghề ở thành phố lại đi phiêu bạt như thế ?
Ông Hai cười chua chát :
- Đó ! Cô lại chạm đúng vào nỗi đau mà tôi cố giấu kín từ lâu. .
- Ồ ! Cháu xin lỗi.
Như không còn nhớ đến cô giáo đang ngồi trước mặt, ông ngước mắt nhìn đăm đắm lên trần nhà, tìm về quá khứ xa xôi. Giọng ông trầm xuống như thể đang nói cho mỗi một mình nghe.
Cách nay hơn 15 năm, ông Hai là một bác sĩ nổi tiếng chuyên về bịnh ung thư ở một bịnh viện lớn tại Sài Gòn. Là một bác sĩ trẻ và tài năng nên ông được nhiều người mến mộ. Đương nhiên cũng có lắm kẻ ganh ghét ông.
Một lần có một bịnh nhân lớn tuổi bị ung thư gan đến thời kỳ cuối mới tìm đến ông Hai. Tuy cố hết sức cứu chữa nhưng ông không tài nào dành lại sự sống còn cho ông ấy. Bác sĩ chỉ giúp bằng cách chích đều đặn những mũi Morphine để ông ấy được giảm đau. Nhưng trước cái chết hẹn trước từng ngày, không chịu đựng được những cơn đau khủng khiếp, bịnh nhân ấy quá tuyệt vọng đã năn nỉ vị bác sĩ trẻ gia ân cho một cái chết đến sớm hơn và ngay lập tức. Ông Hai quyết liệt từ chối.
Vậy mà cuối cùng không chịu nỗi những lời van vỉ thảm thiết, bác sĩ Hai đã chích cho ông một liều Insuline đủ cho kẻ bất hạnh chìm dần vào giấc ngủ ngàn thu, không quên để lại ánh mắt biết ơn trong cơn đau dứt hẳn, dành cho vị bác sĩ nhân hậu đó.
Ông Hai không ân hận việc mình làm. Trái lại, ông cho rằng mình rất can đảm trong một hành động nhân đạo. Tuy thế, ông vẫn thấy lòng đầy cay đắng trước tình người quá đen bạc. Không biết bằng cách nào, có kẻ biết được việc làm của ông, tố giác lên cấp trên. Ông bị đưa ra hội đồng kỷ luật. Sau đó, ông bị treo áo, cấm hành nghề 3 năm. Sau đó nữa, ông bị cha mẹ vợ chưa cưới đòi từ hôn.
Làm một kẻ vừa thất tình lẫn thất chí, ông Hai bỏ nhà đi hẳn. Vốn đã một thân một mình trên đời, nay ông càng cô độc hơn. Ông đã tìm về với núi rừng Tây nguyên, đi lang thang từ buôn làng này sang buôn làng khác, gặp bịnh đâu, chữa đó. Có khi ông ở lại hàng tháng, chỉ dạy thêm cho dân buôn làng những thói quen văn minh, những ý tưởng cấp tiến, hầu mong người dân chất phát, hiền lành có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Dần dà, ông cảm thấy yêu mến và gắn bó với những người con của núi rừng đó. ông cho rằng mình đã tìm ra được lý tưởng sống, tự hứa sẽ cống hiến tài năng và trí tuệ cho những con người của các dân tộc miền cao đến hết đời.
Nhưng không may, một hôm ông khám phá ra mình đã mắc bịnh cùi. Thêm một lần nữa, ông rơi vào tuyệt vọng. Lặng lẽ trở về quê, ông buông xuôi đời mình trong căn nhà lớn. Không ăn, không ngủ, ông quyết tâm chờ cái chết chóng đến.
Kể đến đây, ông Hai quay mặt lại nhìn đăm đăm vào mắt cô giáo Thúy :
- Nhưng tôi không dễ gì chết được. Y B’Rơ đến, cố vực tôi dậy. Nó không cho tôi chết. Nó quả quyết rằng bịnh tôi không đáng phải chết. Nó sẽ chữa cho tôi lành hẳn bịnh theo cách của nó.
Ông Hai ngừng ngang, thở dài đau đớn, nói tiếp :
-  Thấy nó quá tận tụy, tôi càng muốn chết sớm hơn để nó không còn phải vướng ân nghĩa với tôi mà bỏ buôn làng, xa cha mẹ, anh em mãi. Tôi đã tính tự tử mấy lần nhưng không thành chỉ vì tôi không đủ can đảm. Thật là lạ. Giúp người khác thoát khỏi một đời đau đớn thì dễ, dù phải bỏ cả tương lai và sự nghiệp. Nhưng khi tự giải thoát cho mình thì thật là khó. Khó quá ! Cho đến hôm nay...
Ông Hai lại ngừng, cười khục một tiếng nhỏ, nói tiếp :
- Cô giáo. Cô đúng là một người con gái còn trẻ mà rất can đảm.
- Thưa bác. Bác nói sao ạ ?
- Ý tôi muốn nói. Hồi nãy, ngoài kia, cô nắm tay tôi. Biết tôi bị cùi mà cô tỉnh như không, chẳng hề tỏ thái độ sợ hãi như bao cô gái trẻ dại khác.
Lãm Thúy cắn môi suy nghĩ một lúc, cuối cùng cô thú nhận với nụ cười gượng gạo :
- Không đâu, bác Hai ạ. Cháu không can đảm chút nào. Trái lại, cháu thiếu can đảm, không thành thật. Lúc bắt tay bác, cháu cảm nhận được những ngón tay cùi cụt của bác trong tay mình, cháu rợn cả người. Nhìn thẳng mặt bác, thấy làn da ửng đỏ, có vẻ khác lạ là cháu nhận ra bịnh của bác. Cháu suýt rụt tay lại và muốn kêu thét lên. Nhưng trong tim cháu như có một sức mạnh gì đó kềm giữ bản thân cháu lại. Cháu cho rằng đó là sự nhát gan, không đủ can đảm làm đau lòng, làm tủi thân người khác, vì thế cháu dấu cảm xúc mãnh liệt xuống tận đáy lòng, rồi làm ra bộ dửng dưng, hờ hửng. Như vậy, cháu là kẻ giả dối, thiếu trung thực, phải không, bác ?
Ông Hai nhếch môi cười, nói đùa :
-  Không phải đâu, cô giáo à. Cô là kẻ hơn người vì đã thiếu can đảm, thiếu trung thực như thế đó. Cô đã làm cho tôi phải mắc cỡ vì đã không can đảm dược như cô.
Đột nhiên, ông Hai đổi giọng lạnh lùng, tàn nhẫn :
- Mà thôi. Hôm nay tôi nói nhiều quá ! Chẳng hay chút nào. Đi ! Đi ! Cô ra khỏi phòng tôi ngay đi !
23. Chương 23.

Đã tường thuật hết mọi chuyện xảy ra sáng nay, thằng Lâm thấy cô giáo không có phản ứng gì, chỉ ngồi im lìm, không nhúc nhích. Hơi sợ, thằng Lâm rút lui. Quay xuống lũ bạn đứa đứng, đứa ngồi trong lớp buồn bã nhìn chăm chăm vào cô, thằng Lâm đặt ngón tay trỏ lên môi, ra dấu cho các bạn để cô yên. Lát sau, cô giáo lầm bầm :” Tội nghiệp Y B Rơ, hết lòng với cha nuôi như thế là cùng. Em đốt nhà, thiêu xác bác Hai để không ai có thể khám phá ra bác ấy bị bịnh cùi. Vậy là em ấy vẫn giữ được sự tôn trọng của dân làng đối với bác ấy. ”
Cô giáo sực tỉnh như vứa qua giấc mơ dài, ngước nhìn cả lớp đang giương mắt chăm bẳm vào mình, cô quay mặt, đưa ánh mắt qua khung cửa sổ, ngóng về hướng vườn nhà ông Hai, nơi ấy, vẫn còn u ám một màu đùng đục, xam xám. Thế mà lúc ngồi trên chiếc thổ mộ về trường, thấy một góc trời từ xa vương khói tỏa, cô cứ ngỡ dân làng đang đốt rơm rạ lấy phân.
Lãm Thúy chưa hết cơn bàng hoàng thì một học sinh trực từ ngoài cửa cầm vào trao cô mảnh giấy. Nhìn tờ giấy nhỏ một chốc, cô lẳng lặng đứng lên, qua phòng hiệu trưởng.
Tại đây, cô bàng hoàng thêm lần nữa. Đọc đi, đọc lại tờ sự vụ lịnh thuyên chuyển cô về một trường lớn trong thành phố, tưởng chừng như cô không hiểu điều gì đang xảy ra với mảnh giấy ấy. Thấy vẻ khác lạ của cô giáo, ông hiệu trưởng ngạc nhiên :
- Bộ cô không biết trước việc này à ?
- Dạ không. Làm sao tôi biết được.
- Lạ thật. Không phải chính cô xin thuyển chuyển về thành phố để được gần chỗ ở à ?
- Dạ không. Làm gì có chuyện đó.
Lãm Thúy nhin săm soi tờ giấy một lần nữa, lòng tự hỏi :” Tại sao người ta có thể tự động thuyên chuyển mình về thành phố mà không cần đợi mình yêu cầu ? Tại sao mình đang bằng lòng với ngôi trường này, lớp học này và vùng nông thôn thơ mộng, êm ả này, bỗng dưng buộc mình bỏ tất cả mà đi ? Mình chỉ mới về đây dạy chưa trọn một niên khóa, vậy là bỏ dở dang. Thật là không hiểu nỗi mấy ông ở Ty !
Cô nhớ. Ngày đầu về trình diện ở Ty tiểu học để nhận nhiệm sở. Người lo phần hành điều phối giáo viên đã nói :
- Ở thành phố đã hết chỗ. Chỉ còn vùng phụ cận là Hòa Trị Tây và Hòa Trị Đông thôi. Cô chọn nơi nào ?
Thúy rụt rè :
- Nơi nào cũng được.
Có lẽ thương hại cho sự dễ dãi, khờ khạo của cô giáo mới ra trường, ông ta đề nghị chọn giùm nhiệm sở :
- Cô dạy ở Hòa Trị Đông đi. Trường này gần hơn. An ninh hơn.
Hôm sau, về nhận nhiệm sở đầu tiên, Thúy thấy con đường quá xa so với sức khỏe yếu như liễu của cô. Muốn đến trường mỗi buổi, cô qua hai chuyến xe. Một chuyến đầu bằng xe lam đón từ trạm xe thành phố đến cầu Ông Chừ, tiếp theo cô phải leo lên chiếc thổ mộ chỉ chở được 4 người, mà khách ngồi phải gầy như cô, bác xà ích và chú ngựa già mới chịu lên đường cho. Nhưng dần dà, Thúy đâm ra ghiền đi xe thổ mộ để được vừa ngắm cánh đồng lúa xanh ngát kéo dài hai bên vệ đường, tai vừa lắng nghe tiếng nhạc ngựa “leng keng, leng keng “. Đó là điều thú vị rất nên thơ, rất dân dã mà trước đây Thúy chỉ biết được qua tiểu thuyết, sách báo mà thôi.
Thúy đã quen thuộc lắm rồi với nơi đây, vậy tại sao buộc cô phải thay đổi cái nề nếp cô đã hình thành ?
Thúy nhíu mày buồn rầu. Ngắm tờ sự vụ lịnh trên tay lần nữa, cô than thầm :” Hôm nay là ngày gì mà mình xui xẻo dữ vậy ?Hai điều không may cùng đến với mình cách nhau chỉ vài phút ?”Đúng vậy, nếu không vì cô dạn dĩ nắm lấy bàn tay cùi cụt của ông Hai thì lấy đâu cho ông ý tưởng quyết định tự tử ?Để rồi cô trở thành kẻ gián tiếp gây nên cái chết cho cha nuôi Y B’Rơ. Và, với một sự vụ lịnh cô không hề mong đợi này đã khiến cô có cảm giác như đã phản bội học trò nhỏ của mình.
Chẳng phải là, suốt nhiều tháng về đây dạy học, cô đã từng gây cho học trò mình những tình cảm thiêng liêng, êm đẹp của tình thầy trò ?Đã xây đắp những kỷ niệm khó quên ?Đã gieo vào lòng học trò ngây thơ những niềm tin sâu sắc ?... Vậy mà hôm nay, cô tính bỏ tất cả để về một nơi khác. Nơi ấy bình an hơn, văn minh phố thị hơn, học trò tinh tươm, nề nếp hơn, phòng ốc đẹp đẽ, khang trang hơn. Nhất là cô không phải mỗi ngày chịu đựng cơn hành xác, nôn nao ruột gan trên chuyến xe lam mịt mù khói xăng. Thì ra, cô cũng chỉ là một kiểu người lớn ưa nói lý thuyết suông mà không hề thực hành. Ưa phô trương lời hoa mỹ, thao thao bất tuyệt bằng những ước mơ vẽ vời, không thực.
Cô nao lòng nhớ những ngày đầu về trường nhận lớp. Hôm ấy, sau giờ tập hát, một em ngồi bàn đầu bỗng vụt miệng hỏi :
- Cô ơi cô. Ngày mai cô có về dạy tụi em nữa không cô ?
- Có chứ. Sao em hỏi thế ?
Cậu bé không trả lời, miệng cười rất tươi. Thấy thế, cô giáo vui theo em, lên tiếng hứa hẹn, rất thật lòng :
- Cô sẽ về đây dạy các em mãi, khi nào chán mới thôi.
Bọn trẻ thú vị đập bàn ồn ào, cười hỉ hả. Có đứa nói to :
- Cô ơi cô. Cô đừng có bao giờ chán nghe cô.
Cô giáo gật đầu rất quả quyết, kèm theo nụ cười đầy tự tin.
Nhưng, bây giờ thì sao chứ ?
Lãm Thúy đứng khá lâu ở ngưỡng cửa phòng hiệu trưởng, lòng tự hỏi ; “ Biết nói sao đây với học trò mình ? Vô lẽ mình nói, các em ơi, cô đã phụ tình, thông cảm cho cô nghe. “Cô mỉa mai cười nhẹ, quay nhìn ông hiệu trưởng đang ngơ ngác đứng cạnh đó :
- Xin ông hiệu trưởng khoan cho các anh chị giáo viên và học trò tôi biết chuyện này nhé. .
Từ hôm đó, không ai thấy Lãm Thúy cười nữa. Và, cô cứ chần chừ mãi không chịu về trường mới trình diện. Mặc cho ông hiệu trưởng, mỗi lần thấy cô xuất hiện trên sân trường, lại lắc đầu, chặc lưỡi. Có khi ông dọa cô :
- Từ lúc cô cầm sự vụ lịnh trên tay, cô không còn là giáo viên của tôi nữa. Nếu cô không về nhận nhiệm sở mới, có nghĩa cô đã đào nhiệm rồi đấy.
Lãm Thúy vẫn lặng lẽ làm như không nghe, không hiểu gì. Một sáng ông hiệu trưởng thành phố, nơi cô sẽ về dạy, phóng xe máy về làng. Vừa dựng xe Honda lên thềm, ông xăm xăm vào phòng hiệu trưởng. Tức khắc cô giáo Thúy được mời qua. Chưa cần nhìn xem cô giáo già trẻ, lớn nhỏ thế nào, ông ta lớn giọng gay gắt :
- Sao đây, cô giáo ?Tôi đợi cô về trường cả tuần nay rồi, sao bây giờ cô vẫn còn ở đây ? Cô ngang vừa vừa thôi chớ. Cô bướng vừa vừa thôi chớ.
Lãm Thúy nóng mặt vì bị quát tháo bất ngờ. Cô làm bộ như không biết ông ta là ai, mặc dù cô đã đoán ra :
- Ô ! Hay chưa, cái ông này? Sao ông mắng tôi như mắng đứa con nít vậy ? Mà ông là ai sao lại có quyền quát nạt giáo viên chớ ?
Bị chạm tự ái, ông ta càng nổi nóng hơn :
- Cô không cần biết tôi là ai. Chỉ cần biết cô đã bỏ dạy một tuần rồi. Nếu hôm nay cô không về nhận lớp, tôi sẽ trả cô về Ty.
Nghe vậy Thúy cũng ngán. Cô dịu giọng :
-  Thật tình, tôi tính cho học sinh thi xong hết mấy môn, tôi sẽ về trình diện.
-  Sẽ ? Sẽ? Là bao giờ ? Cô cứ muốn ở thì ở, đi thì đi à ? Cô đừng ỷ quen biết lớn, muốn làm gì thì làm, chẳng sợ chi ai. Cô phải biết tuân theo nguyên tắc hành chánh chớ. Có sự vụ lịnh trên tay, phải về trinhg diện ngay. Nếu không, tôi coi như cô đã đào nhiệm, gởi trả cô về Ty thật đấy. Tôi không nể nang ai nữa đâu.
-  Nói xong, không chào một ai, ông bươn bả đi ra khỏi cửa. Lãm Thúy ngơ ngẩn nhìn theo, lòng băn khoăn vì câu nói của ông ta. ” Cô đừng ỷ quen lớn... ”Cô đã quen lớn, quen ai làm lớn đó chắc ?Mà, mình đã quen ai làm lớn ở thành phố bé nhỏ như cây nấm tràm này cà ?

24. Chương cuối.

Trên đường về lớp, cô nhớ ra một chuyện.
Cách nay không lâu, ông Vinh, chú ruột của Lãm Thúy từ Sài gòn về Tuy Hòa công tác, ông tìm đến nhà trọ thăm cháu. Sau đó, đúng vào ngày Chủ nhật, ông đưa Thúy theo xe ông về thăm ngôi trường làng. Ngỡ chú quan tâm nơi mình dạy, Thúy cảm động, hớn hở dẫn chú đi suốt mấy dãy lớp học, chỉ chú xem những mái tôn đầy lỗ thủng, những mảnh tường vôi nham nhở vết đạn pháo. Cô nắm chặt tay chú vòi vĩnh :
_Chú ơi, chú có quen ai làm Tòa Tỉnh không ? Chú xin cho trường cháu ít tôn, xi măng, gạch và vài nhân công về sửa chữa giúp trường cháu, nghe chú ? Gấp lên nghe chú, nếu không mỗi lần trời mưa, học trò cháu không học được, lại ướt lướt thướt, tội nghiệp lắm chú ạ.
Ông chú cứ ngước mắt nhìn mãi lên mái trường rồi đưa mắt về mấy nếp nhà lá hiu quạnh lấp ló sau những rặng tre xanh, ông thở dài :
- Sao cháu lại chọn về dạy một nơi hẻo lánh và thiếu an ninh thế này ?
- Có sao đâu chú. Cháu thích nơi đây lắm. Dân làng hiền lành, học trò rất dễ dạy, rất dễ thương Chỉ có điều bất tiện là trường cháu rách nát quá nặng. Cháu năn nỉ chú giúp cháu chuyện đó thôi.
Ông chú vỗ tay lên đầu cô cháu, thở dài lần nữa :
- Ba mẹ cháu nói không sai. Tính khí cháu khác thường lắm.
Bây giờ nhớ lại, Thúy hiểu ra, vì sao cô có sự vụ lịnh thuyên chuyển một cách bất ngờ như thế. Một nỗi buồn giận dâng lên làm đắng lòng Thúy, Thì ra người lớn vẫn xem Thúy như con nít-  dù đứa con nít đó đã vào đời làm cô giáo-  để có thể sắp đặt mọi chuyện cho cô mà không cần hỏi cô có đồng ý hay không. Không cần hỏi cô thích làm gì, mong ước những gì ?Huống hồ gì, cô đã tỏ rõ với chú một yêu cầu rất cần thiết, cấp bách và cũng dễ thực hiện nếu như ai đó có quyền thế và có một chút lòng thành. Vậy mà, thay vì giúp cô toại nguyện, thì lại đưa cô vào tình trạng bất như ý, tiến thoái lưỡng nan !
Một lần nữa, cô muốn ngấm ngầm phản kháng sự áp đặt thiếu công bằng của người lớn bằng cách ở lì trường cũ thêm một tuần nữa, cho học trò thi xong,
, sau đó mới về trình diện trường mới. . Sau đó nữa, muốn tới đâu thì tới !`
Khuya nay, Cô giáo Thúy chong đèn đêm, cố chấm cho xong xấp bài Tập làm văn để ngày mai vô sổ điểm, kết thúc năm học.
Cô đoc kỹ từng bài, sửa chữa từng câu văn chưa hoàn chỉnh, từng từ sai chính tả. Mỗi bài đều có cái sai khác nhau, văn phong khác nhau, sắp xếp ý tứ khác nhau nhưng cùng chung một sự việc. Đó là tường thuật tỉ mỉ. buổi cắm trại ở nhà Y B’Rơ. Phần kết luận thì hầu như 30 bài làm cùng chung một ý : “ Em rất thích buổi cắm trại ấy. Đó là một kỷ niệm đẹp em không bao giờ quên. Em cũng không bao giờ quên anh Y B’Rơ mặc dù anh không còn học chung lớp với tụi em nữa. Anh ấy về quê anh ấy mãi mãi không trở lại nữa... ”
Mỗi bài làm, ở ô trống dành cho lời phê của giáo viên, cô ghi :” Bài làm của em rất đáng khen, ý tứ dồi dào, nhiều chi tiết cảm động và sâu sắc. Cũng giống như em, cô không quên buổi cắm trại hôm ấy đâu. ” Và, ở mỗi ô nhỏ dành cho số điểm, cô ghi con số 8 tròn trịa, ngay ngắn và rất kiêu hảnh. Tất cả 30 bài Văn đều có cùng lời phê, cùng số điểm giống nhau. Tựa như cô giáo muốn chia đều cho lớp học đầu đời của mình một món quà quí. Đó chính là. tâm tình chân thật của cô đã để lại cho các em trước khi chia tay trong âm thầm.


Vừa dắt xe ra khỏi cổng, thầy hiệu trưởng vội vã dựng xe vào lề, chạy đến bên hai đứa trẻ đang đánh đấm nhau túi bụi :
- Kìa ! Kìa !Dừng lại hết đi ! Dừng lại...
Hai thằng bé nghe lời tức khắc nhưng hai đôi mắt đỏ ngầu vẫn gườm gườm nhìn nhau. Hai đôi tay vẫn làm thành nắm đấm như sẵn sàng xông vào nhau lần nữa. Thầy hiệu trưởng đứng xen vào hai đứa, hết quay bên này lại quay bên kia, hỏi :
- Các em điên chưa ? Trưa rồi, bãi học xong thì lo về nhà ăn cơm đi, còn bày chuyện đánh nhau. Nào ! Có việc gì ? Nói thầy nghe coi ?
Thằng Lâm mở miệng thưa liền :
- Thưa thầy. Thằng... trò... trò Tấn nói xạo...
Thằng Tấn ngắt lời sừng sộ :
- Tao xạo hồi nào ?
Suýt tí nữa thằng Tấn tống ngay một quả đấm vào má thằng Lâm nếu thầy hiệu trưởng không nhanh tay chộp lấy tay nó. Thầy trừng mắt :
- Trước mặt thầy mà dám đánh nhau hả ? kể cho thầy nghe mọi chuyện. Nếu không, thầy phạt mỗi đứa quì một góc, trưa nay khỏi về nhà ăn cơm luôn.
Thằng Lâm mếu máo nói một hơi :
- Thưa thầy, trò Tấn xạo lắm. Nó nói cô giáo Thúy không còn dạy lớp con nữa. Cô sẽ đi luôn. Cô sẽ về dạy ở thành phố. Nó nói hôm nay là ngày cuối cùng cô dạy ở đây. Nó nói vậy mà con không tin. Nếu cô không dạy tụi con nữa, sao cô không nói gì cả ?Cô không chào tụi con một tiếng ? Còn hai tuần nữa là nghỉ Hè rồi, sao cô bỏ tụi con đi chi sớm vậy ? Con không tin. Con không tin nó.
Thằng Tấn vọt miệng mắng bạn :
- Tại mày là thằng đầu bò mới không tin tao.
Rồi nó cũng mếu xệch cái miệng quay qua thầy hiệu trưởng kể lể :
- Con nói thật đó thầy. Hồi nãy bãi học, con sắp ra về, bất ngờ con nghe cô Vân nói chuyện với cô Mai :” Cô Lãm Thúy có sự vụ lệnh về thành phố lâu rồi, nay mới chịu thôi dạy ở đây. Hôm nay là ngày cuối, cô về thành phố luôn rồi “. Cái con nghe cô Mai nói :”Hèn chi sáng nay em thấy cô ấy cứ đeo kính mát hoài. Chắc cô khóc dữ lắm. Mà cũng lạ. Được chuyển về gần nhà trọ, lại không lo về cho sớm... ”Con nghe hai cô nói vậy là con tin liền. Con để ý hai tuần nay cô buồn hiu hà. Sáng nay, cô không giảng bài, không cho tụi con chép bài mà cho tụi con tự do nói chuyện, làm ồn trong lớp...
Thằng Lâm cướp ngang :
- Thưa thầy, trò Tấn nói đúng không thầy ?
Thầy hiệu trưởng cười buồn, nhẹ gật đầu. Thằng Lâm quay phắt người, vụt chân chạy. Thằng Tấn đuổi theo :
- Ê! Ê! Mày chạy đi đâu đó ?
- Tao đến cầu Ông Chừ tìm cô giáo, hỏi cho ra lẽ.
Thằng Tấn tóm gáy bạn giật lui :
- Mày chờ tao về lấy xe đạp. Tao chở mày đi cho nhanh. May ra tụi mình kịp gặp cô ở bến xe lam.
Hai đứa leo lên xe đạp thì vừa lúc thấy Y B’Rơ từ trong xóm đi nhanh ra. Ngạc nhiên, hai đứa cùng reo lên :
- Anh Rờ ! Anh Rờ ! Lại đây nhanh lên.
Y B’Rơ cũng trố mắt nhìn vẻ mặt hớt hơ, hớt hãi của hai bạn :
- Hai trò định đi đâu đây ?
Không trả lời, thằng Tấn hỏi lại:
- Anh về làng từ lúc nào ? Sao giờ này mới ra đây ?
- Sáng nay, tôi về xây mồ, dựng bia cho cha tôi. Định làm thật nhanh tay đặng ra trường thăm cô giáo và mấy...
Thằng Lâm ngắt lời, giọng cay đắng :
- Cô chẳng bao giờ về dạy nữa đâu mà thăm với viếng.
Nói xong, nó đẩy vai thằng Tấn :
- Lẹ lên ! Mày chở tao. Anh Rờ chạy bộ. Đạp xe nhanh thật nhanh may ra còn kịp gặp cô.
Không hỏi gì nữa, Y B’Rơ phóng chân chạy. Chạy còn nhanh hơn chiếc xe đạp mini của thằng Tấn, mặc dù nó rướn cả người, cong cả cổ, đạp lấy đạp để, chiếc xe cũng không tài nào theo kịp cặp giò của Y B’Rơ. Chạy được một đoạn khá xa, bỗng, thằng Lâm phóc khỏi xe đạp, cố chạy vượt lên. Nó hét giọng ra lệnh :
- Anh Rờ ! Cõng em !
Y B’Rơ không nói, không rằng, khom người xuống, Lâm nhảy lên vai anh. Cả ba chạy như bay trên con đường nhựa bỏng rát và đầy bụi cát đỏ hồng giữa trưa vào Hạ, nắng chói chang.
Nhưng đã trễ mất rồi. Tại bến xe lam chỉ còn một chiếc trống không, đang đứng đợi khách. Y B’Rơ thảy thằng Lâm cái” Uỵch !’’ xuống đất, hổn hển hỏi bác tài xế:
- Đâu... đâu rồi ?
Bác ta nheo mắt trước vẻ buồn cười của anh chàng người Thượng cao lớn, bóng nhẩy :
- Ông anh Tù Trưởng muốn tìm cái gì ?
Thằng Tấn liệng chiếc xe đạp ngã chổng kềnh, hỏi rõ hơn :
- Bác tài ơi. Bác có thấy chiếc xe ngựa chở mấy cô giáo đâu rồi không ?
- À, các cô ấy hả ? Lên xe lam về Tuy Hòa rồi. Vừa mới 5 phút gì đây thôi.
Cả ba cùng nhìn nhau, ngỡ ngàng, thất vọng. Y B’Rơ bỗng ngồi thụp xuống đất, lần lượt lôi ra từ trong tay nãi vẫn mang trên vai từ trước, những thứ của núi rừng : một chai mật ong rừng, một gói nhỏ cà phê hột, một lọ thuốc nước đặc biêt, một hủ đất nhỏ chứa mỡ trăn và sau cùng một giò phong lan vừa he hé mấy chiếc nụ màu vàng, được ủ kín trong tấm lá chuối khô. Anh đặt tất cả lên tảng đá cạnh chiếc xe lam. Xong, không nói tiếng nào, anh cui cúi bước nhanh trên con đường thẳng về buôn làng. Trông dáng anh buồn hơn bao giờ.
Thằng Lâm hiểu hết ý nghĩa của mớ quà của Y B’Rơ để lại trên bến xe. Nó rơm rớm nhìn theo bóng Y B ‘Rơ bước từng bước sải qua cầu Ông Chừ và khuất hẳn sau lùm cây xa xa.
Thằng Tân đăm đăm ngó sửng sốt vào đống quà cáp đặt cạnh chân mình, ngó hướng Y B’Rơ ra đi rồi quay người lại, lom lom ngó mặt thằng Lâm. Nó nói giọng khào khào, chế giễu bạn :
- Tao bắt gặp mày rồi nha Lâm. Đồ con trai mà mít ướt.
Thằng Lâm lừ mắt, định lườm bạn một cái chợt nó reo nhỏ :
- Ý ! Mày cũng mít ướt nè, thấy chưa ?
Vừa nói, nó vừa đưa ngón tay quệt đùa lên mí mắt bạn, mấy giọt nước mắt tứa ra nhòe nhoẹt trên má thằng Tấn, vậy mà nó vẫn cãi :
- Xạo ! Tao mít hồi nào. Chính mày mới mít nè.
Thằng Lâm cũng gân cổ ra cãi :
- Mày mít. Tao không mít.
- Mày mít ! Mày mít.
- Mày mít, mày mít, mày mít...
Hai đứa trẻ đứng giữa trưa nắng như thiêu đốt, cùng đổ qua đổ về cái thói ưa khóc nhè mà theo ý chúng, chỉ có bọn con gái dỡ hơi mới mắc phải.
Cuối cùng thằng Lâm quạu, quay gót bỏ đi một mạch. Trên con đường trở về làng, nó nghe bụng nó đói sôi lên, quặng cả ruột gan. Cái đầu trần của nó như muốn bốc khói. Đôi mắt nó nổ đom đóm. Đôi chân không giày, không giép như bị nướng chín vì nhựa đường nóng bỏng. Nhưng mặc. Nó bất kể. Nó chỉ mong con đường dài lê thê, càng khổ nhọc, càng tốt, may ra nỗi ấm ức, sự buồn bực trong lòng nó vợi dần đi.
Thằng Tấn cũng không nói lời nào, dắt chiếc xe đạp đi bên cạnh bạn, cúi đầu bước miên man. Nó bận suy nghĩ vì sao cô giáo bỏ lớp nó, không dạy nữa. Có phải chăng, chỉ vì nó ? Chắc là vậy rồi. Cô giáo không tha thứ cho nó cái tội hỗn xược. Mấy tháng dài trôi qua kể từ ngày ấy, nó vẫn chưa tự tha thứ cho mình, huống hồ cô giáo, dễ dầu gì quên được một sự xúc phạm nặng nề ?
Kể ra, nó cũng kỳ cục. Tuy canh cánh một nỗi ân hận lớn lao trong lòng, vậy mà nó chưa hề một lần mặt đối mặt, chính thức xin lỗi cô giáo. Thì cũng bởi đứng trước cô giáo, tự dưng nỗi xấu hổ lớn quá khiến cái hàm nó bị khớp đơ đơ, không tài nào mở miệng nói thành lời xin tha thứ.
Thôi được. lần sau, chắc chắn như vậy. Lần sau, nó sẽ lấy hết can đảm, lựa lúc nào đó cô giáo đứng một mình, nó sẽ đến bên, khoanh tay lại, cúi đầu nói thật rõ ràng từng chữ :
-  Thưa cô. Em xin lỗi cô. Em đã hỗn láo với cô. Em hứa, từ nay về sau em không dám vậy nữa.
Thế nào, cô giáo cũng mỉm cười, đưa tay vuốt vuốt lên món tóc trước trán của nó, dịu dàng nói :
- Ừ. Cô tha lỗi cho em rồi đó.
Nghĩ ngợi, tưởng tượng như thế, bất giác thằng Tấn bật cười khẽ. Nhưng nó trở về ngay với thực tại đáng buồn. Cô giáo đi mãi rồi, biết bao giờ nó còn gặp lại để xin lỗi kia chớ ?!
Buồn rầu, nó đẩy mạnh chiếc xe đạp để bước nhanh hơn, cố quên đi nỗi đắng cay trong lòng đang dần dần làm nó muốn ứa nước mắt, khóc.
Thằng Lâm lủi thủi đi sau bạn. Cái mặt non choẹt của nó giờ đây trông tư lự, đăm chiêu như một ông già vừa đánh mất một vật gì quí giá lắm.
HẾT
Lương Tố Nga.
Viết xong ngày 8. 3. 1994.
Tác phẩm này vào giải Ba, trong “ Cuộc vận động sáng tác truyện và truyện tranh cho thiếu nhi 1993 – 1995 “ do Nhà Xuất Bản Kim Đồng tổ chức.


 

Trang trước                                                                   Trang sau

art2all. net