Huyền Tôn Nữ Huệ-Tâm



 

    

TÙY BÚT:

               CẢM NGHĨ ĐỒNG KHÁNH…

 

       Là những nữ sinh của ngôi trường lừng danh khắp cả nước -trường nữ trung học Đồng Khánh-Huế bên ḍng Hương Giang thơ mộng, ai ai cũng thấy tên gọi ĐỒNG KHÁNH vô cùng dễ thương, tŕu mến.  Mang bảng tên trên ngực, với chiếc áo dài trắng thướt tha, các cô nữ sinh không dấu được niềm hănh diện. Nhưng ít ai biết về nguồn gốc tên gọi của ngôi trường nữ màu hồng này. Đồng Khánh là ai?

                                   *****                                          

     Trường Đồng Khánh được khởi công xây dựng ngày 15/7/1917. Vua  Khải Định đích thân đến dự lễ đặt móng cùng với các quan chức cao cấp Pháp. Tên của  vua ĐỒNG KHÁNH được dùng đặt cho ngôi trường danh tiếng này. Vua Đồng Khánh - Cảnh Tôn Thuần hoàng đế - là vị vua thứ 9 của triều Nguyễn, húy danh: Nguyễn Phúc Ưng Kỷ, sinh năm 1864, lên ngôi ngày 19.9.1885, tại ngôi được ba năm th́ mất  v́ bịnh (ngày 28.1.1889), hưởng thọ 25 tuổi đời.

                                           *****

     Ban đầu chỉ là trường tiểu học sau đó thành trường nữ trung học. Nữ sinh 13 tỉnh Trung Ḱ  hồi trước có thể theo học tại trường Đồng Khánh. Một thời các nữ sinh Đồng Khánh mặc áo dài tím, về sau  đồng phục là áo dài trắng. Trời mưa, nhà trường cho phép nữ sinh mặc áo dài màu xanh mực để khỏi bẩn (những năm trước1975)

     Sau năm 1975, được đổi tên thành trường cấp 3 Trưng Trắc. Từ 1981 đến nay, trường mang tên hai vị nữ anh hùng của dân tộc: HAI BÀ TRƯNG

    Chương tŕnh học dành cho nữ sinh Đồng Khánh rất toàn diện. Ngoài các môn văn hóa và thể dục, nữ công (may, thêu, đan…), gia chánh (nấu ăn, làm bánh…) , chăm sóc trẻ em, y  tế…Từ năm đệ tam, nữ sinh  học hai ngoại ngữ , được tự chọn ban ( A, B ,C…)

                                    ***

        Lấy tên của một ông vua  nhà Nguyễn đặt cho ngôi trường dành riêng cho nữ sinh, quả là điều lạ. Mà lạ hơn ngôi trường đó rất nổi danh. Trong tâm tư người dân cố đô Huế và cả nước  h́nh ảnh cô nữ sinh Đồng Khánh luôn đẹp đẽ, nết na, giỏi giang…CÔ NỮ SINH ĐỒNG KHÁNH nhận được rất nhiều t́nh cảm yêu mến của mọi người, là nguồn cảm hứng sáng tác cho văn, thơ, nhạc, họa…(*)

       Quang cảnh trường Đồng Khánh xinh đẹp, cây lá xanh tươi, tường vôi màu hồng sậm. Trong sân trường rải rác có những hàng ghế đá, giờ ra chơi các nữ sinh áo trắng tụ tập chuyện tṛ, ôn bài vở… Mùa hè, hoa phượng nở đỏ rực, rụng xuống sân trường như những thảm nhung đỏ ḥa với tiếng ve sầu nỉ non…Cảnh nên thơ! Mùa thu, lá vàng xào xạc, sương thu giăng, làm ḷng người nhớ đến mấy câu thơ của Lưu Trọng Lư trong bài Tiếng Thu. Chẳng có con  “nai vàng ngơ ngác” nhưng có mắt nai thơ ngây của các nữ sinh áo trắng  nên vẫn  “đạp trên lá vàng khô” để nghe âm thanh tiếng lá vỡ ra dưới đôi guốc mộc ḥa với tiếng cười ḍn tan trong trẻo tuổi học tṛ!

                               *** **

   Ngôi trường Đồng Khánh đẹp như thơ, những vần thơ dịu dàng về các cô gái áo trắng nghiêng nón bài thơ, đi guốc mộc, học hành chăm chỉ…

   Các nữ sinh áo trắng với bảng tên bảy màu qua bảy năm học ôm ấp một trời thơ xứ Huế. Xin tri ân vua Đồng Khánh đă cho ngôi trường một cái tên đẹp đi theo năm tháng cuộc đời. Cho dù trải qua nhiều biến động lịch sử tên gọi ấy vẫn được người đời tôn trọng và yêu quí.

   Ở đây, không bàn luận về những công việc mang tính chính trị của nhà vua mà chỉ nói đến cái duyên khi ngôi trường nữ vinh dự được mang tên vua! Cái tên gọi Đồng Khánh đó tồn tại lâu đời và có lẽ măi măi trong tâm hồn con người.

  Vua mất sớm, nhưng tên của vua Đồng Khánh được lưu danh trên b́nh diện Văn Hóa - Giáo Dục qua h́nh ảnh của những Cô Nữ Sinh áo trắng đẹp người, đẹp nết, giỏi giang giúp ích cho đời khi ra trường.

   Nếu đến thăm lăng tẩm của vua Đồng Khánh, ta có thể cảm nhận dường như đâu đó vua đang mỉm cười trên lăng mộ của Ngài ở làng Dương Xuân Thượng, huyện Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên.

                            *****

   Cầu Trường Tiền sáu vài mười hai nhịp soi bóng ḍng Hương ngày ngày vẫn đưa đón học tṛ đi về hai buổi.

   Bến đ̣ Thừa Phủ mù sương ngày nào trước bến Phu Văn Lâu và kỳ đài vào độ giáp Tết đẹp như tranh.

   Núi Ngự B́nh thổi gió mát cho Huế và trường Đồng Khánh.

   Vua Đồng Khánh đă ghi được một điểm son đáng nhớ về mặt văn hóa khi ngôi trường đẹp, cổ kính, được mang tên Ngài: Trường Nữ Trung Học ĐỒNG KHÁNH-HUẾ.

                          Huyền Tôn Nữ Huệ-Tâm

                 Cựu nữ sinh trường nữ trung học Đồng Khánh Huế niên khóa 1966-1969(**)

                                                   Đà Nẵng, 22 tháng 8 năm 2016

(*)Ca khúc CÔ NỮ SINH ĐỒNG KHÁNH của nhạc sĩ Thu Hồ rất nổi tiếng

(*)Năm 1966-1969 tôi học ở trường nữ trung học Đồng Khánh Huế. Trải qua bao thăng trầm nhân thế, ngày 9/3/2012 tôi mới được về trường dự lễ kỷ niệm 95 năm thành lập trường Đồng Khánh -Hai Bà Trưng.

 


 

art2all.net