Thân Trọng Sơn

 

MỘT TRUYỆN RẤT NGẮN

Ernest Hemingway
( 1899 - 1961 )

 


“ Every man's life ends the same way. It is only the details of how he lived and how he died that distinguish one man from another.”

“ Cuộc đời của mỗi người đều kết thúc theo cùng một cách. Chỉ những chi tiết về cách ông ấy sống và cách ông ấy chết mới phân biệt được người này với người khác.


          Ernest Hemingway là một trong những nhà văn vĩ đại nhất của thế kỷ 20. Nhiều tác phẩm của ông được xem là kinh điển trong nền văn học Mỹ, với những khám phá đặc sắc về mọi khía cạnh phức tạp của cuộc sống nhưng cũng đậm chất nhân văn.

 

Sinh ngày 21.7.1899 tại Oak Park ( tiểu bang Illinois ), Hemingway bắt đầu sự nghiệp cầm bút tại một ṭa soạn ở TP Kansas khi mới 17 tuổi. Khi Mỹ tham chiến trong Thế chiến thứ I, ông tham gia đơn vị y tế t́nh nguyện trong quân đội Italy. Sau này, khi trở lại Mỹ, Ernest Hemingway là phóng viên cho các tờ báo Mỹ và Canada, rồi sau đó quyết định sang Paris (Pháp). Câu chuyện về chiến tranh và đời sống xă hội những năm đầu thế kỷ 20 được ông đưa vào tác phẩm The Sun Also Rises (Mặt trời vẫn mọc), 1926. Tiểu thuyết này cùng với những tác phẩm khác, như A Farewell to Arms (Giă từ vũ khí), 1929; For Whom the Bell Tolls (Chuông nguyện hồn ai), 1940 và The Old man and the Sea (Ông già và biển cả), 1952, đánh dấu cho sự khởi đầu một trào lưu văn học mới, được gọi là “The Lost Generation” (Thế hệ lạc lối). Đặc biệt, “Ông già và biển cả” được đánh giá là 1 kiệt tác và đạt Giải Pulitzer vào năm 1953. Hemingway được trao giải Nobel Văn học năm 1954 "v́ sự thông thạo nghệ thuật kể chuyện, gần đây nhất được thể hiện trong Ông già và biển cả, và v́ ảnh hưởng mà ông đă tạo ra đối với phong cách đương đại"


Ông không chỉ được biết đến như một nhà văn vĩ đại mà c̣n là một biểu tượng văn hóa. Cuộc sống của ông mang đầy tính mạo hiểm, gắn liền với các hoạt động đi săn, câu cá. Kinh nghiệm sống với môi trường tự nhiên của Hemingway được thể hiện rơ ràng trong tác phẩm của ông, tạo nên một không gian rộng lớn và sự tự do tinh thần.


Những tác phẩm của Ernest Hemingway tiếp tục sống măi trong ḷng của người hâm mộ văn học trên toàn thế giới. Ông là một trong những nhà văn có ảnh hưởng sâu sắc nhất đến văn học Mỹ và là một biểu tượng văn hóa vĩ đại, với sự kết hợp giữa tài năng văn chương và cuộc sống đầy màu sắc của ḿnh.


Ông là một nhà văn có tác động đáng kể đến sự phát triển của văn chương trong thế kỷ XX. Nhiều tác phẩm của ông hiện được coi là những tác phẩm văn học kinh điển của Mỹ: The Old Man and the Sea, For Whom the Bell Tolls, The Sun Also Rises, A Farewell to Arms… ( những cuốn này đều đă được dịch sang tiếng Việt. )


Truyện A Very Short Story giới thiệu dưới đây cho thấy nó đi theo cấu trúc cốt truyện tuyến tính, theo tŕnh tự thời gian. Câu chuyện xoay quanh mối quan hệ giữa hai người và sự chia tay cuối cùng của họ. Nhân vật chính trong truyện là người lính và Luz. Họ có mâu thuẫn ở một thời điểm nào đó trong mối quan hệ của ḿnh, mâu thuẫn này vẫn chưa được giải quyết, dẫn đến việc họ chia tay. Bối cảnh thực tế là nước Ư, trong Thế chiến thứ nhất. Bối cảnh xă hội khám phá chiến tranh và vai tṛ giới tính.


Câu chuyện được kể dưới góc nh́n của người kể chuyện ở ngôi thứ ba, người dường như là người toàn tri. Tuy nhiên, chúng ta chỉ hiểu được suy nghĩ, cảm xúc của người lính.


Ngôn ngữ mang tính trung lập. Phong cách ngôn ngữ ngắn gọn và tối giản, truyền tải thông tin một cách đơn giản.
 


          Nick ngồi dựa vào bức tường của nhà thờ nơi họ đă kéo anh đi để tránh làn đạn súng máy trên đường phố. Hai chân duỗi ra một cách lúng túng. Anh ta đă bị đánh vào cột sống. Mặt anh đầy mồ hôi và bẩn thỉu. Ánh nắng chiếu vào mặt anh. Ngày đó rất nóng. Rinaldi, lưng to, trang bị ngổn ngang, nằm úp mặt vào tường. Nick nh́n thẳng về phía trước một cách xuất sắc. Bức tường màu hồng của ngôi nhà đối diện đă rơi khỏi mái nhà và một chiếc giường sắt treo lệch về phía đường phố. Hai người Áo chết nằm trong đống đổ nát dưới bóng mát của ngôi nhà. Trên đường phố có những người khác đă chết. Mọi thứ đang tiến triển tốt hơn trong thị trấn. Mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Những người khiêng cáng sẽ có mặt bất cứ lúc nào. Nick quay đầu lại và nh́n xuống Rinaldi. "Senta Rinaldo; Senta. Bạn và tôi, chúng ta đă có ḥa b́nh riêng biệt." Rinaldi nằm bất động dưới nắng, thở khó khăn. "Chúng ta không phải là những người yêu nước." Nick quay đầu đi, mỉm cười đầy mồ hôi. Rinaldi là một khán giả đáng thất vọng.

Một buổi tối nóng bức ở Padua, người ta khiêng anh lên mái nhà và anh có thể nh́n ra phía trên thị trấn. Có những ống khói dịch chuyển trên bầu trời. Một lúc sau trời tối và đèn pha bật ra. Những người khác đi xuống và mang theo những cái chai. Anh và Luz có thể nghe thấy họ ở phía dưới ban công. Luz ngồi trên giường. Cô trông thật mát mẻ và tươi mát trong đêm nóng bức.

Luz trực đêm suốt ba tháng. Họ vui mừng để cho cô làm vậy. Khi họ phẫu thuật cho anh, cô đă chuẩn bị cho anh trên bàn mổ; và cả hai nói đùa về bạn bè hay thuốc xổ. Anh đă được gây mê và cố kềm chế ḿnh để không nói ba hoa về bất cứ điều ǵ trong suốt thời gian nói chuyện ngớ ngẩn đó. Sau khi chống nạng đi được, anh thường tự đo nhiệt độ để Luz không phải đứng dậy khỏi giường. Chỉ có một số bệnh nhân ở đó và tất cả họ đều biết chuyện ấy. Ai cũng đều thích Luz. Khi quay lại dọc theo hành lang về pḥng, nằm trên giường, anh nghĩ đến Luz.

Trước khi anh trở lại mặt trận, anh và Luz vào Duomo và cầu nguyện. Nó mờ ảo và yên tĩnh, và có những người khác đang cầu nguyện. Họ muốn kết hôn nhưng không có đủ thời gian và cả hai đều không có giấy khai sinh. Họ cảm thấy như thể họ đă kết hôn, nhưng họ muốn mọi người biết về điều đó và làm điều đó để họ không thể đánh mất nó.

Luz đă viết cho anh nhiều lá thư nhưng anh không nhận được cho đến sau hiệp định đ́nh chiến. Mười lăm tờ được xếp thành một chùm ở phía trước và anh sắp xếp chúng theo ngày tháng rồi đọc một lượt. Tất cả đều là về bệnh viện, về việc cô yêu anh biết bao và việc không thể sống nổi nếu không có anh và nỗi nhớ anh khủng khiếp đến thế nào vào ban đêm.

Sau khi đ́nh chiến, cả hai đồng ư rằng anh nên về nhà kiếm việc làm để họ có thể kết hôn. Luz sẽ không về nhà cho đến khi anh có một công việc tốt và có thể đến New York để gặp cô. Họ hiểu rằng anh sẽ không uống rượu và không gặp bạn bè hay bất kỳ ai ở Hoa Kỳ. Chỉ để có được một công việc và kết hôn. Trên chuyến tàu từ Padua đến Milan, họ căi nhau về việc cô không muốn về nhà ngay. Khi phải nói lời giă từ ở nhà ga Milan, họ hôn tạm biệt nhưng cuộc căi vă vẫn chưa kết thúc. Anh cảm thấy đổ bệnh khi phải chia tay nhau như thế.

Anh đến Mỹ trên một chiếc thuyền từ Genoa. Luz quay lại Pordonone để mở bệnh viện. Ở đó trời mưa và hiu quạnh, có một tiểu đoàn arditi đóng quân trong thị trấn. Sống trong một thị trấn lầy lội, mưa gió vào mùa đông, thiếu tá tiểu đoàn làm t́nh với Luz, cô chưa bao giờ biết người Ư trước đây, và cuối cùng cô gởi thư về Hoa Kỳ bảo rằng mối quan hệ của họ chỉ là chuyện trai gái thôi. Cô rất tiếc, và cô biết anh có thể sẽ không hiểu được, nhưng có thể một ngày nào đó sẽ tha thứ cho cô, và biết ơn cô, và cô mong đợi, hoàn toàn bất ngờ, sẽ kết hôn vào mùa xuân. Cô vẫn yêu anh như mọi khi nhưng giờ cô nhận ra đó chỉ là t́nh yêu trai gái. Cô hy vọng anh sẽ có một sự nghiệp vĩ đại và tin tưởng tuyệt đối vào anh. Cô biết đó là điều tốt nhất.

Thiếu tá không cưới cô vào mùa xuân hay bất kỳ thời điểm nào khác. Luz chưa bao giờ nhận được câu trả lời cho bức thư gửi Chicago về chuyện đó. Một thời gian ngắn sau anh mắc bệnh lậu từ một cô gái bán hàng tại một cửa hàng bách hóa trong chiếc taxi chạy ṿng quanh qua Công viên Lincoln.


THÂN TRỌNG SƠN
dịch và giới thiệu
( tháng 8 / 2024 )


Nguồn :

https://americanliterature.com/author/ernest-hemingway/short-story/a-very-short-story/



 

 

Trang Thân Trọng Sơn

art2all.net