TRẦN DZẠ LỮ

NHẬT KƯ HÀNH TR̀NH:

VỚI QUÊ NHÀ YÊU DẤU
 


          Mấy mười năm xa quê, đây là lần thứ 2 tôi quyết định về giỗ mạ. Biết về Huế mùa đông sẽ tả tơi…Nhưng thôi, cứ đi bởi hiểu rằng thời gian sẽ không chờ đợi ai…Ḷng phân vân v́ không biết nên đi tàu hỏa hay đi xe. C̣n phương tiện máy bay th́ ngó …không thấu ! Cuối cùng mua vé tàu SE 2 trước 10 ngày. Ḿnh vốn lăng mạn nên đi tàu hỏa c̣n được nh́n suốt dọc dài miền Trung phong cảnh hữu t́nh nữa chứ. C̣n đi lui đi tới trên tàu để thư giăn và đôi mắt ḿnh chính là cái máy ghi h́nh hữu hiệu cho bài viết với cảm xúc và trải nghiệm.

 

Ngày…tháng …năm

Cầm tấm vé trên tay vào ga SG, đọc lại thấy thật hưng phấn bởi tàu khởi hành từ 19 giờ 30 ngày15.10.2017 đến Huế lúc15 giờ 30 ngày 16.10.2017. Loại vé giường nằm tầng dưới cùng rất tiện cho cái thân kề cận tuổi hoàng hôn. Đúng như THẺ LÊN TÀU HỎA con tàu lăn bánh, hôn phối cùng đường ray dài, bỏ lại một SG náo nhiệt đàng sau. Tàu qua bao làng mạc, quê xứ trong đêm lung linh. Ở buồng 4, ai cũng ngủ. Chỉ ḿnh tôi thức để cảm nhận. Phan Thiết đă vẫy gọi tôi bởi những vườn Thanh Long thắp đèn như sao sa. Cứ tưởng tượng đây là ngàn đôi mắt nhung nhớ trong đêm. Tàu ghé ga Diêu Tŕ hơi lâu nên tôi bước xuống mua một ly cà phê đen nhấm nháp. Lại nhớ mấy năm trước qua đây, tôi lật đật ăn cho được tô bún cá nổi tiếng của Quy Nhơn. Một thành phố tôi yêu nhưng chưa có dịp hội ngộ bạn bè nơi đó. Qua Quảng Ngăi một vùng đất kinh tế khó khăn, nhiều người đă bươn chải vào SG để kiếm sống, nhất là nghề bán vé số dạo…Nhắm mắt, mở mắt SE 2 đă ngừng ga Đà Nẵng. Tôi gọi điện cho chị Niệm là 15 giờ 30 có mặt tại Huế. Chị ok sẽ ra ngay. Đoạn đường tàu chạy chậm nhất là ga ĐN ra ga Huế. Tôi mở cửa đi lui đi tới trên tàu. Hai ông Tây Ba lô ở giường phía trên tỏ vẻ khó chịu bởi v́ từ lúc lên tàu đến giờ vẫn ngủ như chết. Họ thực dụng chứ không lăng mạn như ḿnh. Đến ga Huế định bụng sẽ gọi điện cho đứa em thứ 3 lên đón. Ai ngờ điện thoại reo và có người tự nguyện đón tôi để đưa về làng Ngọc Anh. Đó là một nhà giáo trong số bạn tôi ở Huế. Trước khi về làng tôi được mời uống cà phê Vỹ Dạ Xưa. Xâm xẩm chiều, về nhà đă thấy anh em tôi có mặt ở nhà Từ Đường mà lâu nay chú thím Ấn thủ tự. Bữa cơm chiều đầm ấm lạ. Chỉ thiếu mặt anh cả tôi và cô em út thôi. Ăn xong tôi cứ mê mẩn với hàng cau trước nhà. Đêm nay không mưa. Hương bưởi ngai ngái. Hoa ngâu lừng lựng bên thềm. Ui chao ơi! Răng mà thanh b́nh quá…Rứa mà ngày xưa tôi bỏ Huế mà đi…

 

Ngày. . tháng… năm…

15 giờ ngày hôm sau chị Niệm đă tuôn đèo Hải Vân mà về. Gặp nhau bằng cái ôm thân t́nh. Chị ha hả cười rồi nói:BẮT ĐƯỢC RỒI ! Câu nói vừa hàm ư trách móc vừa yêu thương bởi tôi là đứa em phiêu bạt, đi thẳng –c̣-o-ngón mấy mươi năm…dù nơi xa luôn đau đáu nhớ làng! Sau câu nói chị bắt tôi đứng trước hàng cau để chị ghi h́nh. Suốt chiều và suốt đêm mấy chị em cứ thao thao bất tuyệt chuyện ḿnh, chuyện người, chuyện xưa chuyện nay. Chuyện thời học tṛ thập niên 60-Chị Niệm học Đồng Khánh. Với cá tính bướng bĩnh, phá phách như con trai nên mệ nội tôi kêu chị là Ngựa Thượng Tứ. Khôn ngựa răng được khi thấy tôi chải đầu láng o để đi nghễ mấy cô Tôn Nữ, chị ŕnh ŕnh xóa mất đường ngôi của tôi. Tôi rượt, chị chạy ṿng ṿng…Nhưng chuyện xót xa nhất là cả chị và tôi không quên: Hồi nớ ba mạ chị phải vào sinh sống ở Đà Nẵng, gửi chị Niệm cho mệ nội tôi-dù nhà chị kề bên nhà mệ nội. Tôi có ông chú điên điên. Hễ buồn buồn là cho anh em tôi ăn chày vồ hoặc dọa đốt nhà. Riêng chị Niệm hay bị ổng túm tóc đánh như người đánh ghen vậy. Rứa mà bà thím tôi không can ngăn, c̣n vỗ tay reo ḥ: Chờ mạ má sưng. Chờ mạ má sưng…Tôi hết hiểu, sao thím ác rứa mà vẫn sống nhăn răng ra? Riêng ông chú chết năm 1968. Trước khi nhắm mắt ông nói với tôi: Chú rất có lỗi với mấy cháu…Té ra, con người ta dù ác cách mấy đến khi sắp ĺa đời cũng biết hối lỗi. Kư ức ấy cứ theo năm tháng khó mà quên. Chị Niệm nhắc vậy thôi chứ chị là người có tâm hồn và cầm bút, chị không oán hận ǵ. Cũng trong t́nh văn nghệ mà chị em tôi dù ở nơi đâu cũng luôn hoài cảm.

Cũng ngày này, sáng sớm tôi mời ACE văn nghệ họp mặt ở quán cà phê Thôn Vỹ ở đường Tuy Lư Vương như VT, NTN, BMP, PVT, VQ, LTH, TT…

 

Ngày…. tháng…năm …

Ngày giỗ mạ tôi hai bên nội ngoại đều có mặt. Đặc biệt năm nay có tôi nên chú thím Ấn mời đủ 6 mâm. B́nh thường chú ấy đứng ra lạy tổ tiên nhưng năm nay tôi về nên tôi phải làm cái công việc cúng bái. Mấy mươi năm mới mặc lại áo dài khăn đóng trông ḿnh ngồ ngộ…Ngoài bà con tôi có mời một ít anh em văn nghệ thân t́nh ở Huế như NMT, VT, P, T, S… Ngày ni tự dưng nắng tốt. Anh em tôi rất vui bởi cái không khí ấm áp, thân t́nh như luôn có sự yêu thương bao bọc. Đất hương hỏa vẫn c̣n đó. Các em tôi đă gia công trùng tu mỗi ngày một sáng sủa hơn( dĩ nhiên là có sự đóng góp của anh tôi và tôi) Bà con ai cũng khen. Tôi nghĩ phước nhà c̣n đó. Chỉ thương Cha, Mạ tôi mất sớm quá. Bảy anh em tôi tự d́u dắt nhau mà sống đến giờ vẫn nguyên vẹn h́nh hài. Cảm ơn Trời Phật, ông bà, tổ tiên ḍng họ Trần. Nhớ ôn cố tôi làm quan văn cho triều Nguyễn để hănh diện rằng ḿnh không phải nẻ ra từ cục đất không….

 

Ngày …tháng …năm…

Sáng sớm ḿnh đi xe đ̣ về Hải Lăng-Quảng Trị để thắp nhang cho chị xui mới mất trong năm. Đến ngă ba Hải Lăng đă thấy CVH ( anh của con rể ḿnh ) đứng chờ. Hai chú cháu kéo nhau vào quán cà phê nghỉ chút trước khi chạy về nhà chị xui ở Hải Xuân. Ngày này hên là không mưa nên CVH chạy xe tốc độ nhanh mà tôi không ngại ngùng. Hải Lăng vẫn như ngày nào, vẫn là những đụn cát trắng mênh mông. Mùa hè gió lào thổi…bét mắt! Đến nơi, mùa này vắng hoe v́ người c̣n lao động được đều lên Lao Bảo, Khe Sanh chăm sóc cà phê. Thôn xóm chỉ c̣n lại ông bà già và trẻ nhỏ. Nhớ thời chiến tranh, mùa hè đỏ lửa 72, tôi cũng ra nơi này với vai phóng viên chiến trường suưt đi chầu ôn mệ…Thắp nhang xong bàn thờ chị xui, CVH mời tôi xuống Tràm ( bàu Trà lộc) nơi đây là khu du lịch sinh thái nổi tiếng của Quảng Trị. Tôi chỉ uống một lon nhưng CVH và anh T th́ cưa hết một thùng mới đưa tôi ra Hải Lăng đón xe về lại Huế.

 

Ngày …tháng. . năm…

Lại có điện thoại của mấy cô giáo, thầy giáo cà phê ở Đại Nội. Quán Tứ Phương Vô Sự. 9 giờ sáng tôi đến th́ có đủ: TT, QA, NMT, H, T. Buổi cà phê thật nồng ấm t́nh bạn văn nghệ bởi ai cũng nhắc đến bốn chữ Tứ Phương Vô Sự. Các bạn lại ghi h́nh kỷ niệm. Lại ngâm thơ, lại hát khiến buổi họp mặt cà phê không muốn dứt. Được biết QA ăn chay trường và có ư mời tôi và anh chị em đi ăn cơm chay. Nhưng rồi ư muốn ấy không được thực hiện. Chia tay nhau ra về mà h́nh như vẫn c̣n quyến luyến…Khi về Vỹ Dạ lại nhớ c̣n hai cô em gái tôi chưa mời cà phê. Điện thoại cho H, P. Hai o ok. Vậy là 3 anh em ngồi cà phê Thôn Vỹ. Tiếc lần này không đủ lửa nên tôi giấu mấy mươi bạn học thời trung học Nguyễn Tri Phương. Nếu alo là quán không đủ chỗ ngồi. Thôi đành hẹn lần sau…

 

Ngày…tháng…năm…

Như đă hứa với chị Niệm. Sáng nay ḿnh gọi xe 7 chỗ về đón tận nhà để đi Đà Nẵng. Giá cũng như ra bến xe Huế nhưng tiện lợi cho minh khỏi phải chầu chực. Hơn một tiềng đồng hồ là vào phố. Giờ này chị Niệm chắc ra chợ rồi nên ḿnh gọi điện cho cô cháu VNG đón ḿnh. Được cháu chở bằng xe tay ga đi uống cà phê ở đường Nguyễn Chí Thanh th́ c̣n ǵ thú hơn. Hai năm rồi mới gặp lại cháu tôi. Chú cháu tha hồ hàn huyên. Nghe bố VNG là ĐHG bạn vong niên của ḿnh chừ khu Bảo Tàng đă có thu nhập ḿnh cũng vui lây. Cái khổ công nào cũng được đền bù xứng đáng. V́ vậy, ở đời chữ NHẪN là điểm sáng nhất. Cô cháu nghe tôi có tri kỷ cũng chúc mừng nhưng nếu có thêm chữ Tối Lửa Tắt Đèn Có Nhau th́ tuyệt hơn. Tôi chỉ cười cười cảm ơn. Gần trưa G đưa tôi về nhà chị Niệm. Đúng lúc này chị Niệm đă có mặt ở nhà nên bảo tôi tắm rửa, nghỉ ngơi để chị nấu cơm cùng ăn. Tôi tới bàn thờ O đặt phong bánh thắp 3 cây nhang lạy O. O là chị đầu rồi kế đến cha tôi. Một đời O lo cho chồng cho con và thương cháu hết ḷng. Lúc này thấy chị vui hơn trước v́ đă sắm thêm những phương tiện để hỗ trợ tuổi hoàng hôn. Lại vui khi thấy tay chị cứ chọt chọt vào cái máy điện thoại cảm ứng khi vào FB (trước đây nói th́ chị lắc đầu) Ngày hôm sau tôi gọi điện cho NDN và một số bạn bè. Từ Cẩm Lệ, N bay xuống chở tôi ngồi quán cà phê gần bờ sông Hàn. Ở đây gặp cả PHV, HY và TTS. Chỉ thiếu NNH ( đang bên Mỹ) và HĐ. Mấy năm gặp lại nhau nên chuyện tṛ rôm rả. PHV không thay đổi chút nào. Vẫn phong độ của một nghệ sĩ điêu khắc. NDN cứ trẻ ra và HY th́ không hỗ danh người thách thức thời gian…Bao nhiêu năm rồi, sự thân t́nh giữa tôi và vợ chồng họa sĩ NDN càng khắng khít hơn do bạn sống rất thật như tôi, không diêm dúa, màu mè…

 

Ngày …. tháng…năm…

Mới tinh mơ NDN đă có mặt như đă hẹn hôm qua. Uống cà phê xong bạn chở tôi lên Cẩm Lệ thăm nhà. Ngày xưa nơi đây buồn hiu hắt bao nhiêu th́ bây giờ sáng sủa bấy nhiêu. Nhà cửa, dân sinh đông đúc không ngờ. Cẩm Lệ, trước đây từng trồng cây thuốc Cẩm Lệ và bà con sống theo nghề đó. Nay vẫn c̣n lưa thưa nghề truyền thông ấy dù đă đô thị hóa. Nhà mới của bạn khang trang hơn trước nhiều. Chị HY nhất định đăi tôi món bún ḅ Huế trưa nay, vui chơi, xem tranh của chồng và muốn tôi ngủ lại một đêm nơi đây để c̣n nghe mùi… Cẩm Lệ. NDN giao ch́a khóa pḥng khách cho tôi. Pḥng khách rộng và thỏa mái có thua chi khách sạn 3 sao. Suốt chiều tṛ chuyện và xem tranh của bạn thủ ấn họa. Thỉnh thoảng cũng có bán được tranh. Đó chính là niềm vui và hạnh phúc của người sáng tạo. Chắc chắn lần sau ra tôi phải rinh cho được vài bức tranh mà tôi rất thích.

 

Ngày… tháng …năm…

Từ giă vợ chồng NDN ḿnh về sớm để đi cùng chị Niệm vào Duy Xuyên chơi. Cùng đi có hai cô em gái BB và TT. Hai xe bốn người đi theo đường mới sát biển để vào Hội An, sau đó đi Duy Xuyên. Trừ tôi, 3 người này là đi chơi Hội An như cơm bữa. Thế mà bữa nay đi lạc mới lạ chứ. Phải dùng điện thoại ơi ới gọi nhau. Lúc gặp được nhau ở một nơi cách Hội An chừng 5 cây số. Đây là nơi theo chị Niệm là Cao Lâu chính gốc ngon không chê được. Nhiều năm rồi tôi mới thưởng thức món Cao Lâu ngon lạ. Ngồi quán bên bờ sông thật thơ mộng. Chúng tôi nghỉ hơn một tiếng đồng hồ rồi tiếp tục cuộc hành tŕnh. Hai xe bốn người cứ chạy miết, đường xa thăm thẳm. Gần trưa mới tới nhà bạn chị Niệm anh LVL. Được uống trà ngon và nghe anh kể chuyến đi ra thăm danh sĩ Bắc Hà. Thay v́ dùng cơm trưa ở nhà, anh mời mọi người ra quán cách nhà 1 cây số để nhậu món cháo gà ngon nhất xứ Duy Xuyên. 15 giờ chiều chúng tôi chia tay bạn và đất Duy Xuyên một thời lửa đạn. Khi quay về lại Đà Nẵng tôi mới thấy ḿnh liều khi vào Duy Xuyên bởi đường sá nơi đây xe tải và xe đ̣ chen nhau chạy bóp c̣i inh ỏi. Tài xế xem mạng người đi đường như tṛ chơi…Sợ chị tôi thiệt, chạy xe đi về gần cả trăm cây số chỉ để kiếm niềm vui, bè bạn…

 

Ngày…tháng…năm

Ngày này lại đi xe 7 chỗ về lại Huế v́ tôi đăng kư vé tàu trước ở đây. Gần trưa xe đến Huế th́ mưa như thác lũ. Một sự báo hiệu buồn bă cho những ngày sắp rời Huế yêu thương. Tôi nghĩ dại nếu ông trời tái diễn lại trận lũ năm Th́n th́ ḿnh sẽ mắc kẹt…May thay, khi lên tàu Huế chưa lũ mà mưa buồn da diết. Vẫy tay với Huế để nói rằng tôi vẫn c̣n những t́nh bạn thân thương. Những ruột rà không thể quên dù rằng đời tôi không thể chôn chân ở Huế. Tôi nhớ 4 câu trong bài thơ GỬI LẠI:

…Gửi lại em-trái tim người làm thơ
Rất thương Huế mà phải đành xa Huế
Thương sum vầy mà hóa ra cô lữ
Nắng phương này mà mưa tím phương kia!
(TDL )

 

Ngày… tháng …năm…

Chuyến tàu vào Ninh Ḥa khởi hành từ Huế lúc 19 giờ 30 đến 8 giờ 30 th́ đến. Thay v́ ghé đứa em con ông chú ruột tôi gọi điện cho NVS ở Diên Lạc. Mười lăm phút sau NVS cho xe con đến đón tôi. Quen biết nhau gần 50 năm chừ mới gặp lần đầu. Em ấy đưa tôi về nhà. Bữa trưa ở đây dùng với nhau cơm rau, cá, cà thôi nhưng sao tôi thấy ngon lạ lùng. Ngon, chắc do bàn tay nội trợ giỏi của vợ NVS. Món quà mà NVS tặng tôi là dược tửu quư hiếm. Tôi cảm động và thích v́ tuổi ḿnh lớn rồi dùng rượu này sẽ bổ, khỏe…. Anh em gặp nhau chuyện tṛ không ngớt. Nhưng rồi đến 3 giờ chiều tôi cũng phải giă từ Diên Lạc để về Vạn Giă. Xe buưt chạy hơn 2 tiếng th́ đến chợ Vạn Giă. Tôi gọi điện. Ánh đón tôi trong mưa. Hai anh em về nhà cách chợ chừng 2 cây số. Gặp nhau mừng mừng tủi tủi v́ hơn 20 năm mới gặp lại. Hồi ấy, Ánh lấy chồng thím tôi không chấp nhận nên một thân một ḿnh theo chồng vào Vạn Giă. Cái thời cơ cực nhất. Vậy mà trời không nỡ phụ người. Băo bùng, gian nan em ấy đă vượt qua. Bây giờ có một cơ ngơi nơi đây rất ổn định. Một trai ở với mẹ. Bốn cô ”công chúa“ vào tận SG kiếm kế sinh nhai. Tôi mừng cho em. Ở hai ngày với em tôi hiểu ra vợ chồng Ánh chăm chỉ làm việc. Ngoài công việc xoi xỉa trầm để bán, c̣n thêm nghề hái và buôn dừa. Dừa xiêm Vạn Giă th́ quá nổi tiếng. Hai ngày trôi qua nhanh. Tôi cũng phải từ giă vợ chồng Ánh để lên tàu vào SG. Tàu đang nửa chặng hành tŕnh th́ được tin băo đổ bộ vào Khánh Ḥa và Huế lụt chồng lụt. Tôi ngoái lại để mà thương đất miền Trung và thương quê nhà luôn gánh khổ, không tai ương th́ cũng do con người. Biết bao năm rồi ḥa b́nh nhưng ḥa b́nh chưa nở hoa trong tim con người v́ đố kỵ v́ lợi danh. V́ nhỏ nhen…

 

Khi viết những ḍng này tôi cũng vô vàn cảm ơn quê nhà Huế cho tôi được an vui trong những ngày trở lại. Cảm ơn anh chị em bằng hữu thật t́nh đón tôi không đăi bôi. Và đặc biệt, cảm ơn người bạn, nhà giáo đă tự nguyện làm hướng dẫn viên không nề hà thời gian đưa tôi đến những nơi cần đến. Xin trân quư.

Trần Dzạ Lữ


 

trang Trần Dzạ Lữ

art2all. net