Biên dịch : Đỗ Tư Nghĩa
PHẦN II:
CHƯƠNG XI
Những nhà phê b́nh mà đă viết
chống lại tôi luôn nhấn mạnh, rằng tôi là một “bhagwan tự phong”. Và
tôi vẫn luôn tự hỏi, họ có biết bất cứ ai – Rama, Krishna, Buddha,
Mohammed – mà được tấn phong bởi ai khác? Nếu Rama được tấn phong
bhagwan bởi ai khác, th́ chắc chắn kẻ có thẩm quyền đứng ra tấn
phong phải cao hơn – và nếu bạn có thể được tấn phong, th́ bạn cũng
có thể bị truất bỏ!
Điều này là tuyệt đối ngu xuẩn.
Về cơ bản, bạn chưa hiểu ư tưởng đó: bhagwan là một trạng thái kinh
nghiệm – không dính dáng ǵ tới sự tấn phong, sự b́nh chọn, một chức
vị, hay một học vị. Nó là kinh nghiệm về bhagwatta, về “Thượng đế
tính” (godliness) [1], rằng toàn bộ hiện hữu th́ đầy “Thượng đế tính,”
rằng không có ǵ khác hơn là “Thượng đế tính.”
Không có Thượng đế (God) nào,
nhưng trong mọi bông hoa và mọi cái cây, trong mọi ḥn đá, có một
cái ǵ đó mà chỉ có thể được gọi là “Thượng đế tính.” Nhưng mà bạn
chỉ có thể thấy nó khi bạn đă thấy nó bên trong chính bạn; ngược lại,
bạn không biết cái ngôn ngữ đó.
Về một phương diện, th́ tôi rất
kỳ lạ, bởi v́ bạn không thể phạm trù hoá được tôi. Có 3 phạm trù –
hữu thần, vô thần, bất khả tri. Không có phạm trù thứ tư – và tôi
thuộc về phạm trù thứ tư, phạm trù không được định danh. Tôi đă t́m
kiếm, trông t́m. Tôi đă không t́m thấy Thượng đế, đúng, nhưng tôi đă
t́m thấy một cái ǵ đó có ư nghĩa hơn nhiều: “Thượng đế tính.”
Tôi không phải là một kẻ hữu thần,
tôi không phải là kẻ vô thần, tôi không phải là một người bất khả
tri. Lập trường của tôi th́ tuyệt đối rơ ràng.
Vậy, nếu không có Thượng đế, tại
sao tôi được người của tôi gọi là bhagwan?
Câu hỏi này hơi phức tạp. Bạn sẽ
phải đi vào trong ngôn ngữ học của cái từ bhagwan. Nó là một từ rất
kỳ lạ. Trong những kinh điển Hindu, bhagwan hầu như đồng nghĩa với
Thượng đế. Tôi nói hầu như, bởi v́ trong tiếng Anh, chỉ có một từ,
“God” (Thượng đế.) Trong tiếng Sanskrit, người Hindu dùng ba từ: một
là bhagwan, hai là iswar, ba là paramatma. Những người Hindu dùng ba
từ này cho những lư do khác nhau. ________________
[1] Godliness: “thần tính” (divinity); “Thượng đế tính” – tôi chọn nghĩa này, trong ngữ cảnh này.
|
Paramatma có nghĩa là “linh hồn
tối thượng” ; param có nghĩa là “tối thượng”, atma có nghĩa là “linh
hồn”. Do vậy, những ai thực sự hiểu, đều dùng từ paramatma để chỉ
Thượng đế.
Từ thứ hai là iswar. Nó là một từ
đẹp. Iswar có nghĩa là “người giàu có nhất”; theo nghĩa đen, là
người có mọi thứ, là mọi thứ. Điều đó chắc chắn là đúng. Cái khoảnh
khắc mà bạn thể nghiệm “Thượng đế tính,” bạn có mọi thứ, mọi thứ có
giá trị. Có thể (về vật chất) bạn không có cái ǵ cả. Cái đó không
quan trọng, nhưng mà bạn có mọi thứ mà có ư nghĩa với cuộc sống.
Và từ thứ ba là bhagwan. Bhagwan
là một từ rất khó hiểu, hay khó giải thích trong bất cứ ngôn ngữ nào.
Trong những kinh điển Hindu … hăy nhớ cái đó, bởi v́ bhagwan được
dùng bởi hai loại người tại Ấn: một, những người Hindu, và hai,
những người Jaina, những người Phật giáo. Những người Jaina và Phật
giáo không tin vào một Thượng đế, nhưng họ vẫn dùng từ bhagwan. Dành
cho Đức Phật, những người Phật giáo dùng từ bhagwan – Bhagwan
Gautama Buddha. Và những người Jaina cũng không tin vào một Thượng
Đế, nhưng dành cho Mahavira, họ dùng từ Bhagwan Vardhman Mahavira.
Do vậy, với họ, nó có một nghĩa hoàn toàn khác… Những người Hindu th́ rất “thực tế” (down to earth). Bạn sẽ ngạc nhiên, thậm chí bị sốc, nhưng trong đạo Hindu, cái căn ngữ của bhagwan là bhag – bhag có nghĩa là “âm đạo” [2] (vagina). Có lẽ bạn đă không thể nào tưởng tượng được! Và bhagwan có nghĩa là Đấng Sáng Tạo – “ người đă dùng âm đạo của vũ trụ để sáng tạo.” Người Hindu thờ phụng âm đạo của phụ nữ và biểu tượng dương vật, shivalinga. Nếu bạn đă thấy một shivalinga, cái phiến cẩm thạch nhô lên chỉ là một biểu tượng của dương vật, và nó đang đứng trong âm đạo. Bên dưới nó, nếu bạn đă nh́n, có một âm đạo bằng cẩm thạch, từ đó nó nhô ra. Những người Hindu đă thờ phụng nó một cách tượng trưng, và dường như sự ám chỉ của họ là rất có ư nghĩa: bất cứ sự sáng tạo nào đều bắt buộc phải là sự gặp gỡ giữa nam và nữ, dương và âm. Do vậy, để chỉ “Đấng Sáng Tạo,” họ dùng từ bhagwan. Nhưng cái gốc của từ này th́ rất kỳ lạ.
_____________
[2] Hóa ra, từ
Bhawan (Thượng Đế) của người Hindu giáo có “quan hệ” với cái … “hồng
nhan” của nữ sĩ Hồ Xuân Hương!
|
Những người Phật giáo và người
Jaina không tin vào Thượng đế, không tin rằng bất cứ ai đă sáng tạo
ra thế giới, nhưng họ cũng dùng từ bhagwan. Tuy nhiên, với họ, căn
ngữ “bhag” có một nghĩa khác biệt. Đối với người Jaina và Phật giáo,
bhag có nghĩa là “sự may mắn” (fortune), và bhagwan có nghĩa là “ kẻ
may mắn, kẻ diễm phúc;” kẻ đă đạt tới vận mệnh của ḿnh, kẻ đă chín
muồi.
Do vậy, khi tôi bắt đầu nói
chuyện cách đây 34 năm, người ta bắt đầu dùng nó… bởi v́ tại Ấn độ,
nếu bạn kính trọng một người, bạn không dùng tên của vị ấy; cái đó
được xem là bất kính. Cho nên khi tôi bắt đầu nói chuyện, và người
ta bắt đầu cảm thấy một cái ǵ đó đối với tôi, họ tự ḿnh gọi tôi là
“acharya.” Acharya có nghĩa là “ vị đạo sư” – nhưng không chỉ là đạo
sư, nó là một cái ǵ hơn nữa. Thực ra, nó có nghĩa là người chỉ nói
cái mà ông ta sống, một người mà những hành động và ư nghĩ của ông
là hoàn toàn ḥa điệu với nhau. Cho nên trong gần như 20 năm, người
ta gọi tôi là acharya. Đây là trước khi tôi bắt đầu điểm đạo cho dân
chúng.
Trong nhiều năm, người ta vẫn
thường nói với tôi rằng, họ muốn được tôi điểm đạo để trở thành
sannyasin, và tôi nói với họ, “ Hăy đợi. Hăy để cho cái khoảnh khắc
ấy đến - khi mà tôi cảm thấy thích hợp.” Cái ngày đó đă đến. Lúc đó,
tôi đang tổ chức một trại thiền sâu trong Hy Mă Lạp Sơn, tại
Kulu-Manali – nó là một trong những nơi đẹp nhất trên thế giới. Nó
được gọi là Thung Lũng của những vị Thần, nó hết sức đẹp, hết sức
“siêu thế gian” (otherworldly). Một khi bạn bước vào Kulu-Manali,
bạn bắt đầu cảm thấy rằng bạn đang bước vào một thế giới khác. Vào
ngày cuối cùng của trại thiền, nó đến với tôi, “ Bây giờ khoảnh khắc
đă đến.” Và tôi tuyên bố, “ Bất cứ ai muốn được điểm đạo, tôi sẵn
sàng.” 21 người lập tức đứng lên. Họ bước vào sannyas. Bây giờ, câu
hỏi với họ, là phải gọi tôi như thế nào. Mọi người khác thường gọi
tôi là acharya; bây giờ, đối với họ, cái đó là không đủ. Đối với họ,
tôi đă trở nên quan trọng hơn nhiều, có ư nghĩa hơn nhiều, thâm t́nh
hơn nhiều. Họ đă đến rất gần bản thể của tôi, và họ quyết định rằng,
họ sẽ gọi tôi là bhagwan.
Họ hỏi tôi. Tôi nói, “ Cái đó
hoàn toàn tốt, bởi v́ đó là một từ rất có ư nghĩa đối với tôi: kẻ
diễm phúc.”
Đối với tôi, nó không có nghĩa là
Thượng đế, nó không có nghĩa là Đấng Sáng Tạo, nó chỉ đơn thuần có
nghĩa là kẻ diễm phúc – một kẻ ở tại nhà, đă tới; một người đă t́m
thấy, đă gặp gỡ chính ḿnh. Và rồi, không có ǵ khác ngoài những
phúc lành, và những phúc lành tiếp tục mưa xuống người ấy. Ngày lại
ngày, những phúc lành tiếp tục mưa rào xuống. Cho nên, hăy nhớ,
bhagwan không dính dáng ǵ tới Thượng đế. Chắc chắn là nó có một cái
ǵ đó dính dáng tới “Thượng đế tính,” bởi v́ đó là nghĩa của việc
đến đích : về tới nhà. Đó là cái khiến cho bạn trở thành kẻ được
chúc phúc.
Bhagwan là một thuật ngữ không có
cấp độ so sánh, bạn không thể nhiều “Thượng đế tính” hơn Thượng đế;
bạn không thể. Nó là một thuật ngữ không có cấp độ so sánh. Và nó
không cho thấy bất cứ sự thành tựu nào; nó đơn giản cho thấy bản
tính của bạn. Không phải là người ta phải trở thành Thượng đế; người
ta là Thượng đế, người ta chỉ cần phải nhận ra điều đó mà thôi.
Nó không cho thấy bất cứ tài năng
nào. Có ai đó là một nhà thơ lớn, một kẻ tiên tri, một kẻ “thấu thị”
(visionary) lớn – ai đó là một họa sĩ lớn, nhạc sĩ lớn, vũ công lớn
– tất cả đây đều là những tài năng. Tất cả (mọi người) không thể là
những vũ công lớn; tất cả các bạn không thể đều là những Van Gogh.
Và tất cả các bạn không thể đều là những nhà thơ lớn; tất cả các bạn
không thể đều là những Tagore, và Pablo Neruda.
Nhưng tất cả các bạn đều là
bhagwan. Nó không cho thấy một sự thành tựu; nó chỉ cho thấy tính
đại đồng của bạn, chính bản chất của bạn. Bạn đă là Thượng đế.
Khi người ta gợi ư (muốn) gọi tôi
là bhagwan, tôi yêu cái thuật ngữ đó. Tôi nói, “Cũng được. Ít nhất,
cũng được, trong một số năm; rồi chúng ta có thể bỏ nó.”
Tôi chọn nó v́ một mục đích riêng,
và nó đă và đang phục vụ tốt, bởi v́ những người mà thường đến với
tôi để thu thập kiến thức, họ đă ngừng đến. Cái ngày tôi tự gọi ḿnh
là bhagwan, họ ngừng đến. Nó quá sức chịu đựng của họ, quá sức đối
với những cái ego của họ. Một ai đó tự gọi ḿnh là bhagwan ư ? Nó
làm thương tổn cái ego. Họ ngừng đến. Họ thường đến với tôi để thu
thập kiến thức. Bây giờ tôi đă thay đổi cái chức năng của tôi một
cách tuyệt đối. Tôi bắt đầu làm việc trên một cấp độ khác biệt, một
chiều kích khác biệt. Bây giờ tôi cho bạn “bản thể” (being), không
phải kiến thức. Trước đây, tôi đă là một arachya và họ là những “học
viên”; họ đang học tập. Bây giờ tôi không c̣n là một “người dạy”
(teacher) và các bạn không phải ở dây như là những học viên.
Nếu các bạn có mặt ở đây như là
học viên, th́ sớm hay muộn, bạn sẽ phải rời, bởi v́ bạn sẽ thấy ḿnh
ở nhầm chỗ; bạn sẽ không thích hợp ở đây. Chỉ nếu bạn là một đệ tử
(disciple), th́ bạn sẽ thích hợp với tôi. Bởi v́ bây giờ tôi đang
trao tặng một cái ǵ hơn nữa. Nếu bạn có mặt ở đây để lấy kiến thức,
th́ chẳng sớm th́ muộn, bạn sẽ thấy rằng bạn sẽ phải đi một nơi nào
khác.
Tôi có mặt ở đây để trao truyền
cái “bản thể” (“being). Tôi ở đây để làm cho bạn thức tỉnh. Tôi
không định cho bạn “sự biết” (knowing) – và cái đó là một chiều kích
hoàn toàn khác biệt. Việc tự gọi ḿnh là bhagwan chỉ là biểu tượng –
rằng bây giờ công tŕnh của tôi đă bước vào một chiều kích khác. Và
nó đă vô cùng hữu ích. Tất cả những người không thích hợp, họ tự
động biến đi, và những con người với một phẩm chất hoàn toàn khác
bắt đầu đến.
Nó làm việc tốt, nó lựa chọn tốt.
Chỉ những ai sẵn sàng đặt sang một bên kiến thức của họ, những người
ấy sẽ lưu lại, tất cả những người khác sẽ trốn chạy. Họ tạo ra
khoảng không gian xung quanh tôi. Nếu không thế, th́ họ đến quá đông
đúc, và thật khó cho những kẻ t́m kiếm thực thụ đến gần tôi hơn. Đám
đông biến mất. Cái từ bhagwan vận hành như một vụ nổ nguyên tử. Tôi
vui sướng v́ đă chọn nó.
Bây giờ những người đến với tôi
không c̣n biện luận nữa. Bây giờ những người đến với tôi là những kẻ
mạo hiểm vĩ đại của linh hồn, và họ sẵn sàng đánh liều – đánh liều
bất cứ cái ǵ và mọi thứ.
Việc tự gọi ḿnh là bhagwan là
một phương sách. Chẳng sớm th́ muộn, khi bạn đă trưởng thành và bạn
đă hiểu vấn đề, và khi sự hiện diện của bạn ở đây đă tạo ra một phẩm
chất rung động khác biệt, tôi sẽ ngừng gọi ḿnh là bhagwan. Rồi sẽ
không cần thiết nữa. Rồi toàn bộ bầu khí sẽ phập phồng với “Thượng
đế tính.” Rồi những người nào sẽ đến, nó sẽ mưa rào xuống họ. Nó sẽ
xuyên thấu trái tim họ. Sẽ không cần phải gọi tôi bằng tên gọi nào
cả – bạn sẽ biết. Nhưng ban đầu, nó được cần đến, và nó đă có ích
cực kỳ.
Điều sau cùng về nó:
Tôi không phải là một triết gia.
Hăy luôn nhớ tôi như là một nhà thơ. Cách tiếp cận của tôi với cuộc
sống là cách tiếp cận của thi ca, “tiểu thuyết lăng mạn” (romance).
Nó lăng mạn, nó giàu tưởng tượng, sáng tạo (imaginative). Tôi muốn
tất cả các bạn đều là những vị thần nam và thần nữ. Tôi muốn các bạn
bộc lộ bản thể đích thực của ḿnh. Tự gọi ḿnh là Thượng đế, là một
thách thức. Nó là một thách thức tinh tế (subtle). Chỉ có hai cách
để giải quyết sự việc. Một là, bạn nói, “ Người đàn ông này không
phải là Thượng đế, vậy hăy bỏ đi – ḿnh đang làm ǵ ở đây? Nếu người
đàn ông này không phải là Thượng đế, th́ tại sao ḿnh lại lăng phí
thời gian của ḿnh?” Bạn bỏ đi. Hay bạn chấp nhận rằng người đàn ông
này là Thượng đế, và rồi bạn bắt đầu ở lại với tôi và “Thượng đế
tính” của riêng bạn bắt đầu nở hoa. Một ngày nào đó bạn cũng sẽ là một nam thần và nữ thần.[3] Việc chấp nhận tôi như là Thượng đế, thực ra ở tận đáy sâu, là việc chấp nhận khả tính rằng, bạn cũng có thể là một “thượng đế” (god), chỉ có thế. Chính sự chấp nhận rằng, người đàn ông này có thể là một Thượng đế, sẽ khuấy động một cái ǵ đó mà vẫn hằng ngủ say bên trong bạn. Rồi bạn không thể cứ măi giữ nguyên như bạn đang là; một cái ǵ đó phải được làm. Một cái ǵ đó phải được chuyển hoá, một cái ǵ đó phải được biết …
Nếu bạn quyết định đi với tôi,
bạn sẽ trở nên ngày càng tỉnh giác (watchful) hơn. Và bạn càng trở
nên tỉnh giác, bạn sẽ càng có khả năng hiểu tôi, bạn càng có khả
năng hiểu cái đă xảy ra, cái đă trải qua bên trong linh hồn tôi. Bạn
ngày càng trở nên tham dự vào sự xảy ra này, trong vũ điệu này,
trong sự ca hát này. Và dần dần, bạn sẽ thấy – vị đạo sư đang đến. Nó không đến từ bên ngoài, nó đến từ cốt lơi nội tại nhất của bạn, nó đến từ những đáy sâu của bạn. Tôi đă nh́n vào bên trong, và tôi đă phát hiện ông ta ở đó. Thông điệp của tôi th́ đơn giản – rằng tôi đă t́m thấy vị thần (the god – “Thượng đế”) bên trong tôi. Toàn bộ nỗ lực của tôi là thuyết phục bạn nh́n vào bên trong. Vấn đề duy nhất là việc trở nên một kẻ quan sát trên đồi. Trở nên một kẻ chứng kiến – tỉnh giác, quan sát – và bạn sẽ được thành tựu viên măn.
_______________
[ 3]
Nguyên tác: “ One day you will also be a god, a
goddess.” Từ “god” viết thường, có nghĩa là “vị thần.” Viết hoa
, “God” thường được dịch là “Thượng đế,” Ở đây, có thể dịch
là “nam Thượng đế”, “nữ Thượng đế.” - nhưng dịch như vậy, có vẻ hơi
… “lạ tai” !
|
Tiện thể, việc tôi tự gọi ḿnh là
bhagwan chỉ như là một thách thức – đối với người Kytô, người Hồi
giáo, người Hindu. Họ vẫn kết án tôi, nhưng không ai đủ can đảm để
giải thích sự kết án đó. Từ những “nguồn” xa xôi, đă có những bài
báo và những lá thư gởi cho tôi, nói, “ Tại sao ông tự gọi ḿnh là
bhagwan?” Và tôi đă cười to, bởi v́ tại sao Ram tự gọi ḿnh là
bhagwan? Phải chăng là ông được tấn phong bởi một ủy ban? Và một
bhagwan được bầu bởi một ủy ban th́ sẽ không mấy là một bhagwan, bởi
v́ cái ủy ban đó không bao gồm những bhagwan. Họ có quyền ǵ?
Phải chăng Krishna được người ta
tấn phong cho là bhagwan? Phải chăng nó là một vấn đề bầu chọn? Ai
đă tấn phong những vị này? Không người Hindu nào có câu trả lời. Và
một người giống như Krishna, đă đánh cắp 16 ngàn phụ nữ từ những con
người khác nhau – họ là những người mẹ, họ đă kết hôn, chưa kết hôn,
không phân biệt – và thế nhưng, không có người Hindu nào đủ can đảm
để phản đối rằng, một người đàn ông với một tính cách như thế, th́
không có quyền được gọi là bhagwan. Họ có thể thậm chí gọi vị thần
Kalki của họ - một con ngựa - là bhagwan. Những con người kỳ lạ! Và
người ta hỏi tôi, tại sao tôi tự gọi ḿnh là bhagwan. Tôi không có
chút kính trọng nào đối với cái từ này. Thực ra, tôi hoàn toàn kết
án nó. Nó không phải là một từ đẹp – mặc dù tôi đă cố gắng trong
cách riêng của ḿnh để chuyển hoá cái từ đó, song những người Hindu
ngu xuẩn không cho phép nó. Tôi đă cố cho nó một cái tên mới, một
nghĩa mới, một ư nghĩa mới. Tôi đă nói rằng, nó có nghĩa là một kẻ
diễm phúc, một người với một bản thể được chúc phúc, mặc dù nó là sự
phát minh của tôi.
Từ bhagwan là một từ rất xấu xa.
Song những người Hindu giáo thậm chí không nhận biết điều đó. Họ
nghĩ rằng nó là một cái ǵ đó rất đặc biệt. Cái nghĩa gốc của nó –
bhag có nghĩa là bộ phận sinh dục nữ. Và wan có nghĩa là bộ phận
sinh dục nam. Một cách tượng trưng, cái từ bhagwan có nghĩa là “Kẻ
Sáng Tạo” - một người mang lại sự sáng tạo, qua sự giao hợp giữa
năng lượng “sô vanh” nam tính của ông và năng lượng nữ tính của sự
tồn tại.
Tôi ghét cái từ đó! Tôi đă và
đang chờ đợi một người Hindu ngu xuẩn nào đó xuất hiện, nhưng họ
nghĩ rằng nó là một cái ǵ đó rất tôn nghiêm (dignified) và tôi
không có quyền tự gọi ḿnh là bhagwan. Hôm nay, tôi nói một cách
tuyệt đối, “Vâng, nhưng tôi có mọi quyền để tố giác (denounce) cái
từ đó.” Không ai có thể ngăn tôi. Tôi không muốn bị gọi là bhagwan
một lần nữa. Đủ là đủ! Tṛ đùa đă chấm dứt!
~~000~~
|