Nhạc và lời:
Phạm Duy (1921-2013)
Phạm Ngọc Lân đàn và hát
Nhạc phẩm Khối T́nh Trương Chi được Phạm Duy sáng tác tại
Huế năm 1946. Ông theo gánh hát cải lương Đức Huy đi từ Hải
Pḥng vào tới mũi Cà Mau từ năm 1944, biểu diễn tại các tỉnh
suốt dọc đường đi. Trên đường trở về Bắc, dừng chân tại Huế,
ông sáng tác bài này. Trong cuốn Hồi kư thứ hai “Thời Cách
Mạng Kháng Chiến”, ông viết:
“Về tới Huế kỳ này, tôi có thời gian vừa đủ để nghỉ ngơi
bên ḍng sông Hương Giang sau những ngày tháng gian lao ở
chiến khu Bà Rịa – Vũng Tàu, nhất là cho tôi gặp gỡ một cuộc
t́nh và soạn ra bài Khối T́nh Trương Chi. Một người con gái
có thể được ví như công chúa Mỵ Nương hay một tiểu thư lá
ngọc cành vàng đang sống ở trong một dinh thự rất đẹp trên
con đường lên Nam Giao đă giúp tôi cảm hứng thay thế anh
Trương Chi, hát lên cho hồn người phải thổn thức trong pḥng
loan...”
Khối t́nh Trương
Chi
1.
Đêm năm xưa khi cung đàn lên tơ
Hoa lá quên giờ tàn
Mây trắng bay t́m đàn
Hồn người thổn thức trong pḥng loan
Đêm năm xưa nghe cung đàn gây mơ
Âu yếm nâng tà quạt
Hồn gió đưa về thuyền
Tưởng người trên sóng ru thần tiên
Êm êm êm dần lan
Cung Nam Thương mờ vang
Em yêu ai bờ sông nhớ thương ai trong đàn
Xa xa xa rồi tan
Cung Nam Ai thở than
Ai thương em lầu vàng mỗi lúc khuya tàn cung
Dứt khúc đàn hồn em thấy đê mê
Ôi tiếng đàn, lời không mong ước thề
Đă thấy tàn, đời không gió xuân về
Khi tiếng ai dần xa
Tương tư… một khối u sầu
Đợi chờ trăng lên để tan hết thương đau
Mi em… nước mắt hoen mầu
Tóc chảy ngàn hàng môi thắm c̣n đâu
Đêm năm xưa tương tư người ḥ khoan
Ôm ấp bao mộng vàng
Cho tới khi gặp chàng
Th́ đành tan vỡ câu chờ mong
Đêm năm xưa trên con thuyền lẻ loi
Khi trót yêu người rồi
Xa cách nhau v́ đời
Tủi hờn duyên kiếp bao giờ nguôi
2.
Đêm năm xưa ôm mối t́nh dở dang
Chôn đáy sông hồn cầm
Ai chết đêm nguyệt rằm
Nợ t́nh c̣n đó chưa đền xong
Đêm năm xưa chưa nguôi ḷng yêu ai
Duyên kiếp trong cuộc đời
Đem xuống nơi tuyền đài
Để thành ngọc đá mong chờ ai
Êm êm êm dần trôi
Bao năm qua dần phai
Ai xui nên ngọc kia vấn vương nơi lâu đài
Tay dâng lên một khay
Tim Trương Chi là đây
Trong đêm khuya tiệc trà vui bóng gia đ́nh ai
Rót nước vào, chợt thấy bóng ngư lang
Quanh chén trà, thuyền trôi theo tiếng đàn
Có tiếng người vọng câu hát u buồn
Ai oán câu ḥ khoan
Nâng niu một chén âm hồn
Mộng t́nh trăm năm nằm trong đáy ly gương
Khi xưa duyên trót phũ phàng
Thiếp trả nợ chàng, nước mắt này dâng
Đêm năm xưa yêu dấu người xa xăm
Nâng chén trong lầu buồn
Thương nhớ nơi ngàn trùng
Lệ sầu rơi xuống câu ḥ khoan
Ôi duyên xưa ai đă trả cho ai
Cho mắt rơi lệ rồi
Cho chén tan thành lời
Để thành bài hát ru ḷng tôi
Để thành bài hát ru… ḷng… tôi