|
NHỮNG NGƯỜI ĐẸP “KHÔNG TUỔI” CỦA HUẾ
Tôi đang ở phương nam. Đang thả hồn về Huế - Huế của thập niên 60. Rất nhớ. Rất thương. Nhớ nhất vẫn là cảnh đẹp và những người đẹp của Huế. Mùa thu. Huế dịu dàng buông ḿnh trong nắng, đón gió về nhè nhẹ cuốn chân em. Tà áo em bay nghiêng trong nắng, nón che nghiêng thấp thoáng nhan sắc nàng. Một Huế nên thơ và lăng mạn vô cùng dưới mắt tôi. Lăng đăng trong sương sớm hay lúc về chiều khi mây vội vàng đuổi nắng để thay áo mới là những tà áo dài lụa nền nả, thướt tha bay trong gió. Nét đẹp vừa trang nhă vừa quí phái của con gái Huế đă cuốn hồn người và được giữ lại “êm đềm” trong tâm thức của người Huế, nhất là “đàn ông Huế” với sự ngưỡng mộ và trân quí… Huế có nhiều người đẹp - đẹp người, đẹp nết. Hai vẻ đẹp cao quí nhất của gái Huế ngày xưa. Trong số những người đẹp mà tôi biết, vừa được gặp lại tôi bỗng giật ḿnh bởi nhan sắc ấy trong một chừng mực nào đó vẫn c̣n “níu giữ” được và “rất trẻ” so với tuổi đời - U80, U90. Ở đây, tôi muốn ca ngợi và giới thiệu đến những người yêu Huế nhưng không phải Huế cũng như giúp những người Huế xa quê hương nhớ về những người đẹp của Huế một thời mà sau hơn nửa thế kỷ nh́n lại “người ấy” vẫn c̣n “trẻ’ và “đẹp” - những người đẹp không tuổi của Huế. Thời gian th́ vẫn cứ trôi nhưng nhan sắc của nàng th́ chậm lại. Ngẩn ngơ. Ngưỡng mộ. “Những bóng hồng của Huế đang thách thức thời gian” - một người bạn phương nam của tôi bảo thế khi được nh́n ngắm các nàng. Tôi vui và hănh diện vô cùng… Chiều Vỹ Dạ nghiêng nghiêng nắng đổ. Bên hiên nhà, khóm Tường Vy lao xao khiêu vũ trong tiếng nhạc gió tỏa hương dịu nhẹ, thanh khiết. Đây là ngôi nhà cổ một thời có nàng Tôn Nữ yêu kiều, bóng hồng của thôn Vỹ Dạ. Không gian mờ mờ ảo ảo trong sương sớm, thôn Vỹ đă làm đắm say hồn người và đi vào thơ ca cùng những người đẹp. Nàng Tôn Nữ của ngôi nhà cổ rất đẹp. Ngày ấy, nhắc đến tên nàng mọi người đều tấm tắc khen để rồi biệt danh Liz – Taylor (một nữ minh tinh màn bạc đă làm say hồn người bởi đôi mắt và những nét đẹp sắc sảo nhưng hài ḥa trên gương mặt trái soan xinh đẹp) ra đời chỉ để dành riêng cho nàng Tôn Nữ Vỹ Dạ. Nàng có gương mặt đẹp tây phương trong phong cách, dáng dấp của một gái Huế truyền thống. V́ vậy mà nhan sắc nàng trở nên đặc biệt. Thời sinh viên, nàng là hoa khôi của trường Đại Học Sư Phạm. Các anh tha hồ thả thơ bay. Tốt nghiệp, người đẹp nhận nhiệm sở ở trường Quốc Học. Giáo sư và học tṛ xôn xao vui mùng đón cô giáo dạy Triết xinh đẹp. Một hoa khôi và cũng là một giáo sư khả kính của trường - cô Tôn Nữ Diệu Trang, một trong rất ít “người đẹp không tuổi” của Huế. Hôm nay, được nh́n lại cô, không ai nghĩ nàng Tôn Nữ của Vỹ Dạ ngày xưa đă trên bát tuần (85 tuổi) nhưng nàng vẫn c̣n đẹp và “rất trẻ”. Cô đang sống cùng thầy - một giáo sư có dáng vẻ phong lưu, lăng tử, một candidat đă trúng tuyển trong mắt người đẹp để được dẫn hồn nàng vào cơi mơ xa trong ngôi nhà hạnh phúc có “khung cửa hẹp khép đời chung quanh” (1). Thăm cô qua điện thoại. Giọng nói của cô vẫn trẻ, khỏe, đằm thắm, tươi vui. Tôi mừng và ái mộ cô vô cùng - một trong những người đẹp không tuổi c̣n lại của Huế.
…Xóm Hạnh Hoa thôn có nàng Phan Thị, một người đẹp của Huế. Gương mặt cân đối, hài ḥa từ mắt, mũi, miệng. Nước da trắng hồng. Thu hút mắt nh́n của đối phương vẫn là nụ cuồi xinh và rạng rỡ của nàng. Nàng Phan Thị cũng là một bóng hồng của trường Đại Học Sư Phạm. Con trai Huế thời đó nhiều anh “mê” bởi nàng Phan có vẻ đẹp là lạ, đằm thắm, duyên dáng kèm một chút “kiêu sa”. Rời trường Sư Phạm, nàng là giáo sư Pháp Văn của trường Đồng Khánh - cô Phan Thị Bích Đào. Xinh đẹp, sang trọng, quí phái trong chiếc auto Standard màu xanh ngọc cô đă làm cho học tṛ Đồng Khánh ngày ấy vô cùng ngưỡng mộ. Con gái Đồng Khánh thưở ấy vẫn thích nh́n ngắm cô giáo đẹp để “mà nhớ, mà thương, tôn làm thần tượng của riêng ḿnh”. Thế là nàng Phan có nhiều học sinh “mê”. Có lẽ điểm đặc biệt góp phần làm cho nét đẹp và sự trẻ trung của cô càng thăng hoa do tốt nghiệp đi dạy, có gia đ́nh với hai con nhỏ nhưng cô vẫn đi học như thuở đôi mươi. Đại học Văn Khoa Huế năm ấy đón một người đẹp vừa là giáo sư dạy Pháp Văn cơ bàn cho tất cả sinh viên các khoa năm thứ nhất của Viện Đại Học, vừa là cô sinh viên xinh đẹp bước chân vào học năm thứ nhất của lớp Cử nhân Giáo khoa Anh Văn. Nàng Phan - gái hai con vẫn “trông ṃn con mắt”. Thế là cô Bích Đào có ba văn bằng ( ĐHSP, Cử Nhân G.K Pháp Văn , Cử Nhân G.K Anh Văn ). Sau này, cô Bích Đào là Nữ Hiệu Trưởng cuối cùng của trường Đồng Khánh. Năm 2017 (80 tuổi), vào Sài G̣n dự Lễ Kỷ niệm 100 năm Thành lập trường Đồng Khánh xuất hiện trong tà áo dài lụa Hà Đông màu đỏ với mái tóc cắt ngắn duyên dáng, cô Bích Đào đă làm cho cả hội trường của buổi lễ ngẩn ngơ trước độ trẻ trung , khả ái của cô. Năm nay, cô Bích Đào đă vào tuổi 85. Mùa thu vừa rồi, gặp cô. Cô vẫn c̣n rất trẻ, rất xinh và linh hoạt. Huế lại có thêm một người đẹp không tuổi.
…”Về đây nghe em, về đây nghe em. Về đây cùng hát trên
sông nước này. Chở ḷng người trở về quê hương. Chở hồn người vào ḍng suối mát…
Hạnh phúc khi đă gặp nhau…” (2). Ôi, xúc động quá. Xinh xắn trong tà áo tím
nền nà, đằm thắm. Dáng người thon thả, ṿng eo đẹp như thiếu nữ, cùng giọng hát
mượt mà, truyền cảm, chị Hoàng Lan đă hớp hồn chúng tôi - thầy và tṛ trường
Trung Học Hàm Nghi Huế lắng hổn để trở về Huế xưa. Nơi đây một thời có nhiều
người đẹp, dáng yêu kiều. Gặp lại chị Lan trong ngày Thầy tṛ Hàm Nghi Hội Ngộ
tại tỉnh Tây Ninh vào tháng 3/2021, tôi không khỏi ngỡ ngàng v́ chị Hoàng Lan
vẫn c̣n quá trẻ với nét đẹp mặn mà và có duyên. Thầy và tṛ vui mừng vây quanh
chị để cùng “trầm trồ” hâm mộ nhan sắc không tuổi của chị. Tâm sự cùng chị Hoàng
Lan cũng là chuyện thường t́nh của phụ nữ về “sắc đẹp” với những băn khoăn, khắc
khoải của giai đoạn bước vào “tuổi lá vàng”. Cô giáo “trẻ” khiêm tốn với nụ cười
hiền. “Chị tập thể dục thường xuyên, tâm hồn thanh thản, hay cười hay hát và
nhất là đạp xe đạp từ Đập Đá về Phú Thượng (huyện Phú Vang) để dạy miễn phí Anh
Văn cho học sinh nghèo đă mười lăm năm nay. Vui cùng con trẻ nên chị cũng trẻ và
khỏe ra”. Chị cười hồn nhiên. Qua h́nh ảnh trẻ trung, xinh xắn của chị Lan,
ta có thể nhớ và nh́n lại được nét đẹp nền nả xưa của gái Huế cách đây trên 50
năm… “Một chiều lang thang bên gịng Hương giang. Tôi gặp một tà áo tím. Nhẹ
thấp thoáng trong nắng vương. Màu áo tím ôi luyến thương. Màu áo tím ôi vấn
vương…” (3). Tiếng hát của chị Hoàng Lan như vọng lại đâu đây… Hồn tôi bỗng
chững lại. Chị Lan đang nhẹ nhàng gọi tiếng ḷng tôi, thúc giục tôi thả hồn về
Huế để được sống lại với “bóng chiều xưa”. Giật ḿnh. Chị Hoàng Lan chuẩn bị
bước vào bát tuần (79 tuổi).
Hàng Me ngày xưa có nhiều người đẹp. Một trong những bóng hồng của Hàng Me là nàng thơ Nguyễn Thị Như Mai - “người em sầu mộng” của trường Văn Khoa. Ngày ấy, nét đẹp nguyên trinh, yêu kiều của nàng thơ đă làm cho nhiều anh phải “long đong” mà nàng th́ vẫn âm thầm lặng lẽ “gửi gió cho mây ngàn bay”. Đúng là mẫu gái Huế của ngày xưa. “… Em là gái trong khung cửa. Anh là mây bốn phương trời. Anh theo cánh gió chơi vơi. Em vẫn nằm trong nhung lụa… Em chỉ là em gái thôi. Người em sầu mộng của muôn đời…” (4). Dáng người mảnh mai, đằm thắm, dịu dàng với gương mặt thanh tú rất đẹp chị Như Mai đă làm tôi ngẩn ngơ khi tôi gặp lại chị trong một lần về thăm Huế cách đây năm năm. Lúc này, chị Mai đă 70 tuổi nhưng nàng thơ vẫn c̣n rất trẻ và đẹp với đôi mắt “buồn vời vợi” gọi hồn người. Rồi, tôi từ giă Huế mang theo h́nh ảnh đẹp của chị Như Mai. Thời gian và không gian Huế với những đặc thù riêng luôn dẫn hồn người xa quê hương “quẩn quanh” trong nỗi nhớ. Tôi là một trong những người Huế “dễ thương” đó. Mới đây, tôi lại được trở về Huế. Tôi nói, “được” bởi có “duyên” mới “được”.Tôi nghĩ thế. T́m đến nàng Mai . Vẫn là một thiếu nữ - “thiếu nữ lớn tuổi” rất “trẻ’ và “đẹp”. Vẫn đằm thắm, dịu dàng và quyến rũ. Một phụ nữ Huế U80 trẻ đẹp. Nàng Mai đà b́nh thản băng qua 75 mùa xuân của đời người và ở thời khắc giao mùa năm nay 2022, nàng vẫn giữ lại được cho riêng ḿnh một mùa xuân nữa đầy hương sắc để tiếp tục trang điểm cho đời. Một nhan sắc Huế “vượt thời gian”. Tôi vô cùng ái mộ nét đẹp cổ điển trong dáng vẻ của một phụ nữ Huế hiện đại nhưng nền nả, trang đài của người đẹp Như Mai.
… Cuối thập niên 60, cuối phố Trần Hưng Đạo xuất hiện
Pharmacie Minh Hương. Cashier và cũng là chủ của nhà thuốc tây là nàng Lâm - Lâm
Thị Kim Cúc, một trong những người đẹp của Huế. Thuở c̣n con gái Cúc là người
đẹp Gia Hội, người đẹp Đồng Khánh. Tốt nghiệp Tú Tài, nàng Lâm trở thành cô chủ
xinh đẹp của Pharmacie Minh Hương - tên Cúc Minh Hương ra đời từ đó dành cho
người đẹp. Dáng cao, thân h́nh cân đối, mái tóc dày và đen mượt, xuyên qua vai,
đằm thắm ngang lưng, Cúc Minh Hương đă réo gọi tiếng ḷng nhiều người kể cả con
gái. Cúc đẹp lắm. Rất quyến rũ với đôi mắt và miệng cười có duyên ngầm. Các anh
ngày ấy nhiều người “trồng cây si” trước Pharmacie để được “nghễ” nhan sắc nàng.
Một chút xúc cảm khi tôi được dùng lại từ “nghễ” của các anh con trai Huế. Nghe
vui vui và rất “dễ thương”. Chỉ có Huế ḿnh mới có những tử ngữ “lạ lùng mà dễ
thương” như vậy. Không nơi nào có được. Trước cửa Pharmacie, có anh từ chỗ “ngẩn
ngơ” phút chốc bỗng trở thành “ngớ ngẩn” nhưng mà dễ thương… “Nh́n em mái tóc
che nghiêng mắt cười. Suốt đời giây phút này thôi. Lắng nghe em nói một trời thơ
bay” (5). Thế là can đảm v́, chỉ có “giây phút này thôi”. Anh mạnh dạn bước
chân vào nhà thuốc với tên của một loại thuốc sẽ mua vừa mới nghĩ ra. “Sẽ được
ngắm nàng, sẽ được nghe tiếng nói của nàng”… Trời đất, cái tên thuốc tự nhiên
“theo gió bay xa”… Không c̣n nhớ ǵ nữa. Tim lỗi nhịp. Cô chủ xinh đẹp phải hỏi
han kỹ lưỡng, giới thiệu cho anh một tên thuốc mới. Dĩ nhiên là anh vui mừng
đồng ư. “Hạnh phúc có thật”. Mỉm cười. Anh lấy lại tư thế và tha hồ “thả thơ
bay”. Ôi, con trai Huế của một thời. Sau này, tôi vẫn thường xuyên gặp Kim Cúc.
Gương mặt đầy đặn, duyên dáng. Vẫn đẹp, khỏe và rất trẻ so với tuổi 75 của nàng.
Ngày xưa, thời con gái Đồng Khánh “Em ngang qua gỗ đá cũng ngẩn ngơ nh́n”. Hôm
nay, sau hơn 50 năm nh́n lại, mọi người vẫn “ngưỡng mộ và trầm tư trước em”. Bởi
“em” vẫn níu giữ được nét xuân trên gương mặt cùng vóc dáng khỏe và linh hoạt
của “em”…
Nắng phương nam vào những tháng cuối mùa của năm cũ có những
khoảnh khắc “nắng đùa trong gió”. Những lúc như thế tôi bỗng cảm nhận được rất
rơ cảm xúc của tôi về Huế với những “giọt nắng cuối năm”. Xuất hiện “khẽ khàng”
nhưng vẫn “duyên dáng”, “đằm thắm” mời gọi…Thời điểm nầy, các “nàng thơ” của Huế
thường theo mẹ đi chợ Tết. Con trai Huế của ngày xưa, đa số các anh đều có một
“nàng thơ” của riêng ḿnh để chờ, để đợi, để ngắm nàng theo mẹ ra chợ. Có thể
quen và không quen. C̣n nàng th́ làm dáng với chiếc nón “nghiêng che”.Ôi, Huế
của tôi một thời là như thế. Thương quá Huế ơi! Người ơi, hăy trở về - những
người của hơn 50 năm xưa cũ xin hăy trở về cùng Huế. Bởi Huế có sông Hương “trôi
gịng” nhưng vẫn “âm thầm lặng lẽ”- “nh́n về xa xăm”… Huế c̣n có núi Ngự B́nh -
“muôn đời đứng đợi”… và nhất là Huế… có em - “những thiếu nữ lớn tuổi” nhưng
“không có tuổi”… BÙI KIM CHI
________
|
