QUA Đ̉ THỪA PHỦ NGÀY XƯA

Xôn xao, rạo rực, nước mắt hoen mi. Đó
là tâm trạng của nàng trong lần đầu tiên trở về thăm Huế trên chiếc xích lô chở
nàng từ Ga về Thành Nội. Không hiểu ma lực nào mà Huế dễ dàng thu hút khách ly
hương trở về và nàng là một trong những vị khách đó. Một người rất sợ, không dám
nh́n và sống lại với quá khứ. Nhưng nàng đă thua. Không hiểu nổi. Nôn nao. Say
đắm nh́n. Say đắm ngắm. Nhạc ḷng, nhạc gió hát khúc yêu thương. Một cảm xúc rất
thật, sống động đang ve vuốt nàng. Nàng bồi hồi, e dè, ngại ngùng, đôi mắt ngơ
ngác rất đỗi dễ thương như sự biểu lộ t́nh cảm đằm thắm của một người t́nh được
gặp lại một người t́nh. Nói có quá đáng không nhưng thật t́nh tâm hồn, cảm xúc
của nàng lúc này là như thế …
Con đường dài hun hút có hàng cây xanh thật gần với cành lá đan xen màu ngọc
bích, một thời làm nền cho đàn hạc trắng tung bay trong giờ tan học đang âm thầm
theo bước chân nàng đến điểm hẹn. Ngôi trường màu hồng duyên dáng bên bờ sông
Hương hiện ra. Một cơi thơ của thời cắp sách. Nàng mơ màng nh́n trường xưa ḷng
rộn ră. Rồi như có tiếng của ai đó đang gọi nàng. Vội vàng nàng men theo con
đường đất nhỏ sát bờ sông rảo bước đến bến đ̣ Thừa Phủ. Ngậm ngùi. Ôi, bến cũ,
đ̣ xưa c̣n người xưa nơi đâu, nơi đâu ?
Thừa Phủ, cái tên nghe là lạ, lấy từ tên của dinh Thừa Thiên Phủ Doăn ghép lại,
một cơ quan đầu tỉnh Thừa Thiên nằm trước bến đ̣ ở bờ nam sông Hương. Đây là bến
đ̣ nên thơ và lăng mạn của Huế, theo nàng. Có cây đa cổ thụ, có bến đợi và nhất
là có h́nh ảnh chiếc nón lá, chiếc áo dài trắng, tóc xỏa ngang vai của nữ sinh
Đồng Khánh cùng vóc dáng thanh cao, thư sinh của các anh Quốc Học. Học tṛ Đồng
Khánh, Quốc Học không thể nào quên bến đ̣ Thừa Phủ với những sáng, những trưa,
những chiều theo đ̣ sang sông mà ḷng rộn ră. Nàng nhớ, đến năm 1973 th́ bến đ̣
không c̣n tấp nập khách học tṛ như trước đây nữa v́ Huế đă có cầu Mới. Ôi, tiếc
thay ! Một thuở học tṛ trên bến đ̣ Thừa Phủ. Nàng say sưa nh́n ḍng Hương lặng
lẽ trôi. Êm đềm. Quyến rũ. Gió chuyển ḿnh mang hương thơm nhè nhẹ của cây lá
xôn xao chuẩn bị vào mùa. Trời như thấp xuống. Nắng nhạt dần, nhạt dần … Lặng
người giữa trời, mây, nước bao la ḷng nàng bồi hồi nhớ về ngày ấy thấp thoáng
những chuyến đ̣ chiều chở các nàng Đồng Khánh qua sông …
Tan trường.
… Một chuyến đ̣ rời bến đưa các nàng áo trắng sang sông. Trời chiều man mác.
Hoàng hôn sắp đổ xuống với sắc vàng, hồng pha tím rải khắp trời. Con đ̣ lướt
nước dịu dàng, êm ả. Sóng lăn tăn đẩy nhẹ những nhánh rong non dập d́u trên sóng
nước không biết trôi về đâu, về đâu … Trên đ̣, dáng các nàng Đồng Khánh ngồi
thật đẹp. Áo dài vén khéo, một tay cầm nón giữ chặt cùng chiếc cặp xinh xinh,
một tay giữ lấy thành đ̣. Tóc mây vương gió chiều mềm mại tung bay che nửa khuôn
mặt dễ thương, khả ái. Có chỉ thế thôi nhưng trông các nàng Đồng Khánh sao mà
nền nả, đằm thắm và đáng yêu quá. “Chị Gái ơi, cho em chèo một chút”. Giọng nói
hiền lành, nhỏ nhẹ nghe như tiếng chim hót cô nàng được chị lái đ̣ cho cầm mái
chèo phụ. Gió hiu hiu thổi, nón đổ sau đầu theo chiều gió, hai tay chèo khoan
thai, nhịp nhàng cùng tà áo trắng nhẹ bay dập d́u như hai cánh bướm. Ơi, cô lái
đ̣ Đồng Khánh, trông cô cũng điệu nghệ vô cùng. Mọi cặp mắt đều hướng vế phía
nàng. Nàng cảm thấy vui vui và “oai oai” v́ được chị Gái cho cầm mái chèo.
“Không phải ai cũng được chị Gái cho cầm mái chèo mô nghe”. Cô lái đ̣ học tṛ
mỉm cười, nụ cười rất duyên.
… Một chuyến đ̣ nữa vừa cập bến. Khách trên đ̣ chưa kịp xuống th́ ôi thôi ! các
nàng Đồng Khánh, các chàng Quốc Học tranh nhau lên đ̣. Chuyến đ̣ này có cả các
anh Quốc Học (Trường Quốc Học băi học sau Đồng Khánh mười lăm phút). Thế là áo
dài, quần tây ; xanh xanh, trắng trắng lẫn lộn giành nhau lên đ̣. Không ai “dị”,
không ai “trẻn” chi cả. Xô qua, đẩy lại. Mạnh ai nấy lên. Bác lái đ̣ hiền lành:
“Ui cha, từ từ thôi rồi ai cũng được lên đ̣. Răng mà giành nhau dữ rứa ! Từ từ
thôi cả chao đ̣”. Bác nói th́ cứ nói, học tṛ th́ vẫn cứ tranh nhau lên đ̣. Lời
nhắc nhở dễ thương của bác lái đ̣ theo gió chiều man mác thổi về nơi ấy … một
nơi nào đó vô định… Bác lái đ̣ buồn bă lắc đầu. Rồi đ̣ rời bến. Ai nấy hoàn hồn.
Bây giờ con trai, con gái bắt đầu “trẻn”, bắt đầu “dị”. Đồng Khánh kéo nón che
mặt, Quốc Học quay lưng làm lơ. “Xem như tụi ḿnh không quen biết nhau”.
… Lại một chuyến đ̣ nữa. Khách học tṛ đă đầy nhưng đ̣ vẫn neo bến đậu không
chịu rời. Trên đ̣, Đồng Khánh, Quốc Học kẻ ngồi, người đứng ; tất cả im lặng.
“Đ̣ đầy quá không chèo được. Lên bớt đi chuyến sau”. Đồng Khánh làm thinh, Quốc
Học e dè đưa mắt thăm ḍ nhưng rồi cũng ngồi yên. Giọng nói sang sảng của chị
lái đ̣ réo gọi hai ba lần. Mọi người trên đ̣ đều nghe, nghe thật rơ nhưng …
không ai nghe. “Ĺ dễ sợ”. Tiếng chị lái đ̣ ch́ chiếc. Thế là đ̣ bị giam. Không
gian trầm lắng. Quốc Học nh́n qua. Đồng Khánh ngó lại. Tất cả ngồi im re. Chị
Gái buông mái chèo ngồi xuống mạn đ̣ lấy nón quạt. Trời chiều mát mẻ, gió sông
Hương lành lạnh nhưng chị lái đ̣ vẫn ngồi quạt. Chị quạt càng lúc càng mạnh.
“Chị lái đ̣ thi gan cùng tuế nguyệt là đám học tṛ”. Nàng thầm th́. Cười trong
gió. Nắng chiều đă tắt. Màu khói hương trùm xuống mặt sông. Bến đ̣ chiều man mác
buồn. Chuyến đ̣ áo trắng vẫn c̣n neo bến. Gương mặt thản nhiên kèm một chút làm
đày, chị lái đ̣ không chịu thua đám học tṛ. Thời gian chậm trôi, không gian
lắng đọng … Một anh Quốc Học, một anh Quốc Học nữa rồi một anh nữa rời đ̣ … Các
anh rời đ̣ v́ tranh không lại các nàng Đồng Khánh hay là ư tứ nhường chỗ cho các
nàng v́ trời sắp tối. “Sợ em đi học về trễ mạ em la”. Chỉ có các anh ấy biết.
Đồng Khánh trong ḷng cám ơn rối rít. Chuyến đó thứ ba đưa các nàng Đồng Khánh
sang sông. C̣n một chuyến nữa ! Nàng reo lên. Mắt rưng rưng.
Chuyến đ̣ cuối.
Với nàng, đó là h́nh ảnh không phai với một cặp t́nh nhân học tṛ trong sáng, dễ
thương trên chuyến đ̣ cuối cùng trong ngày ở bến đ̣ Thừa Phủ, cách đây 45 năm.
Cô gái có đôi mắt đen rất đẹp, long lanh dưới hàng mi cong vừa mang nét buồn vừa
có nét vui, vừa tinh nghịch lại vừa đằm thắm. Một cặp mắt thật lạ đă thu hút mọi
người trên đ̣, trong số đó có nàng. Anh con trai cao ráo, khôi ngô, có dáng vẻ
đàn ông. Hai người là một cặp đôi đẹp dưới mắt nàng - một cô học tṛ mười sáu
tuổi. Ngày ấy, nàng có cảm t́nh với cô gái để rồi vài lần nàng đă cố t́nh chần
chờ về chuyến đ̣ cuối cùng “hai người ấy”. Trên đ̣ chỉ c̣n vài khách và năm ba
học tṛ về muộn. Nàng vẫn thường kín đáo len lén nh́n cô gái có đôi mắt đẹp với
một chút ngưỡng mộ. Bên cạnh cô gái là anh Quốc Học từ tốn, hiền lành nhưng có
vẻ “che chở” được cho cô bạn gái. Lên đ̣ bao giờ cũng thế, cả hai cùng ngồi
xuống, tay vắt ngang thành đ̣ đưa xuống khoác ḍng nước mát lạnh. Tay anh, tay
em đan nhau đùa nghịch trong nước nhẹ nhàng, kín đáo. Hoàng hôn. Sông mặc áo màu
lam huyền trầm mặc. Trên sông, vài chiếc đ̣ dọc trở về sau một ngày dài rong
ruỗi. Mái chèo khua sóng nước vội vàng, xôn xao. Chuyến đ̣ học tṛ cuối cùng cập
bến. Hai người trao cho nhau cuốn sổ nhỏ. Thế là lên bờ. Chia tay. Anh vào Cửa
Ngăn, chị về Thượng Tứ… Chỉ thế thôi. Dễ thương - âm thầm - lặng lẽ. Hai bóng
người thấp thoáng dưới ánh đèn đường. Sau lưng họ là nàng, đang trầm ngâm dơi
mắt nh́n theo.
… Chiếc áo màu lam huyền ngày xưa đang trùm lên người nàng. Nàng chới với giữa
ḍng Hương mát lạnh cố ngoi đầu lên đưa bàn tay nhỏ bé mong chạm cho được những
bậc cấp của bến đ̣ Thừa Phủ. Nàng khóc. Sợ “quá khứ” nhưng vẫn cứ phải “nh́n
lại” và “sống cùng”. Sợ “nơi về” nhưng vẫn cứ phải “trở về”. Bởi “quá khứ” vẫn
đẹp và “nơi về” th́ quá ấm áp, thân thương. Nhưng có một điều chắc chắn rằng khi
nghĩ về và sống lại th́ nàng không khỏi chạnh ḷng thương cảm và điều đó đă làm
nàng “sợ”…
Màn đêm buông xuống. Hương Giang mặc áo nhung đen yên ả, trầm lắng từ từ buông
suối tóc dài óng mượt, duyên dáng, gợi cảm cuộn hồn người. Ngậm ngùi nàng nh́n
nàng trên sông từ chuyến đ̣ áo trắng năm xưa rồi bỗng giật ḿnh : con bé tranh
đ̣ năm xưa nay đă trên lục tuần.
Bùi Kim Chi
chân trần
art2all. net