|
Thân Trọng Sơn
THƠ HOÀNG KIM OANH
Thân Trọng Sơn
chuyển dịch qua Pháp và Anh ngữ
PHAN THIẾT
Hơn mười năm không nghe tiếng còi tàu
Chợt xao xuyến sân ga chiều Phan Thiết
Ai tiễn biệt mà lòng không thổn thức?
Dưới sân ga, thương mãi dáng em gầy…
Thôi đành thế! Em chọn. Và ở lại.
Các toa tàu cứ xô đẩy nhau đi…
Qua qua hết những đồng khô nắng lửa
Thương dáng gầy… lặng lẽ dưới sân ga…
Thôi đành thế! Tuổi nào cho em nhỉ?
Thuở ấu thơ: nắng gió nhọc nhằn qua,
Thời thiếu nữ: nụ cười buồn lặng lẽ…
Tuổi đôi mươi: thập giá tự lưu đày…
Thôi đành thế! Em trở về Phan Thiết.
Nắng của đồi, gió của biển: lời ru…
Đôi tay ngoan nâng giữ những thâm tình
Ôm vào lòng muối của biển yêu thương.
Trên tay tôi cát trào qua kẽ ngón…
Tiếng còi tàu, vọng mãi, Phan Thiết ơi!
Viết vội trên tàu SPT1
Chiều 2-3-2014
Phan Thiết
Plus de dix ans sans entendre le sifflet d’un train,
Soudain, le quai du soir à Phan Thiết m’émeut.
Qui fait ses adieux sans un cœur bouleversé ?
Sur le quai, je chéris toujours ta silhouette frêle…
Ainsi soit-il ! Tu as choisi. Et tu es restée.
Les wagons s’entrechoquent et filent sans retour…
Ils traversent les champs brûlés par le soleil,
Je chéris ta silhouette frêle… silencieuse sur le quai…
Ainsi soit-il ! Quel âge as-tu, dis-moi ?
Enfance : un soleil de plomb, un vent harassant.
Jeunesse : un sourire triste, silencieux…
Vingt ans : une croix d’exil que tu portes seule…
Ainsi soit-il ! Tu es retournée à Phan Thiết.
Le soleil des collines, le vent de la mer : une berceuse.
Tes mains sages préservent les tendres souvenirs,
Enlacées dans le sel d’une mer aimante.
Le sable coule entre mes doigts…
Le sifflet du train résonne encore… Ô Phan Thiết !
Écrit à la hâte dans le train SPT1
Phan Thiết
More than ten years without hearing a train whistle,
Suddenly, the evening station in Phan Thiết stirs my heart.
Who can say farewell without feeling torn?
On the platform, I forever cherish your frail figure…
So be it! You chose. And you stayed.
The train cars push each other forward, rushing away…
Passing through sun-scorched, barren fields,
I cherish your frail figure… silent on the platform…
So be it! Tell me, what age belongs to you?
Childhood: harsh sun, weary winds.
Youth: a quiet, melancholic smile…
Twenty: a cross of self-imposed exile…
So be it! You have returned to Phan Thiết.
The sun on the hills, the wind from the sea—your lullaby.
Your gentle hands cradle deep affections,
Holding close the salt of a loving sea.
Sand slips through my fingers…
The train whistle echoes on… Oh, Phan Thiết!
Hurriedly written on the SPT1 train
Evening of March 2, 2014
CHIỀU THÁNG
BA…
rất chiều.
anh có tìm em?
chân trời. nắng đang rực lửa.
chân trời. ảo ảnh mùa xưa
tìm nhau. bóng xế qua cầu
tìm nhau. đừng đợi mai sau...
rất chiều.
anh có tìm em?
bơ vơ. trời chiều ru bóng
bơ vơ. ngày tận. xuân tàn.
tìm nhau. màu tóc còn xanh
tìm nhau. môi còn thắm màu
tìm nhau. đừng đợi mai sau...
rất chiều.
rất chiều.
tìm nhau. em giấc mộng đầu
tìm nhau. anh mấy bể dâu...
tay anh. rồi cũng vô thường
mắt em. rồi cũng tà dương
tìm nhau.
tìm nhau.
đừng đợi mai sau...
rất chiều. rất chiều.
anh có tìm em?
UN APRÈS-MIDI DE
MARS..
Très après-midi.
Me cherches-tu ?
À l’horizon, le soleil flambe.
À l’horizon, un mirage du passé.
Nous cherchons l’un l’autre, l’ombre déclinant sur le pont.
Nous cherchons l’un l’autre, n’attendons pas demain…
Très après-midi.
Me cherches-tu ?
Égaré, l’ombre du soir berce le ciel.
Égaré, le jour s’achève, le printemps se fane.
Nous cherchons l’un l’autre, tant que nos cheveux restent verts.
Nous cherchons l’un l’autre, tant que nos lèvres gardent leur éclat.
Nous cherchons l’un l’autre, n’attendons pas demain…
Très après-midi.
Très après-midi.
Nous cherchons l’un l’autre, moi, ton rêve premier.
Nous cherchons l’un l’autre, toi, mille tourments vécus…
Ta main, un jour, sera éphémère.
Mes yeux, un jour, seront au crépuscule.
Nous cherchons l’un l’autre.
Nous cherchons l’un l’autre.
N’attendons pas demain…
Très après-midi. Très après-midi.
Me cherches-tu ?
A MARCH
AFTERNOON
So late in the afternoon.
Are you looking for me?
At the horizon, the sun blazes.
At the horizon, a mirage of the past.
We search for each other, shadows lengthening on the bridge.
We search for each other—don’t wait for tomorrow…
So late in the afternoon.
Are you looking for me?
Drifting, the evening sky cradles the fading light.
Drifting, the day ends, spring withers.
We search for each other, while our hair is still green.
We search for each other, while our lips still hold their color.
We search for each other—don’t wait for tomorrow…
So late in the afternoon.
So late in the afternoon.
We search for each other—I, your first dream.
We search for each other—you, after so many storms…
Your hand, one day, will fade like dust.
My eyes, one day, will dim with the dusk.
We search for each other.
We search for each other.
Don’t wait for tomorrow…
So late in the afternoon. So late in the afternoon.
Are you looking for me?
THƠ VỀ
NGUYỄN QUANG THÂN
Nhân loại – tôi không chơi với các anh nữa
Ván nào anh cũng ăn jan… (Trần Dần, Sổ bụi – 1982)
Vậy là anh bỏ đi…
Không chơi cùng nhân loại nữa!
Còn bao điều chưa viết
Còn bao người rất thương chưa kịp lời từ tạ
Còn ngôi nhà chạm đất*
Hai nhà văn Việt Nam
chưa kịp chạm ước mơ…
Anh Nguyễn Quang Thân ơi!
Đêm cuối Thanh Đa
ngoài kia gió lộng…
em vẫn nghe mênh mang tiếng nước vỗ thì thầm
tiếng anh bình rất duyên. rất nghịch
về Trần Dần đích thực người đầu tiên cách tân Thơ Mới
chỉ đọc lên đã mở ra bao ám dụ rưng rưng
về văn chương, về con người
và số phận của con người, số phận của văn chương…
sáng. tối. một thời chữ nghĩa
Hay anh đang lặng im giữa Quán Văn rộn rịp
ngồi bên em kể về những trang văn…trang đời dang dở
ấm áp những ân tình
trăn trở…
Hay anh đang ở cafe Thứ Bảy
cùng chị Dạ Ngân nói về những nhà văn quốc doanh đong câu đếm chữ…ăn
lương
ăn cả lương tâm người cầm bút
giọng dịu dàng mà chắc nịch ngàn cân…
Đêm Thanh Đa…
hình như anh vẫn ngồi đó
lặng lẽ bên bao đồng đội
ngòi bút ngày càng thêm sắc
từng mảnh đời đau đáu chật trang văn…
hình như anh đang ngủ.
muộn phiền nào trong hạnh phúc viên mãn bất an?
Bình an. ngủ đi anh.
người anh lớn của tôi
mai.
một chuyến. không về…
Hạt bụi nào kiếp này trót nặng
Xin tháng ngày còn được cuốn theo nhau
anh chỉ ngủ thôi mà…”
(chị Dạ Ngân…bảo thế)
vỗ về em khi dòng lệ em rơi…
hay đang vỗ về mình
anh Thân ơi!
Vậy là anh bỏ đi…
Không chơi cùng nhân loại nữa…
thật sao?
anh!
POÈME SUR NGUYỄN QUANG THÂN
L’humanité – je ne joue plus avec vous
À chaque partie, vous trichez…
(Trần Dần, Sổ bụi – 1982)
Ainsi, tu es parti…
Tu ne joues plus avec l’humanité !
Tant de choses encore à écrire,
Tant de gens qui t’aiment encore, sans un dernier adieu,
Et cette maison touchant la terre*
Où deux écrivains vietnamiens
N’ont pas encore pu toucher leur rêve…
Ô Nguyễn Quang Thân !
La dernière nuit à Thanh Đa,
Dehors, le vent souffle…
J’entends encore le murmure des vagues,
J’entends ta voix malicieuse et pleine d’esprit,
Parlant de Trần Dần, véritable précurseur du Nouveau Poème,
Ses vers, à peine lus, ouvrent mille résonances vibrantes,
Sur la littérature, sur l’homme,
Sur le destin de l’homme et celui des lettres…
Clarté. Obscurité. Un temps des mots.
Es-tu en silence au cœur du Quán Văn effervescent,
Assis près de moi, racontant ces pages de vie… inachevées ?
Chaleureux dans l’affection,
Tourmenté par les injustices…
Ou es-tu au café du Samedi,
Aux côtés de Dạ Ngân, évoquant ces écrivains d’État,
Qui comptent leurs vers, mesurent leurs phrases…
Payés d’un salaire,
Payés aussi de la conscience du métier ?
Ta voix, douce mais d’une fermeté de mille poids…
Nuit de Thanh Đa…
On dirait que tu es encore là,
Silencieux, parmi tes compagnons,
Ta plume, de plus en plus aiguisée,
Tant de destins douloureux remplissant tes pages…
On dirait que tu dors.
Quel souci demeure dans ce bonheur inquiet ?
Dors en paix, mon grand frère,
Demain,
Un voyage… sans retour.
Quel grain de poussière pèse encore en cette vie ?
Puissent les jours à venir nous emporter encore ensemble…
“Il dort seulement…”
(Dạ Ngân me l’a dit,
Me consolant quand mes larmes coulaient…
Ou se consolant elle-même ?)
Ô Thân,
Ainsi, tu es parti…
Tu ne joues plus avec l’humanité…
Vraiment ?
Toi !
POEM ON NGUYỄN QUANG THÂN
“Humanity – I’m not playing with you anymore
Every game, you cheat…”
(Trần Dần, Sổ bụi – 1982)
So, you have left…
No longer playing with humanity!
So many things left unwritten,
So many who love you, still waiting for a farewell,
And that house touching the earth*
Where two Vietnamese writers
Never got to touch their dream…
Oh, Nguyễn Quang Thân!
The last night in Thanh Đa,
Outside, the wind howls…
I can still hear the murmuring waves,
I hear your witty, mischievous voice,
Speaking of Trần Dần, the true pioneer of the New Poetry,
His verses, just read aloud, unlocking layers of trembling meanings,
Of literature, of humanity,
Of the fate of people, the fate of words…
Light. Darkness. A time of letters.
Are you sitting in silence at the bustling Quán Văn,
Beside me, telling stories of unfinished pages… unfinished lives?
Warm with affection,
Restless with thoughts…
Or are you at the Saturday Café,
With Dạ Ngân, speaking of state writers,
Measuring their lines, counting their verses…
Paid with a salary,
Paid also with the conscience of a writer?
Your voice, gentle yet weighing a thousand tons…
Thanh Đa night…
It feels as if you’re still here,
Silent, among your comrades,
Your pen, ever sharper,
So many tormented lives filling your pages…
It feels as if you’re just sleeping.
What worries linger in your fulfilled yet restless happiness?
Sleep in peace, my dear elder brother,
Tomorrow,
A journey… of no return.
What speck of dust still weighs on this life?
May the days ahead still carry us together…
“He is only sleeping…”
(Dạ Ngân said,
Comforting me as my tears fell…
Or was she comforting herself?)
Oh, Thân,
So, you have left…
No longer playing with humanity…
Is it true?
You!
CHIỀU AN
KHÊ
Em gọi bóng chiều
thay lời tiễn biệt
phố núi ngập ngừng
sương kín hồn ai
Rồi đến. Rồi đi
tình chưa nói trọn
tình đã ngập hồn
màu chiều An Khê
Rồi xa vời vợi
vạn dặm sơn khê
xin giây phút này
quên vòng tử sinh
An Khê
23.3.25
SOIR À AN KHÊ
J’appelle l’ombre du soir
En guise d’adieu,
La ville de montagne hésite,
La brume envahit l’âme…
Arrivés, repartis,
L’amour à peine dit,
Déjà il emplit le cœur
De la couleur du soir à An Khê.
Puis vient l’éloignement,
Mille lieues de montagnes et de vallées…
Que ce moment
Oublie le cycle de vie et de mort.
An Khê,
23.3.25
AN KHĚ AFTERNOON
I call upon the evening shadows
As a farewell,
The mountain town hesitates,
Mist fills the soul…
We arrive, we leave,
Love left unspoken,
Yet it already floods the heart
With the hues of An Khê’s dusk.
Then comes the distance,
A thousand miles of mountains and valleys…
Let this moment
Forget the cycle of life and death.
An Khê,
March 23, 25
5 0 n ă m
t ì m. l ạ i. d ấ u. x
ư a
Ký ức là gì?
sao không thể gọi tên?
Cứ lặng lẽ qua bao ngày bao tháng
Cảm ơn em giữ hồn tôi một thuở
Bể dâu nào…
tôi cũng có Trưng Vương.
50 ans
Retrouver les traces d’autrefois
Qu’est-ce que la mémoire ?
Pourquoi ne peut-on la nommer ?
Silencieusement, elle traverse jours et mois…
Merci à toi d’avoir gardé mon âme d’un temps révolu.
Peu importe les tourments de la vie…
J’aurai toujours Trưng Vương.
50 Years
Searching for traces of the past
What is memory?
Why can’t it be named?
Silently, it passes through days and months…
Thank you for keeping my soul from a bygone time.
No matter the trials of life…
I will always have Trưng Vương.
HƯƠNG XUÂN
Dỏ dẻ đầu Xuân vừa nở
nồng nàn chiều.
huơng bỡ ngỡ.
đong đưa...
mấy mùa mưa nắng. nắng mưa
hiên nhà lặng lẽ. mùa xưa.
xa rồi...
nhớ ngày nào...
đất Quảng ơi,
nhớ chi nồng nẫu. nhớ hoa. nhớ người.
vô thường một chút hương vương
giêng hai còn đọng màu sương.
lộc tràn...
SG.
21.02.2021
Parfum de printemps
Les premières fleurs du printemps éclatent,
Leur senteur enivre le soir,
Un parfum troublant,
Se balançant…
Combien de saisons de pluie et de soleil ?
Sous l’auvent silencieux, les jours passés
Sont loin déjà…
Je me souviens…
Ô terre de Quảng,
Pourquoi ce souvenir brûlant ? Souvenir des fleurs, souvenir des êtres…
Un instant éphémère, un parfum flottant,
Janvier et février portent encore la brume,
Les bourgeons débordent de vie…
Saigon,
21.02.2025
Spring Fragrance
The first blossoms of spring have bloomed,
Their scent lingers in the evening air,
A tender, bewildering fragrance,
Swaying…
How many seasons of sun and rain have passed?
Under the silent eaves, the days of old
Are far away now…
I remember…
Oh, land of Quảng,
Why do these memories burn so deep? Memories of flowers, memories of
people…
A fleeting moment, a lingering scent,
January and February still hold the mist,
And buds burst forth in abundance…
Saigon,
February 21, 2025
KINH CỦA ĐÁ
Vạn sự thủy lưu thủy
Bách niên tâm ngữ tâm
(Trần Nhân Tông, Đăng Bảo Đài Sơn)
mây vẫn trắng ngàn năm như vẫn trắng
trời vẫn xanh vô thủy cũng vô chung
trên dấu xưa đá cùng đá trầm tư
hỏi gió núi về Vô Biên nhân chứng…
gió vẫn gió. triệu triệu năm vẫn thổi
thuở hồng hoang lộng lộng cõi trần gian
lẽ tử sinh. quay đã búng ngang trời
mật ngữ nào. cho tiền kiếp lai sinh
tôi lại về học bài kinh của đá
lặng im qua triệu triệu nắng và mưa
lặng im nghe vạn vạn kiếp luân hồi
trong vô tận. hóa thân nào cát bụi…
nghe trúc hát khúc an nhiên trong nắng
cuộc trần gian. điện ảnh. có rồi không
chuyện nhân sinh. sát- na này hạnh ngộ
đến rồi đi. xin trả hết ưu phiền…
Yên Tử
mùa đông 27.12.22
SOUTRA DE LA PIERRE
Tout coule comme l’eau du fleuve,
Cent ans, cœur à cœur, mots à mots.
(Trần Nhân Tông, Đăng Bảo Đài Sơn)
Les nuages sont blancs, blancs depuis mille ans,
Le ciel est bleu, sans commencement ni fin.
Sur les traces du passé, les pierres méditent en silence,
Interrogeant le vent des montagnes, témoin de l’Infini…
Le vent est toujours le vent, soufflant depuis des millions d’années,
Depuis l’aube du monde, il traverse l’univers humain.
La roue de la vie et de la mort tourne haut dans le ciel,
Quel secret murmure l’éternel retour des âmes ?
Je reviens apprendre le soutra de la pierre,
Silencieuse sous des millions de soleils et de pluies.
Silencieuse, écoutant d’innombrables renaissances,
Dans l’infini, quelle poussière deviendra ma prochaine forme ?
J’entends le bambou chanter un hymne de sérénité sous le soleil,
Le monde humain, un film éphémère—présent, puis effacé.
L’existence, une rencontre dans l’instant,
Venir et partir, que tout souci soit rendu…
Yên Tử,
Hiver du 27.12.22
SUTRA OF THE STONE
All things flow like water,
A hundred years, heart to heart, word to word.
(Trần Nhân Tông, Đăng Bảo Đài Sơn)
The clouds remain white, as white as a thousand years ago,
The sky remains blue, with neither beginning nor end.
Upon ancient footprints, stones sit in silent thought,
Asking the mountain wind, witness to the Infinite…
The wind is still the wind, blowing for millions of years,
Since the dawn of time, it sweeps across the human realm.
The wheel of life and death spins high in the sky,
What secret whispers of past and future lives?
I return to learn the sutra of the stone,
Silent through millions of suns and rains.
Silent, listening to countless cycles of rebirth,
In infinity, what dust shall be my next form?
I hear the bamboo singing a hymn of serenity in the sunlight,
This world—like a fleeting film, here and gone.
Life—just a brief encounter in time,
We come, we go—may all sorrows be let go…
Yên Tử,
Winter, December 27, 2022
G ử i n à n g D o n Q u i x o t e t h ờ i
4. 0
Em không ảo vọng. không phù phiếm, chẳng hư vinh
em biết em là ai
nàng Don Quixote của tôi
dịu dàng và quyết liệt
giơ tấm khiên đậy che sự thật
xoè dưới ánh mặt trời.
Chàng Don Quixote de La Mancha - nhà quý tộc tài ba xứ Mantra
tưởng cối xay gió là những gã khổng lồ tàn ác
chàng vung ngọn giáo cùn
dong ruổi trên lưng con lừa chiến mã gầy còm
mơ trừ họa cho dân
nàng Don Quixote của tôi
coi những gã khổng lồ văn chương
như cối xay gió
ngọn bút không nao núng
xổ toang những ngược ngạo dối trá có có không không trắng đen phù phép
trong đầu em những lesson, seminar, workshop,scientific paper
giả thuyết nào cũng đòi minh chứng rạch ròi
yes? no?
nàng Don Quixote của tôi
không chém vào không khí
ngọn bút tuôn trào khát khao sự thật
xoáy buốt lương tri.
sa mạc tình người
Don Quixote de La Mancha
đơn độc hành hiệp giúp đời
bảo vệ chính nghĩa
ngây thơ lạc lõng trong thế giới cổ tích-đời thường
em dũng cảm một mình
giữa sa trường chữ nghĩa lặng câm
đi đến cùng ranh giới giả-chân ráo riết rạch ròi rời rã
nàng Don Quixote của tôi
đi đi
em không bao giờ đơn độc
cái đẹp không thể chết
mặt trời không thề tắt
sự thật không thể lấp
nâng niu tấm lòng em
bài toán không thể giải?
ván cờ không người chơi?
bẫy người ngột ngạt
rừng rậm mê cung
trái tim Đan-Kô vẫn rực cháy
nàng Don Quixote của tôi
hãy kiêu hãnh ngẩng đầu!
Thị Nghè, ngày mới
tản mạn cho em
16.1.25
À Toi, Ma Don Quichotte de l’Ère 4.0
Je ne suis ni illusoire, ni frivole, ni avide de gloire,
Je sais qui je suis.
Ma Don Quichotte,
Douce et intrépide,
Brandissant ton bouclier pour couvrir la vérité,
L’élevant sous la lumière du soleil.
Don Quichotte de la Manche,
Noble chevalier de la terre de Mantra,
Voyait dans les moulins à vent d’affreux géants,
Brandissant sa lance émoussée,
Errant sur sa maigre monture,
Rêvant d’éradiquer le mal.
Ma Don Quichotte,
Voit en ces géants de la littérature
De simples moulins à vent.
Sa plume, jamais tremblante,
Déchire l’absurde, la supercherie,
Les illusions de vérité et de mensonge,
Le blanc et le noir, détournés par des artifices.
Dans son esprit, des leçons, des séminaires, des workshops, des articles
scientifiques,
Toute hypothèse exige des preuves claires :
Yes? No?
Ma Don Quichotte
Ne frappe pas dans le vide,
Sa plume jaillit, avide de vérité,
Perçant la conscience,
Dans un désert d’humanité.
Don Quichotte de la Manche,
Seul, chevalier errant au service du monde,
Défenseur de la justice,
Naïf, perdu entre conte de fées et réalité.
Toi, courageuse,
Dans l’arène muette des mots,
Tu poursuis, sans relâche,
La frontière impitoyable entre le vrai et le faux.
Ma Don Quichotte,
Avance,
Tu ne seras jamais seule.
La beauté ne peut mourir,
Le soleil ne peut s’éteindre,
La vérité ne peut être enterrée,
Je chéris ton âme.
Une équation sans solution ?
Une partie d’échecs sans joueur ?
Un piège étouffant,
Un labyrinthe sauvage ?
Le cœur de Danko brûle toujours.
Ma Don Quichotte,
Relève la tête, fièrement !
Thị Nghè, un matin nouveau
Divagations pour toi
16.1.25
To You, My Don Quixote of the 4.0 Era
I am not delusional, nor frivolous, nor hungry for fame,
I know who I am.
My Don Quixote,
Gentle yet fierce,
Raising your shield to guard the truth,
Holding it high beneath the sun.
Don Quixote de La Mancha,
The noble knight of Mantra,
Saw windmills as monstrous giants,
Wielding his blunt lance,
Riding his frail steed,
Dreaming of saving the people.
My Don Quixote,
Sees the giants of literature
As mere windmills.
Her pen never wavers,
Tearing apart absurdity, deceit,
Illusions of truth and falsehood,
Black and white, twisted by trickery.
In her mind, lessons, seminars, workshops, scientific papers,
Every hypothesis demands clear proof:
Yes? No?
My Don Quixote
Does not strike at empty air,
Her pen surges forward, craving truth,
Piercing the conscience,
Through a desert of humanity.
Don Quixote de La Mancha,
Alone, a wandering knight fighting for justice,
Defending righteousness,
Naïve, lost between fairytales and reality.
You, courageous,
In the silent battlefield of words,
Pursue, relentlessly,
The merciless boundary between truth and lies.
My Don Quixote,
Go on,
You will never be alone.
Beauty cannot die,
The sun cannot set,
Truth cannot be buried,
I cherish your soul.
An unsolvable equation?
A chess game without a player?
A suffocating trap,
A tangled labyrinth?
Danko’s heart still burns bright.
My Don Quixote,
Hold your head high with pride!
Thị Nghè, a new morning
Wandering thoughts for you
16.1.25
THẢ NỔI MÙA XUÂN
(thơ đôi)
đi trong luân hồi
đâu bờ bến đợi
trốn tìm hư vô.
ngày
rồi
cũng đã
tà dương
tan cùng nắng quái
vấn vương
năm tàn
em còn thả nổi mùa sang
tay niu
mùa cũ
mênh mang
tuổi
trời.
2.24
Laisser flotter le printemps
(Poème en duo)
Marcher dans le cycle éternel,
Où est le rivage qui attend ?
Se cacher, se chercher dans le néant.
Le jour
Puis
Déjà
Le crépuscule,
Se fond dans la lumière mourante.
L’année s’efface,
Tu laisses flotter une nouvelle saison,
Tandis que tes mains retiennent
L’ancienne.
L’infini…
Le ciel…
L’âge…
2.24
Let Spring Drift
(A Dual Poem)
Walking through the cycle of eternity,
Where is the waiting shore?
Hiding, seeking in the void.
Day
Then
Already
Dusk,
Fading with the dying light.
The year comes to an end,
You let a new season drift,
While your hands still hold
The old one.
Vast…
Sky…
Time…
2.24
HUYỀN THOẠI
ĐẤT
Sấm rền
rung từng thớ đất
Sấm rền
kền kền tán loạn
Sấm rền
nứt toác ngày đêm
mưa sao băng
Sấm rền
nhân loại trần truồng đôi mắt
cơn cuồng tỉnh bến sông mê
Sấm rền
lang sói vuốt nanh rụng hết
mặt trời cười trên những cánh diều em…
La Légende de la Terre
Le tonnerre gronde,
Faisant trembler chaque fibre de la terre,
Les vautours s’enfuient en désordre.
Le tonnerre gronde,
Déchirant jour et nuit,
Une pluie d’étoiles filantes.
Le tonnerre gronde,
L’humanité nue, les yeux grands ouverts,
Un délire éveillé au bord du fleuve des illusions.
Le tonnerre gronde,
Loups et chacals perdent griffes et crocs,
Le soleil rit sur les cerfs-volants des enfants…
The Legend of the Land
Thunder roars,
Shaking every fiber of the earth,
Vultures scatter in chaos.
Thunder roars,
Splitting day and night apart,
A rain of falling stars.
Thunder roars,
Humanity stands bare, eyes wide open,
A frenzied awakening on the riverbank of illusions.
Thunder roars,
Wolves and jackals lose their claws and fangs,
The sun laughs upon the children’s kites…
ĐIỆP KHÚC
ĐÊM
Có gì mong manh hơn
hơi thở
của ta
mà không ta!
Có gì vô thường hơn
nhân ảnh
có có
mà không không!
Ai biết sẽ về đâu
những sông dài vô tận?
ai biết đi về đâu
linh hồn tôi ngày tận?
Đêm rất đêm
chiếc lá cuối cùng
ngoài song
tôi vẽ
trong mơ…
Refrain de la Nuit
Qu’y a-t-il de plus fragile
que mon souffle,
qui est mien
sans être moi ?
Qu’y a-t-il de plus éphémère
que l’ombre humaine,
présente et absente
à la fois ?
Qui sait où vont
les fleuves sans fin ?
Qui sait où s’en ira
mon âme au dernier jour ?
La nuit est si profonde…
La dernière feuille
derrière la fenêtre,
je la dessine
dans un rêve…
Night’s Refrain
What is more fragile
than my breath,
which is mine
yet not me?
What is more fleeting
than a human shadow,
there and not there
at once?
Who knows where
the endless rivers go?
Who knows where
my soul will drift on its final day?
The night is so deep…
The last leaf
beyond the window,
I paint it
in a dream…
Mưa trên xóm đạo Tha
La
Tha La! Tha La!
mưa hoàng hôn lặng lẽ nhòe xóm đạo
tháp chuông nghiêng mây xám phủ ngang trời
tôi ngại ngần trong náo nức về đây
mỗi bước chân thổn thức niềm phế phủ
nép bên song
tín đồ
dâng lời kinh đồng vọng
nghe thầm thì mưa kể cuộc tồn vong
Tha La! Tha La!
đâu Tha La có trái ngọt cây lành?
đâu nắng vàng hanh rừng xanh mái lá?
xác hoa nào vọng tiền kiếp rưng rưng
đâu thổ mộ xe nhịp nhàng vó ngựa?
chợ miền quê: xâu mía ghim, củ ấu… tấm quà vui?
lời kinh cầu sớm tối lạc về đâu?
quạnh hiu chiều
cổng giáo đường im kín
tiếng chuông rung
trầm thống cuộc biển dâu
mưa hoàng hôn
trên ngõ về xóm đạo
máu ngược dòng chảy suốt mấy ngàn năm
chiều gọi chiều trong bàng hoàng thức dậy
chuyện Tha La còn rướm tim ướt lệ
chuyện Tha La còn sôi dòng huyết quản
“Buồn xưa xưa, ngây ngất buồn xưa xưa
Ôi xóm đạo hiền hòa xanh cây trái
sớm trưa chiều lam lũ bỗng quạnh hiu
những đàn chiên khi lửa loạn quê hương
nào xá chi phận mỏng cánh bèo
không tấc sắt vẫn một lòng trung dũng
vì nghĩa lớn nguyện dâng thân bồi đắp
giữ mái nhà. ruộng lúa.
giữ Tha La
tiếng chuông rung thống thiết gọi lên đường
Tôi lặng bước sân giáo đường
mờ lệ
chuyện Tha La
nhức nhối thiết thương trào
“Quỳ cạnh Chúa, đám chiên lành run rẩy:
Lạy Đức Thánh Cha!
Lạy Đức Thánh Mẹ!
Lạy Đức Thánh Thần!
Chúng con xin về cõi tục để làm dân…
“ Người nước Việt ra đi vì nước Việt”
mây gió còn khắc ghi hồn trung liệt
Tha La ơi
ngạo nghễ
oán hờn
đau thương
kiêu hãnh
“ Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi
còn giặc thù. xương máu. nguyện hy sinh
lời kinh cầu theo sa trường nóp giáo
tiếng chuông ngân ngàn cõi khóc luân hồi..
tôi trở về
mưa hoàng hôn trên xóm đạo Tha La
mưa hoàng hôn trên nỗi niềm dân tộc
tháp chuông nghiêng
mây xám phủ ngang trời
lẽ hưng vong đâu chỉ một Tha La
bao làng quê giặc tràn sang xâm lấn
sống trên đời ngửa mặt với non sông
người nước Việt quyết giữ tròn đất Việt
giọt máu hồng son sắt gửi thiên thu
chuyện Tha La
ngày ấy.
chuyện bây giờ.
Tha La 18.9.24
Pluie sur le hameau catholique de Tha La
Tha La! Tha La!
La pluie du crépuscule, silencieuse, brouille le hameau catholique,
Le clocher penché sous les nuages gris.
Je reviens ici, hésitant au milieu de l’effervescence,
Chaque pas résonne d’une douleur passée.
À travers les fenêtres,
Les fidèles murmurent leurs prières,
Écoutant en secret la pluie raconter l’histoire d’une existence fragile.
Tha La! Tha La!
Où sont les fruits sucrés, les arbres bienveillants?
Où est le soleil doré, réchauffant la forêt et les toits de chaume?
Quel écho lointain fait vibrer le passé dans les pétales fanés?
Où sont les tombes foulées par les chevaux au galop?
Le marché du village : brochettes de canne à sucre, châtaignes d’eau…
des cadeaux de joie?
Où se perdent les prières récitées matin et soir?
Le soir est solitaire,
Les portes de l’église restent closes,
Le glas résonne,
Pleurant un monde en bouleversement.
Sous la pluie du crépuscule,
Sur le sentier menant au hameau catholique,
Le sang remonte à contre-courant, coulant depuis des millénaires.
Un soir en rappelle un autre, éveillant la stupeur,
L’histoire de Tha La saigne encore dans les cœurs,
Son sang bout toujours dans les veines.
“Une tristesse ancienne, enivrante, infiniment ancienne…”
Ô hameau catholique, doux et verdoyant,
Où l’on peinait dès l’aube jusqu’au soir, soudain déserté…
Les troupeaux de brebis, dans les flammes de la guerre,
N’ont pas hésité à affronter leur fragile destin,
Sans arme, mais avec un courage inébranlable,
Offrant leur vie pour défendre leur terre,
Préservant leurs foyers, leurs rizières,
Préservant Tha La,
Alors que les cloches appelaient à se lever pour partir au combat.
Je marche lentement dans la cour de l’église,
Les yeux noyés de larmes.
L’histoire de Tha La,
Brûlante de douleur, transperce mon cœur.
“À genoux près du Christ, les brebis tremblantes supplient :
Ô Père Saint !
Ô Mère Sainte !
Ô Esprit Saint !
Laissez-nous retourner au monde terrestre pour y être peuple…”
“Les fils du Vietnam sont partis pour leur patrie.”
Le vent et les nuages gardent à jamais l’âme des héros tombés.
Tha La,
Fière,
Pleine de rancœur,
De douleur,
Mais d’une dignité indomptable.
“Depuis toujours, combien reviennent des guerres?”*
Tant que l’ennemi menace, le sang et les os seront offerts en sacrifice.
Les prières accompagnent les guerriers vers le champ de bataille,
Et le glas pleure à jamais dans le cycle des renaissances…
Je suis revenu,
Sous la pluie du crépuscule, au hameau catholique de Tha La,
Sous la pluie du crépuscule, portant la douleur d’un peuple.
Le clocher penché,
Les nuages gris couvrent le ciel,
Le destin d’une nation ne se limite pas à un seul Tha La.
Tant de villages furent envahis par l’ennemi.
Vivre, c’est lever les yeux vers la montagne et la mer,
Les fils du Vietnam protègeront leur terre,
Leur sang écarlate scellera l’éternité.
L’histoire de Tha La,
D’hier,
D’aujourd’hui…
Tha La, le 18 septembre 2024
Rain Over the Catholic Hamlet of Tha La
Tha La! Tha La!
The twilight rain falls silently, blurring the Catholic hamlet,
The church bell tower leans beneath the gray clouds.
I return hesitantly amid the stir of memories,
Each step echoes with the sorrow of a fallen past.
Through the windows,
The faithful murmur their prayers,
Listening in silence as the rain whispers a tale of survival.
Tha La! Tha La!
Where are the sweet fruits, the blessed trees?
Where is the golden sunlight warming the forest and thatched roofs?
Which faded blossoms still carry the echoes of past lives?
Where are the ancient graves, once trampled by galloping horses?
The village market—skewers of sugarcane, water chestnuts… simple gifts
of joy?
Where have the morning and evening prayers drifted away?
The evening stands desolate,
The church gates remain shut,
The bells toll,
Lamenting the tides of fate.
Twilight rain
Falls upon the path to the Catholic hamlet,
Blood flows backward through the centuries,
One evening calls out to another, awakening old sorrows,
The story of Tha La still bleeds within the heart,
Its veins still pulse with unforgotten fire.
“An ancient sorrow, intoxicating, infinitely old…”
O gentle Catholic hamlet, lush and green,
Toiling from dawn till dusk, now suddenly deserted…
The flocks of faithful, in the flames of war,
Did not falter before their fragile fate,
Without weapons, yet unyielding in their courage,
Offering their lives to defend their land,
Preserving their homes, their rice fields,
Preserving Tha La,
As the bells rang out a call to arms.
I walk slowly through the church courtyard,
My eyes clouded with tears.
The story of Tha La,
A piercing sorrow, overflows within me.
“Kneeling before Christ, the trembling flock prays:
O Holy Father!
O Holy Mother!
O Holy Spirit!
Let us return to the mortal world to live as its people…”
“The sons of Vietnam have left for their homeland.”
The winds and clouds forever hold the souls of the fallen heroes.
Tha La,
Proud,
Filled with anguish,
With sorrow,
Yet unbreakable in its dignity.
“Since time immemorial, how many have returned from war?”
As long as enemies invade, blood and bones will be offered in sacrifice.
Prayers follow the warriors to the battlefield,
And the bells weep eternally for the cycle of fate…
I have returned,
Under the twilight rain, to the Catholic hamlet of Tha La,
Under the twilight rain, bearing the sorrows of a nation.
The leaning bell tower,
Gray clouds draping the sky,
The fate of a country is not bound to Tha La alone.
So many villages have faced invasion.
To live is to stand with honor before the mountains and seas,
The sons of Vietnam will guard their land,
Their crimson blood an unbreakable oath to eternity.
The story of Tha La,
Of yesterday,
Of today…
Tha La, September 18, 2024
Tiếng còi tàu
Tiếng còi tàu hôm nay không về ngang ga Bình Triệu
1h. 2h. 3h…
có chuyến tàu nào về ngang tôi không?
Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay không rung
4h. 5h…
Ban mai bỗng không phải ban mai
Cái ban mai quen thuộc
đi đâu?
Sài Gòn đã thức.
Những chiếc xe tải từ ngoại ô đang vào thành phố
tiếng bánh xe miết vào lòng đường nhựa.
tiếng thắng rít trên đường
như có gì rạn vỡ.
Sở thú hôm nay không nghe vẳng lại
tiếng cọp gầm, vượn hú xa xa
ừ. lâu rồi. không biết chúng còn sức để gầm để rú
lâu rồi…
Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay không rung
Ban mai bỗng không phải ban mai
Cái ban mai quen thuộc
đi đâu?
Tôi chờ tiếng chim chích chòe chim sẻ chim sâu
chút nữa thôi. 5h.6h…
sáng nào cũng thi nhau nhảy trên nóc nhà hàng xóm
nhảy nhót trên mái hiên cửa sổ nhà tôi
ríu rít hỏi han nhau
như đêm qua ai còn ai mất
như hôm nay lời chúc an lành
ríu rít. ríu rít.
Tôi cố thu mình thật nhỏ.
Tôi cố nín từng hơi thở
ước gì có thể vô hình.
ước gì có thể biến mất khỏi những ồn ào phố chợ người xe ít phút nữa
thôi sẽ xé đêm yên tĩnh
để cuộc chuyện trò ban mai không ai phá hỏng
để ban mai còn là ban mai.
thanh khiết. vẹn nguyên.
từng âm thanh vạn vật giao hòa
như cuộc đời
chính nó
hồn nhiên bản năng
trong trẻo
ban sơ
Tôi soi gương khuôn mặt của đêm
úa nhàu. xộc xệch.
tôi đánh phấn khuôn mặt của đêm
tô chút phấn hồng
vẽ thêm màu son mới
đánh lừa mình. vọng ảo chút thanh xuân.
ôi ban mai. có còn là ban mai.
phấn son cũng chỉ là son phấn
lạ lẫm cả khuôn mặt mình.
hay khuôn mặt của đêm.
sáng nay sao tất cả đều im lặng.
im lặng
im lặng
có phải bình minh không về không?
Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay sao không rung?
Thị Nghè,04.03.2021
Le Sifflet du Train
Le sifflet du train, aujourd’hui,
ne passe pas par la gare de Bình Triệu.
1h. 2h. 3h…
Y a-t-il un train qui passe par moi ?
La cloche de l’église de Thị Nghè ne sonne pas aujourd’hui.
4h. 5h…
L’aube, soudain, n’est plus l’aube.
Où est donc passée
cette aube familière ?
Saïgon s’est réveillée.
Les camions viennent de la banlieue,
leurs roues frottent le bitume,
leurs freins crissent sur la route,
comme si quelque chose se brisait.
Au zoo, aujourd’hui,
je n’entends plus les rugissements des tigres,
ni les cris lointains des gibbons.
Depuis longtemps,
je ne sais plus s’ils ont encore la force de rugir et de hurler…
Depuis longtemps…
La cloche de l’église de Thị Nghè ne sonne pas aujourd’hui.
L’aube, soudain, n’est plus l’aube.
Où est donc passée
cette aube familière ?
J’attends le chant des moineaux, des tourterelles, des bruants…
Encore un peu… 5h. 6h…
Chaque matin,
ils sautillent sur le toit du voisin,
piaillent sous mon auvent,
se questionnent à voix haute :
qui est encore là après cette nuit ?
qui souhaite la paix pour aujourd’hui ?
Piaillements. Piaillements.
Je me fais toute petite,
je retiens mon souffle,
je voudrais devenir invisible,
disparaître un instant de ce vacarme des rues,
avant que la ville ne déchire la nuit silencieuse.
Je voudrais préserver
ces instants d’aube,
intacts, purs,
où chaque son s’accorde à la vie,
à son essence,
simple et instinctive,
lumineuse,
originelle.
Je regarde dans le miroir
le visage de la nuit,
froissé, fatigué.
Je le poudre,
je lui donne une touche de rose,
une touche de rouge,
je me trompe moi-même,
je cherche une illusion de jeunesse.
Mais l’aube est-elle encore l’aube ?
Le fard reste du fard.
Je ne reconnais plus mon visage.
Ou bien est-ce le visage de la nuit ?
Pourquoi tout est-il silencieux ce matin ?
Silence.
Silence.
L’aube ne reviendrait-elle pas ?
Pourquoi la cloche de l’église de Thị Nghè ne sonne-t-elle pas
aujourd’hui ?
Thị Nghè,
04.03.2021
The Train Whistle
The train whistle today
does not pass by Bình Triệu station.
1 AM. 2 AM. 3 AM…
Is there a train passing through me?
The bells of Thị Nghè Church do not ring today.
4 AM. 5 AM…
Dawn, suddenly, is no longer dawn.
Where has
that familiar morning gone?
Saigon has awakened.
Trucks roll in from the suburbs,
their wheels scraping the asphalt,
their brakes screeching on the road,
as if something is breaking.
At the zoo today,
I do not hear the tigers roar,
nor the distant calls of the gibbons.
For so long now,
I wonder if they still have the strength to roar and cry out…
For so long…
The bells of Thị Nghè Church do not ring today.
Dawn, suddenly, is no longer dawn.
Where has
that familiar morning gone?
I wait for the sparrows, the warblers, the finches to sing…
Just a little longer… 5 AM. 6 AM…
Every morning,
they dance on the neighbor’s roof,
chirping under my eaves,
chattering among themselves:
who is still here after the night?
who is offering blessings for the new day?
Chirping. Chirping.
I try to make myself small,
I hold my breath,
I wish I could disappear,
just for a moment, from the city’s noise,
before it tears apart the quiet of the night.
I long to preserve
these moments of dawn,
pure, untouched,
where every sound blends with life itself,
its raw essence,
instinctive,
luminous,
pristine.
I gaze into the mirror
at the face of the night,
wilted, disheveled.
I dust it with powder,
brush on a little blush,
add a touch of red,
fooling myself,
chasing a fleeting trace of youth.
But is dawn still dawn?
Makeup is just makeup.
Even my own face feels unfamiliar.
Or is it the face of the night?
Why is everything silent this morning?
Silence.
Silence.
Has dawn refused to come?
Why do the bells of Thị Nghè Church not ring today?
Thị Nghè,
March 4, 2021
T ạ t q u a đ ờ i n h a u
Và ai ghé lại bên đời…
Âm thầm đánh thức một thời tóc xanh?
Cho ngày thêm nắng hong hanh
Cho đêm thăm thẳm song hành chiêm bao…
Xua tay đuổi cái oanh vàng
Ngỡ chừng một thoáng trần gian vô thường
Xua tay đuổi nhớ, đuổi thương
Em về chắt mộng miên trường…dỗ quên!
Chỉ còn kí ức không tên,
Chỉ còn là những mông mênh tháng ngày
Đường xa chút bụi quẩn quanh
Tóc mai dài vắn… mong manh cánh hồng…
May, 22, 2014
Passage éphémère dans une vie partagée
Et qui donc est passé dans ma vie…
Éveillant en silence un temps de cheveux verts ?
Pour que le jour s’illumine d’un soleil plus doux,
Pour que la nuit profonde accompagne mes songes…
Je chasse d’un geste le loriot doré,
Pensant qu’un instant, le monde n’est qu’éphémère.
Je chasse d’un geste le souvenir, l’attachement,
Je reviens, recueillant les rêves infinis… pour les apaiser dans
l’oubli.
Il ne reste que des souvenirs sans nom,
Il ne reste que des jours et des nuits immenses.
La route est longue, un peu de poussière tourbillonne,
Mes tempes, aux cheveux courts et longs, frêles comme un pétale de rose…
Mai, 22, 2014
A Fleeting Passage in a Shared Life
And who has passed through my life…
Silently awakening a time of youthful hair?
Bringing more sunlight to the day,
And guiding my dreams through the endless night…
I wave away the golden oriole,
Believing, for a moment, that life is but ephemeral.
I wave away memories, affections,
Returning to gather endless dreams… lulling them into forgetfulness.
Only nameless memories remain,
Only the vastness of days and nights endures.
The road stretches far, dust swirling in its wake,
My temples, with hair both short and long, fragile like a rose petal…
May 22, 2014
THÂN TRỌNG SƠN dịch
( tháng 3 / 2025 )
Trang Thân Trọng
Sơn
art2all.net |