|
VĂN HỮU ____________________________________________
Trần Quang Thiệu
Tạp Ghi Mùa Thu
Yosemite
I. Mùa Thu Yêu Đương Bạn thân, Bạn có biết là ngày đầu tiên của mùa thu thay đổi hàng năm không? Năm 2011 mùa thu bắt đầu ở Bắc bán cầu vào ngày Sept. 23, nhưng năm nay (2012) lại là ngày Sept. 22! Rắc rối quá phải không bạn, thế nhưng với những người đi biển thời xa xưa của chúng ḿnh th́ mùa thu bắt đầu vào ngày mặt trời “di chuyển” trong cùng mặt phẳng với đường xích đạo của trái đất, để rồi nghiêng dần xuống Nam bán cầu, mang cái không khí se lạnh về với chúng ta, và mùa thu bắt đầu ngày hôm nay khi tôi viết những ḍng này để tâm t́nh với bạn về những giấc mơ t́nh yêu. Với nhiều người, và với tôi, mùa thu là mùa yêu đương và cũng là mùa ly biệt. Cái không khi se lạnh làm người ta cảm thấy cô đơn nên dễ t́m tới nhau. Se lạnh chứ không quá lạnh, chỉ một chiếc áo khoác mỏng, hay một ṿng tay là đủ ấm, đủ cho những bước chân quấn quít trên lá vàng, đủ cho nụ hôn nhẹ trên bờ môi làm cháy bỏng cuộc t́nh. Mùa thu cũng là mùa bắc cầu Ô Thước trên trời cho Ngưu Lang Chúc Nữ của chuyện thần tiên gặp nhau sau những ngày xa cách. Không biết áo nàng Chúc Nữ qua cầu có bị gió bay hay không nhưng yêu nhau cởi áo cho nhau, cho niềm đam mê vô tận, và để rồi khi xa nhau nước mắt biến thành những giọt mưa thu. Mùa thu yêu đương nào của tôi cũng ngọt ngào và chua xót, chẳng khác ǵ Ngưu Lang Chúc Nữ trên trời. Tôi xa Đà Lạt vào mùa thu, mang theo mối t́nh học tṛ làm hành trang vào đời, để sau này những lúc nhớ thương chỉ muốn quay tàu về hướng núi, dù đường biển xanh xa cách muôn trùng. Mối t́nh thời mới lớn rồi cũng tan dần như bọt sóng đại dương. Tàu tôi ghé bến sông Hàn, và tôi lại có một mùa thu yêu đương, một mùa thu ly biệt v́ ngu ngơ đi t́m hạnh phúc ở bên kia đường chân trời. Chưa hết, mùa thu năm 1971 tôi rời New Port, Rhode Is-land, sau hai năm lưu lạc xứ người, bỏ lại sau lưng một người con gái tóc vàng mắt xanh gặp nhau ở một lớp học ban đêm tại Boston University. Chỉ là một mối t́nh thoáng qua nhưng cũng đủ xót xa cho thân phận con người v́ tôi không thể mang cô ấy về VN trong lúc chiến tranh đang mịt mù trên quê hương nghèo đói, và hơn thế nữa có một người đang đợi tôi trở về, chấp nhận và tha thứ cho tôi những mùa thu đi hoang. Tôi chưa bao giờ đếm những cuộc t́nh nhưng khi nghe Khánh Ly hát “Nh́n Những Mùa Thu Đi” tôi không bao giờ đồng ư với TCS về những câu:
Chuyện chúng ḿnh ngày xưa Với tôi “chuyện chúng ḿnh” của những cuộc t́nh xa xưa hay gần gụi cũng chỉ đi sâu vào kư ức chứ chưa bao giờ nhạt phai, mặc dù tôi đă có một gia đinh rất êm ấm, tràn đầy yêu thương. Bạn thân, Tôi thường bị gán cho cái tội “lăng mạn đa t́nh”, nhất là trong thế giới ảo, v́ những truyện ngắn tôi viết, và v́ tôi biết yêu rất sớm, khi c̣n rất trẻ. Thằng cháu ngoại tôi chưa đầy 5 tuổi, mới học mẫu giáo, hôm qua về nhà thủ thỉ với mẹ nó “I have a crush on Emily …”. Nó nói tiếp Emily là con bé Vietnamese bé tí tẹo trên vai mang cái “Hello Kitty” backpack, và “looks so cute”. Mẹ nó hết hồn, rồi bật cười ha hả, kết luận là thằng nhỏ “có máu ông ngoại”. Không biết là có “oan ôi ông địa” hay không nữa, nhưng phải công nhận là hậu sinh khả úy, và “quan ta” đă thực sự hết thời! Bạn và tôi chỉ c̣n một chút quá khứ làm hành trang, lâu lâu kể chuyện ngày tháng cũ cho vui cuộc đời, chứ thực sự chúng ḿnh bây giờ hiền khô, phải thế không bạn thân? Sept. 22, 2012 – Ngày Thu Phân (Autumnal Equinox)
****
II. Một Lần Xa Bến Bạn thân, “Ngày mai anh đi, biển nhớ tên anh gọi về”. Tôi sửa một chữ trong bài hát của TCS để kể cho bạn nghe về một người con gái tôi gặp gỡ mùa thu năm nào tại San Juan, Puerto Rico. Hơn bốn mươi năm rồi đó bạn! Tàu ghé bến, tôi lên bờ lang thang trong thành phố lạ, lúng túng với tấm bản đồ thắng cảnh trong tay, ngơ ngác nh́n, không biết đi về hướng nào. Cô ấy th́nh ĺnh xuất hiện, mỉm cười chào hỏi người khách lạ, và bằng broken English hai chúng tôi làm quen với nhau, để có với nhau một kỷ niệm mà qua bao nhiêu năm dài tôi vẫn không quên. Cô sinh viên nhỏ nhắn dễ thương đó muốn thực tập Anh ngữ nên trở thành tour guide, nắm tay tôi chen chúc trên những chuyến xe bus đông người, đưa tôi rong chơi khắp thành phố, và cuối cùng tới một băi biển cát trắng, nước trong xanh như đôi mắt người con gái gốc Tây Ban Nha tôi vừa quen. Tôi nhờ một người lạ chụp cho chúng tôi một bức h́nh, và cô ấy đă ôm lấy tôi, ngả đầu trên vai như một đôi t́nh nhân. Chia tay nhau và không hẹn bao giờ gặp lại v́ tôi biết chỉ là bèo nước tương phùng một lần ngắn ngủi, và cô ấy cũng không thể nào tới tiễn đưa tôi ngày hôm sau v́ chiến hạm cặp cầu trong quân cảng của Hải Quân Hoa Kỳ, người dân địa phương không được quyền vào. Tàu tách bến đi về hướng kinh đào Panama, tôi đứng trên đài cao nh́n về thành phố, bâng khuâng nhẹ thở dài v́ nhớ người. Tấm h́nh chụp chung với cô gái đó tôi mang trên người nhiều năm, cho đến khi tôi quen và yêu một người con gái bên bờ sông Hàn. T.N. “tịch thu” tấm h́nh v́ không muốn tôi nhớ tới bất cứ ai ngoài người tôi đang yêu. Tuần tới tôi trở lại San Juan, đi lại một đoạn của đường biển xưa, và cũng là để sống lại một giây phút êm đềm của đời thủy thủ. Tôi không nghĩ là sẽ có một phép lạ cho tôi gặp lại người con gái năm xưa đó, và nếu có gặp lại cũng đâu có thể nào nhận ra nhau. Tôi đâu c̣n là người thủy thủ trẻ trung năm nào, và cô ấy bây giờ có lẽ cũng đă là một bà già tóc bạc da mồi. Kỷ niệm một thời đẹp như giấc mơ, gặp lại nhau làm chi cho thực tế phũ phàng. Tôi đă thất vọng năo nề với thắng cảnh Trung Quốc người đông như kiến, chen lấn nhau mà chẳng thấy được ǵ, nào đâu có “trống trường thành lung lay bóng nguyệt” huyền ảo của thơ văn như tôi viết cho bạn trong lá thư vừa qua. Bạn thân, Một người bạn văn hỏi trong cuộc đời lang bạt tôi có mối t́nh nào sâu đậm hay chỉ là thoảng qua như một lần ghé bến. Thú thật với bạn là tôi có nhiều lần gặp gỡ, và lần nào cũng để lại cho tôi những rung động để trở thành những kỷ niệm không quên. Người con gái tôi gặp ở San Juan năm nào đó không thể coi là một người t́nh, chỉ là thoáng qua thế mà tôi vẫn nhớ, như vậy làm sao quên được những người đă cho tôi bờ môi nóng và da thịt mềm, dù thời gian có ngắn ngủi hay đă có nhau một năm hay một tháng của cuộc đời. Mùa hè Carlsbad nắng vàng vẫn rực rỡ, nhưng khi tôi từ San Juan trở về trời sẽ lại sắp vào thu, và mùa thu dịu êm là mùa thu cho tôi nhớ người. K. vẫn ở bên tôi thật dịu dàng, buổi sáng vẫn pha cho tôi ly cà phê ấm nồng, vẫn nh́n tôi bằng đôi mắt thương yêu mỗi khi tôi húng hắng ho v́ cơn suyễn, và vẫn thường đếm những buổi sáng có nhau bên đời v́ không ai biết là ḿnh c̣n lại bao nhiêu năm trong cuộc sống. Mối t́nh nào cũng sâu đậm, nhưng chỉ có mối t́nh cuối là đáng kể nhất v́ đó là t́nh yêu, và t́nh nghiă, mà chúng ta mang theo đến phút tận cùng của cuộc đời. Tôi không bao giờ phải một lần xa bến nữa, và bạn cũng vậy, phải thế không bạn thân? Aug. 12, 2013
III. Nắng Gió Mùa Thu Cali Bạn thân, Thấm thoát tôi về nơi mù sương này cũng đă được gần 6 năm? Sáu năm của tuổi trẻ năm xưa là một đoạn đời rất ngắn v́ đời sống thay đổi đến chóng mặt, chứ không dài bất tận như sáu năm của tuổi già bây giờ. Từ dạo về đây nếp sống của tôi hầu như không có ǵ mới lạ, vẫn là những ngày êm đềm với ly cà phê buổi sáng, với những chiều nắng nhạt đi bộ trên con dốc trước nhà, và thỉnh thoảng là những chuyến đi xa để nhớ để quên. Báo tin bạn biết là tuần tới tôi sẽ lại đi xa ít lâu, gần cuối tháng Mười mới trở về. Chuyến đi này có vẻ hơi “vất vả” v́ các nước của miền Nam Âu Châu gần nhau nên ngày nào du thuyền cũng ghé bến, và từ hải cảng phải mất vài giờ xe bus mới vào thăm được các thắng cảnh trong đất liền. Tôi sẽ ghé vào Vatican, và dù là người ngoại đạo, tôi cũng sẽ thầm cầu nguyện cho bạn, và cho cả những người không quen v́ chiến tranh mà gia đ́nh phải xa cách, chia ĺa. Đi du lịch xa bằng tàu thủy th́ tương đối an toàn, thế nhưng trước khi xuống được tàu đă phải qua trải qua ít nhiều đắng cay. Chuyến bay từ Mỹ sang Âu Châu là một hành tŕnh dài khá mệt nhọc cho những hành khách mua vé “kiệm ước” như tôi. Thủ tục an ninh, cởi giày, cởi áo cho người ta sờ nắn, và vật vă chờ đợi ở phi trường đủ làm ḿnh bực bội, và đôi khi c̣n lo sợ là chuyến bay có thể bị mấy ông Hồi Giáo quá khích “hỏi thăm sức khoẻ” nữa chứ! Biết vậy mà “ḍng máu giang hồ” vẫn chưa cạn khô, vẫn lang thang đi t́m những h́nh bóng cũ không quên. Tháng ngày trầm lặng nên nhiều lúc đầu óc trống rỗng, chẳng biết viết ǵ thăm bạn, thôi th́ hôm nay tào lao nắng mưa là chuyện của trời, vậy nhé bạn thân. Đă vào thu nhưng thời tiết Cali vẫn chưa se lạnh như những mùa thu dịu êm trước đây. Buổi chiều có nhiều hôm rất nóng, và hạn hán nữa, nên cháy rừng liên miên. Năm ngoái những ngọn đồi quanh nơi tôi cư ngụ đă cháy trơ trụi nên năm nay chắc chẳng c̣n ǵ cho thần hoả viếng thăm. Ông hàng xóm của tôi cũng vừa lên đường đi chơi xa, nhờ tôi trông nhà dùm, và nhắn tôi là nếu “có ǵ” th́ điện thoại cho ông ta biết. Tôi nghĩ thầm, nếu “có ǵ” xảy ra th́ cũng chỉ c̣n một đống tro tàn, và tôi chắc cũng chẳng c̣n ḷng dạ nào gọi cho ông ta để báo tin! Cali hạn hán, cháy rừng thế nhưng tiểu bang của bạn lại mưa gió tơi bời, cuồng phong và lũ lụt gây ra bao nhiêu là đổ vỡ hoang tàn. May là bạn vẫn yên lành, mừng cho bạn. Tôi từng nghe người ta kể chuyện về một gia đ́nh người Việt sợ Cali động đất nên bán nhà, di chuyển về một tiểu bang miền Đông, thế nhưng trên xa lộ xuyên bang xe của họ gặp tại nạn thảm khốc. Đúng là trời gọi ai người ấy dạ, chứ biết làm sao mà tránh được thiên tai! Bạn thân, Dạo này tôi coi TV hơi nhiều bạn ạ, và có lúc chợt thấy buồn v́ tin tức thời sự mặc dù những chuyện xảy ra trên thế giới hầu như chẳng có ǵ ảnh hường tới đời sống của chúng ḿnh, và nếu có th́ cũng chỉ là những ǵ vụn vặt chứ không thê thảm như đang xảy ra ở những nơi xa xôi như Gaza, Iraq hay Syria … nơi khói lửa mịt mù, chẳng khác ǵ VN chúng ḿnh thời loạn ly trước năm 1975. Nhớ VN nên Q. và tôi đă hoạch định xong chuyến hải hành “nam tiến” từ Hồng Kông trong năm tới. Chúng tôi sẽ ghé vào vài hải cảng của đất nước ḿnh nhưng chỉ là một hoặc hai ngày ngắn ngủi, không đủ thời gian cho tôi lên Đà Lạt thăm lại thành phố thời hoa niên. Bạn bè Bảo B́nh chỉ c̣n Vinh ở Sài G̣n và Vĩnh Lợi ở Đà Nẵng. Không biết bạn ta bây giờ ra sao. Bốn mươi năm không gặp nhưng t́nh chưa cũ, phải thế không “Mệ” (*), và không biết “Ba Cụt” c̣n nhớ “Cá Sơn” và tôi? T́nh thân, Sept. 24, 2014 (*) Nick names do bạn bè đặt ngày chúng tôi c̣n ở trong quân trường.
IV. Mùa Thu Ngày Nắng Muộn Bạn thân, Nghe tin những tiểu bang miền Bắc Mỹ mấy hôm nay gió tuyết và mưa băo ngập trời, tôi lắc đầu thương bạn ta quá đi thôi! Cali nơi tôi sống mùa thu năm nay tới muộn, nắng vẫn vàng, trời vẫn đủ ấm cho thiên hạ dập d́u ngoài băi biển, và riêng tôi vẫn c̣n có thể dậy sớm ra hồ bơi, vui với tuổi vàng. Thành phố này tiền thuế nhiều quá, không biết làm ǵ cho hết nên ho xây một cái park rộng mênh mông cho cả … chó và người! Chó có chỗ riêng để chạy rông c̣n người ngoài những tiện nghi khác c̣n có hai hồ bơi nước ấm ngoài trời, đủ rộng cho những người chậm chạp như tôi chiếm riêng một lane, nằm ngửa thả trôi nh́n trời xanh mây trắng hững hờ mà chẳng làm phiền ai. Bạn c̣n nhớ trường SQHQ Nha Trang của chúng ḿnh ngày xưa không? Cái trường do Tây xây để lại cho VN ḿnh, có hai sân tennis nhưng không có hồ bơi, (có lẽ v́ Tây ở bẩn, lười tắm), nên anh em chúng ḿnh hàng tuần bị luấn luyện viên thể thao dẫn ra biển, từ cầu tàu nhẩy xuống nước, bơi cho đủ 50 thước mới được ra về. Đứa nào bơi không nổi, gần hết hơi mới được vớt lên để tuần sau … bơi tiếp. Mấy thằng miền sông nước Hậu Giang, hoặc con nhà giàu hội viên của “Cercle Sportif Saigonnais”, nhẩy xuống nước bơi như nhái, c̣n dân nhà quê Đà Lạt như tôi bơi … chó được vài thước đă muốn ch́m. Huấn luyện như vậy mà khi ra trường tôi cũng bơi được đủ 50 thước, và may mắn là sau này khi chỉ huy chiến hạm tôi đă không bao giờ phải khoe tài bơi lội với nhân viên! Cái công viên của thành phố không chỉ có hai hồ bơi mà c̣n có cả spa nước nóng đủ chỗ cho 25 người! Bơi mệt nghỉ xong vào ngồi spa cho jet stream đấm bóp đă lắm bạn ạ. Thú thật với bạn là đi bơi tốt cho sức khoẻ, và đôi khi tốt cho cả con mắt v́ được thưởng thức nét đẹp của những thân h́nh căng nhựa sống! Tuy nhiên bạn hăy nghe tôi, đừng bao giờ tới hồ tắm trên những cruise ships! Nơi đó dành riêng cho những ông bà già bụng phệ nằm phơi nắng, nh́n thấy là đủ chán đời! Bạn thân, Mùa thu Cali năm nay tới muộn nhưng hoa cúc vàng đă nở rộ sau vườn và buổi chiều sau khi tắt nắng cũng đủ se lạnh, phải mặc áo ấm để có những phút b́nh yên, đi bộ trên con dốc trước nhà. Từ dạo hồi hưu ngày nào của anh em chúng ḿnh cũng là ngày cuối tuần, thế nhưng tâm hồn chúng ḿnh vẫn chưa hoàn toàn yên tịnh, phải thế không bạn thân? Chúng ḿnh vẫn nhận được những email về t́nh trạng tồi tệ của xă hội Việt Nam hiện thời, và đâu đó trên thế giới vẫn c̣n đầy những bất trắc, bao nhiêu người vẫn chết v́ bệnh dịch, v́ bom đạn, v́ bị chặt đầu phân thây, man rợ như thời hồng hoang! Toàn những chuyện ngoài tầm tay, đọc xong chỉ biết thở dài ưu tư, và cảm thấy bất lực v́ ảnh hưởng của nước Mỹ với thế giới càng ngày càng suy sụp. Người Mỹ bây giờ không c̣n là người hùng, thấy chuyện bất b́nh tức thời ra tay nghĩa hiệp như thời xa xưa. Cũng may là thành phố nơi tôi cư ngụ rất thanh b́nh nên tôi vẫn c̣n những phút b́nh yên để nhớ về bạn bè và những ngày xưa thân ái của thời hoa mộng trên cao nguyên Lâm Viên. Tháng May năm 2015 trường cũ sẽ tổ chức đại hội, bạn nhớ về họp mặt nhé, để chúng ḿnh có dịp nhắc nhở nhau những ngày vui. T́nh thân,
Trần Quang Thiệu
|
